Page 27 - APRIL 2022
P. 27
ਦੀ ਸਜ਼ਾ ਿਮਲਦੀ। ਇਸਤ ੀਆਂ ਦੀ ਹਾਲਤ ਤ ਹੋਰ ਵੀ ਮਾੜੀ ਸੀ। ਿਹਦੂਆਂ ਨ ਜਜ਼ੀਆ ਟੈਕਸ ਦੇਣਾ ਪ ਦਾ ਸੀ। ਉਨ ਨ ਮਿਦਰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ਬਣਾਉਣ ਦੀ ਆਿਗਆ ਨਹ ਸੀ। ਭਾਈ ਗੁਰਦਾਸ ਜੀ ਅਨਸਾਰ:-
ੁ
ਠਾਕੁਰ ਦੁਆਰ ਢਾਿਹਕ ਿਤਿਹ ਠਉੜੀ ਮਾਸੀਤ ਉਸਾਰਾ॥
ੈ
ੇ
ੰ
ੈ
ਉਪਰੋਕਤ ਹਾਲਤ ਨ ਵਾਚਣ ਤ ਇਹ ਸਪ ਟ ਹੈ ਿਕ 1469 ਈ. ਤ ਲ ਕੇ 1708 ਈ. ਤਕ ਦਾ ਸਮ ਇਿਤਹਾਸਕ ਤੌਰ
ੱ
ੱ
ੂ
’ਤੇ ਵੀ ਅ ਤੀ ਦਾ ਅਤੇ ਘਾਤਕ ਪ ਸਿਥਤੀਆਂ ਦਾ ਸਮ ਸੀ। ਗੁਰੂ ਤੇਗ਼ ਬਹਾਦਰ ਜੀ ਨ ਜ਼ਲਮ ਦੇ ਿਵਰੁਧ ਹਾਦਤ ਿਦਤੀ।
ੱ
ੱ
ੁ
ਗੁਰੂ ਗੋਿਬਦ ਿਸਘ ਜੀ ਨ ਸਮ ਦੇ ਹਾਲਤ ਨ ਭ ਪਿਦਆਂ ਉਸਾਰੂ ਸੋਚ ਨਾਲ ਇਕ ਅਿਹਮ ਫ਼ੈਸਲਾ ਿਲਆ ਅਤੇ ਇਸ ਲਈ
ੂ
ੰ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ੇ
ਅਨਦਪੁਰ ਸਾਿਹਬ ਿਵਚ ਿਵਸਾਖੀ ਵਾਲ ਿਦਨ ਇਲਾਹੀ ਚੋਜ ਵਰਤਾ ਕੇ ਅਿਜਹੇ ਖ਼ਾਲਸੇ ਦੀ ਸਾਜਣਾ ਕਰਨੀ ਚਾਹੀ ਿਜਸ ਦਾ
ਿਬਆਨ ਭਾਈ ਸਤੋਖ ਿਸਘ ਨ ਇਸ ਪ ਕਾਰ ਕੀਤਾ ਹੈ:
ੰ
ੰ
ਸਭ ਮਿਹ ਪ ਥਕ ਪਛਾਨਯ ਪਰੈ।ਹਲ ਨਾ ਕਯੋਹ ਕ ਿਸਹੁ ਕਥੇ।
ੂ
ੈ
ੋ
ੈ
ੰ
ੰ
ਜਯਾ ਬਕਨ ਮਿਹ ਹਸ ਨ ਛਪ, ਿਗ ਝਿਨ ਿਬਖ ਮੋਰ ਿਜਮ ਿਦਖੈ।
ੰ
ੈ
ੈ
ੰ
ੇ
ੋ
ੰ
ਜਯ ਖਰਗਨ ਮਿਹ ਬਲੀ ਤੁਰਗ, ਜਯਾ ਿਮ ਗਨ ਮਿਹਕ ਹਰ ਅਗੈ
ੈ
ਿਤਮ ਨਾਨਾ ਭੇਖਨ ਕ ਮਾਿਹ, ਮਮ ਿਸਖ ਕ ਸਗਲ ਪ ਖਾਿਹ। ੰ
ੰ
ੋ
ੇ
ੇ
(ਸ ੀ ਗੁਰ ਪ ਤਾਪ ਸੂਰਜ ਗ ਥ, ਪ.4523)
ੰ
ੰ
ਿਜਸ ਦਾ ਭਾਵ ਸੀ ਿਕ ਮ ਇਕ ਅਿਜਹ ਪਥ ਦਾ ਿਨਰਮਾਣ ਕਰ ਗਾ ਜ ਸਸਾਰ ਿਵਚ ਸਭ ਤ ਅਡਰਾ ਹੋਵੇਗਾ। ਗੁਰ ਨਾਨਕ
ੰ
ੱ
ੋ
ੰ
ੱ
ੂ
ੇ
ਦੇ ਨਾਮ ਲਿਵਆਂ ਨ ਮ ਇਕ ਅਿਜਹੀ ਸੂਰਤ ’ਤੇ ਿਵ ਤਬਦੀ ਨਾਲ ਜਥੇਬਦ ਕਰ ਗਾ ਜੋ ਸਾਰੇ ਜਹਾਨ ਿਵਚ ਿਵਕੋਲਤਰੇ
ੇ
ੇ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ਜਾਪਣਗੇ। ਉਨ ਨ ਅਿਜਹੀ ਵਰਦੀ ਪਿਹਨਾ ਿਦਆਂਗਾ ਿਕ ਲਖ ਦੀ ਭੀੜ ਿਵਚ ਖਲਤੇ ਮੇਰੇ ਖ਼ਾਲਸੇ ਨ ਦੂਰ ਹੀ ਪਛਾਿਣਆ ਜਾ
