Page 37 - APRIL 2022
P. 37
ਆਧੁਿਨਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਿਸ਼ਲਪਕਾਰ : ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅਬੇਡਕਰ
ੰ
ਡਾ. ਰੇਖਾ ਰਾਣੀ
ੰ
ੰ
15 ਅਗਸਤ, 1947 ਉਹ ਇਿਤਹਾਸਕ ਿਦਹਾੜਾ ਹੈ ਜਦ ਲਮੇ ਸਘਰ ਅਤੇ ਅਣਿਗਣਤ ਹੀਦੀਆਂ ਤ ਬਾਅਦ ਸਾਡਾ
ੰ
ੰ
ਭਾਰਤ ਅਗਰੇਜ਼ੀ ਹਕੂਮਤ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਤ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ। ਪਰਤੂ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੀ ਤਰਕੀ ਲਈ ਉਸਦਾ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਣਾ
ੱ
ਿਜਤਨਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਸੀ ਉਤਨਾ ਹੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਦੇ ਿਵਚ ਸਿਵਧਾਿਨਕ ਿਵਵਸਥਾ ਦਾ ਹੋਣਾ ਸੀ। ਦੇ ਦੀ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤ ਬਾਅਦ ਇਸ
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ੋ
ੰ
ਨ ਇਕ ਅਿਜਹੀ ਸਿਵਧਾਿਨਕ ਿਵਵਸਥਾ ਦੀ ਲੜ ਸੀ ਜੋ ਦੇ ਦੇ ਸਰਵਪਖੀ ਿਵਕਾਸ ਲਈ ਕਾਰਜ ੀਲ ਹੋਵੇ ਅਤੇ ਇਸਦੀ
ੱ
ੰ
ੂ
ੱ
ੰ
ਸਮੁਚੀ ਵਸ ਨ ਇਕ ਆਧਾਰ ਜ ਮਚ ਦੇਵੇ। ਦੇ ਦੀ ਜਨਤਾ ਨ ਇਕ ਜੁਟ ਕਰਨ ਲਈ ਅਤੇ ਜਨਤਾ ਨ ਦੇ ਦੀ ਪ ਾਸਿਨਕ
ੂ
ੰ
ੰ
ੂ
ੋ
ੰ
ੰ
ਅਤੇ ਸਿਵਧਾਿਨਕ ਿਵਵਸਥਾ ਨਾਲ ਜੋੜਨ ਲਈ ਸਿਵਧਾਨ ਦੇ ਿਨਰਮਾਣ ਦੀ ਅਿਹਮ ਲੜ ਸੀ।
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ੂ
ਸਿਵਧਾਨ ਿਕਸੇ ਵੀ ਦੇ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਨ ਚਲਾਉਣ ਲਈ ਸਬਿਧਤ ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਕਾਨਨ ਦਾ ਇਕ ਅਿਜਹਾ ਿਲਖਤੀ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ਖਰੜਾ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਿਜਸ ਅਧੀਨ ਦੇ ਦੀਆਂ ਸ਼ਾਸ਼ਿਨਕ ਅਤੇ ਪ ਸ਼ਾਸ਼ਿਨਕ ਇਕਾਈਆਂ ਨ ਿਜਥੇ ਢ ਚਾਗਤ ਸੇਧ ਿਮਲਦੀ ਹੈ।
ੱ
ੰ
ੇ
ਥੇ ਢ ਚਾ ਿਵਚ ਸੁਿਹਰਦਤਾ ਏਕਤਾ ਅਤੇ ਅਖਡਤਾ ਬਣਾਈ ਰਖਣ ਿਵਚ ਸਹਾਈ ਿਨਯਮ ਦਾ ਵੀ ਉਲਖ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਇਹ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਅਸ ਸਾਰੇ ਹੀ ਜਾਣਦੇ ਹ ਿਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਸਿਵਧਾਨ ਦੁਨੀਆਂ ਦਾ ਸਭ ਤ ਵਡਾ ਸਿਵਧਾਨ ਹੈ। ਇਸ ਦਾ ਲਚਕੀਲਾਪਣ ਅਤੇ
ੱ
ੇ
ੰ
ੱ
ੰ
ਕਠਰਤਾ ਇਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਪੂਰਕ ਹੁਦੇ ਹੋਏ ਵੀ ਵਖਰੀ ਹ ਦ ਰਖਦੇ ਹਨ। ਅਿਜਹਾ ਕਮਾਲ ਦਾ ਸਿਵਧਾਨ ਿਲਖਣ ਵਾਲ ਡਾ. ਭੀਮ
ੱ
ਰਾਓ ਅਬੇਡਕਰ ਦਾ ਨ ਭਾਰਤੀ ਸਿਵਧਾਨ ਿਨਰਮਾਤਾ ਵਜ ਸਾਰੇ ਿਵ ਵ ਿਵਚ ਪ ਿਸਧ ਹੈ। ਭਾਰਤੀ ਸਿਵਧਾਨ ਦੇ ਿਨਰਮਾਣ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ਿਵਚ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅਬੇਡਕਰ ਦਾ ਮਹਤਵਪੂਰਨ ਯੋਗਦਾਨ ਿਰਹਾ ਹੈ। ਅਜ ਅਸ ਭਾਰਤ ਦੇ ਿਜਸ ਿਵਕਿਸਤ ਹੋ ਚੁਕੇ ਰੂਪ
ੱ
ੱ
ੂ
ੰ
ਨ ਦੇਖ ਰਹੇ ਹ ਅਤੇ ਵਰਤਮਾਨ ਜ ਭਿਵਖ ਿਵਚ ਜੋ ਿਵਕਾਸ ਦੀਆਂ ਸਭਾਵਨਾਵ ਦੀ ਆਹਟ ਮਿਹਸੂਸ ਕਰ ਰਹੇ ਹ ਉਸ
ੰ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ਦਾ ਨ ਹ ਪਥਰ ਭਾਰਤੀ ਸਿਵਧਾਨ ਦੇ ਿਲਖੇ ਜਾਣ ਅਤੇ ਲਾਗੂ ਹੋਣ ਸਮ ਰਿਖਆ ਜਾ ਚੁਿਕਆ ਸੀ। ਇਸ ਤਰ ਜੇਕਰ ਿਕਸੇ ਵੀ
ੰ
ਦੇ ਿਵਚਲੀਆਂ ਿਵਆਪਕ ਿਵਵਸਥਾਵ ਉਸਦੇ ਿਵਕਾਸ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੋ ਸਕਦੀਆਂ ਹਨ ਤ ਿਨ ਿਚਤ ਹੀ ਭਾਰਤੀ ਸਿਵਧਾਨ
ਿਵਚ ਭਾਰਤ ਦੇ ਦੀਆਂ ਿਵਵਸਥਾਵ ਦੀ ਜੋ ਰੇਖਕਾਰੀ ਕੀਤੀ ਹੋਈ ਹੈ ਉਹ ਉਸਦੇ ਿਵਕਾਸ ਲਈ ਰਾਹ ਦਸੇਰਾ ਿਸਧ ਹੋਈਆਂ
ੱ
ਹਨ।
ਆਧੁਿਨਕ ਭਾਰਤ ਦੇ ਿਨਰਮਾਤਾ ਵਜ ਜੇਕਰ ਅਸ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅਬੇਡਕਰ ਦੀ ਖ਼ਸੀਅਤ ਪਰ ਿਵਚਾਰ ਕਰੀਏ
ੰ
ੂ
ੰ
ਤ ਡਾ. ਭੀਮ ਰਾਓ ਅਬੇਡਕਰ ਨ 'ਆਧੁਿਨਕ ਭਾਰਤ ਦਾ ਿ ਲਪਕਾਰ' ਕਿਹਣਾ ਅਿਤਕਥਨੀ ਨਹ ਹੋਵੇਗੀ। ਅਗੇ ਅਸ ਡਾ.