ੂ
ੂ
ੰ
ੰ
ੱ
ੋ
ਸਕੇਗਾ। ਆਪ ਨ ਸਸਾਰ ਿਵਚ ਆਉਣ ਦੇ ਉਦੇ ਨ ‘ਬਿਚਤਰ ਨਾਟਕ’ ਿਵਚ ਇਸ ਪ ਕਾਰ ਿਬਆਿਨਆ ਹੈ:-
ੰ
ੂ
ੰ
ੱ
ਹਮ ਇਹ ਕਾਜ ਜਗਤ ਮ ਆਏ॥ ਧਰਮ ਹੇਤ ਗੁਰਦੇਵ ਪਠਾਏ॥
ੋ
ਜਹ ਤਹ ਤੁਮ ਧਰਮ ਿਬਥਾਰੋ॥ ਦੁਸਟ ਦੋਖੀਯਿਨ ਪਕਿਰ ਪਛਾਰੋ॥
ਯਾਹੀ ਕਾਜ ਧਰਾ ਹਮ ਜਨਮ। ਸਮਝ ਲਹ ਸਾਧ ਸਭ ਮਨਮ॥
ੂ
ੰ
ੰ
ੁ
ੇ
ਇਸ ਉਦੇ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਖ਼ਾਲਸ ਦੀ ਸਾਜਨਾ ਿਵਸਾਖੀ ਵਾਲ ਿਦਨ ਇਕ ਭਰ ਿਵ ਾਲ ਇਕਠ ਿਵਚ ਬਗੈਰ ਿਕਸ ੇ
ੇ
ੱ
ੇ
ੇ
ੱ
ਜਾਤੀ ਭੇਦ-ਭਾਵ ਦੇ ਪਜ ਿਪਆਿਰਆਂ ਦੀ ਚੋਣ ਨਾਲ ਕੀਤੀ। ਉਨ ਨ ਖਡੇ ਬਾਟੇ ਦਾ ਅਿਮ ਤ ਛਕਾਇਆ ਤੇ ਆਪ ਉਨ ਤੋ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ੂ
ੱ
ੰ
ੱ
ਅਿਮ ਤ ਛਕ ਕੇ ‘ਆਪੇ ਗੁਰ ਚੇਲਾ’ ਦੀ ਨ ਹ ਰਖੀ। ਇਸ ਪ ਕਾਰ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਜਾਤ-ਪਾਤ ਨ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਲਈ
ੰ
ਆਪ ਨ ਿਕਹਾ :-
ਮਾਨਸ ਕੀ ਜਾਤ ਸਭ ਏਕ ਪਿਹਚਾਨਬੋ॥
ੈ
ੈ
ਖ਼ਾਲਸ ਦੀ ਸਾਜਨਾ ਦਾ ਮਨਰਥ ਅਿਜਹ ਮਨਖ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ ਸੀ, ਜ ਰੋਗ, ਸੋਗ, ਸਤਾਪ, ਕਾਮ, ਕ ੋਧ ਤ ਚਾ ਹੋਵੇ। ਹੁਣ
ੇ
ੱ
ੁ
ੇ
ੰ
ੋ
ਆਪ ਦਾ ਖ਼ਾਲਸਾ ਮੁ ਕਲ ਦੀ ਘੜੀ ਿਵਚ ਨਹ ਸੀ ਘਬਰਾ ਦਾ। ਆਪ ਨ ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਲਸੇ ਨ ਮਾਣ ਵਿਡਆਈ ਿਦਤੀ ਿਜਸ
ੱ
ੰ
ੂ
ਦੀ ਉਦਾਹਰਨ ਹੋਰ ਿਕਧਰੇ ਵੀ ਇਿਤਹਾਸ ਿਵਚ ਵੇਖਣ ਨ ਨਹ ਿਮਲਦੀ। ਆਪ ਨ ਿਕਹਾ:-
ੰ
ੂ
ਜੁਧ ਿਜਤੇ ਇਨ ਹੀ ਕੇ ਪ ਸਾਿਦ ਇਨ ਹੀ ਕੇ ਪ ਸਾਿਦ ਸੁ ਦਾਨ ਕਰੇ॥
ੱ
ਅਘ ਅਉਘ ਟਰੈ ਇਨ ਹੀ ਕੇ ਪ ਸਾਿਦ ਇਨ ਹੀ ਿਕ ਪਾ ਫੁਨ ਧਾਮ ਭਰੇ॥
ਇਨ ਹੀ ਕੀ ਿਕਰਪਾ ਕੇ ਸਜੇ ਹਮ ਹੈ ਨਹ ਮੋਸੋ ਗਰੀਬ ਕਰੋਰ ਪਰੇ॥
ਅਪੈਲ - 2022 25