ੰ
ੱ
ੰ
ਭੀਮ ਰਾਓ ਅਬੇਡਕਰ ਦੇ ਉਨ ਿਵਚਾਰ ’ਤੇ ਚਾਨਣਾ ਪਾਵ ਗੇ ਿਜਹੜੇ ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਵ-ਿਨਰਮਾਣ ਿਵਚ ਸਹਾਈ ਹੋਏ।
ੰ
ੂ
ਭਾਰਤ ਖੇਤੀ ਪ ਧਾਨ ਦੇ ਹੈ। ਡਾ. ਅਬੇਡਕਰ ਨ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਨ ਭਾਰਤ ਦੇ ਿਵਕਾਸ ਦੀ ਾਹਰਗ ਿਕਹਾ। ਭਾਵ ਉਨ ਨ
ੰ
ਵਡੇ-ਵਡੇ ਉਦਯੋਗ ਨ ਸਥਾਿਪਤ ਕਰਨ ਦੀ ਿਹਮਾਇਤ ਕੀਤੀ ਪਰਤੂ ਉਨ ਨ ਿਕਹਾ ਿਕ ਖੇਤੀ-ਬਾੜੀ ਨ ਵੀ ਅਖ ਪਰੋਖੇ
ੂ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ੱ
ਨਹ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਿਕ ਿਕ ਖੇਤੀ-ਬਾੜੀ ਲਕ ਦਾ ਿਢਡ ਵੀ ਭਰਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਉਦਯੋਗ ਲਈ ਕਚਾ-ਮਾਲ ਵੀ ਖੇਤੀ-
ੱ
ੱ
ੋ
ੰ
ਬਾੜੀ ਤ ਿਮਲਦਾ ਹੈ। ਉਨ ਦਾ ਿਵਚਾਰ ਸੀ ਿਕ ਜੇਕਰ ਅਸ ਆਧੁਿਨਕ ਭਾਰਤ ਨ ਖੜ ਾ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁਦੇ ਹ ਤ ਇਸ ਟੀਚੇ
ੂ
ੰ
ੱ
ੰ
ਦੀ ਪ ਾਪਤੀ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਲਈ ਢੁਕਵ ਕਦਮ ਚੁਕਣ ਦੀ ਲੜ ਹੈ। ਡਾ. ਅਬੇਡਕਰ ਅਨਸਾਰ ਭਾਰਤ ਦੀ ਅਰਥ ਿਵਵਸਥਾ
ੁ
ੋ
ੰ
ੰ
ੂ
ਨ ਮਜ਼ਬੂਤੀ ਦੇਣ ਲਈ ਅਤੇ ਮਿਹਗਾਈ ਰੋਕਣ ਲਈ ਖੇਤੀਬਾੜੀ ਦਾ ਮ ੀਨੀਕਰਨ ਹੋਣਾ ਅਿਤ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ। ਿਕਸਾਨ ਦੀ
ੰ
ੱ
ੂ
ੁ
ਆਮਦਨ ਵਧੇ ਇਸ ਲਈ ਸਰਕਾਰ ਨ ਕਦਮ ਚੁਕਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ। ਜੇਕਰ ਅਨਦਾਤਾ ਖ਼ ਹਾਲ ਹੋਵੇਗਾ ਤ ਦੇ ਵੀ
ੰ
ਖ਼ ਹਾਲ ਹੋਵੇਗਾ।
ੁ
ਭਾਰਤ ਦੇ ਨਵ-ਿਨਰਮਾਣ ਲਈ ਡਾ. ਅਬੇਡਕਰ ਪੂਜੀਵਾਦ ਦੇ ਖ਼ਾਤਮੇ ’ਤੇ ਜ਼ੋਰ ਿਦਦੇ ਸਨ। ਉਨ ਅਨਸਾਰ ਸਮਾਜ ਿਵਚ
ੰ
ੰ
ੰ
ੁ
ੇ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ਿਵਆਪਕ ਆਰਿਥਕ ਨਾ-ਬਰਾਬਰੀ ਵਾਲ ਪਾੜੇ ਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ ਪੂਜੀਵਾਦੀ ਿਵਵਸਥਾ ਦਾ ਅਤ ਹੋਣਾ ਲਾਜ਼ਮੀ ਹੈ।
ਅਪੈਲ - 2022 35
