Page 22 - APRIL 2022
P. 22
ਚੇਤਨਾ ਦੀ ‘ਪਿਹਲੀ ਔਰਤ ਲਿਖਕਾ’ ਹੋਣ ਦਾ ਮਾਣ ਹਾਿਸਲ ਹੈ, ਇਕ ਨਾਰੀ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਤੇ ਬੜੀ ਬਰੀਕੀ ਨਾਲ ਔਰਤ ਦੇ ਹਰ
ੇ
ਦੁਖ ਨ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਹਮਣੇ ਨਗਾ ਕੀਤਾ। ਹਰ ਸਮ ਔਰਤ ਦੇ ਹਕ ਦੀ ਵਕਾਲਤ ਕਰਦੀ ਨਜ਼ਰ ਆਈ। 1947 ਦੀ ਦੇ ਵਡ
ੱ
ੰ
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ਸਮ ਹੋਈ ਨਾਰੀ ਤ ਾਸਦੀ ਨ ਰੋਕਣ ਲਈ ਪਜਾਬੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਿਕਸਾਕਾਰ ‘ਵਾਿਰਸ਼ ਸਾਹ’ ਨ ਅਵਾਜ ਮਾਰਦੀ ਹੈ:-
ੂ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
‘ਅਜ ਆਖ ਵਾਿਰਸ਼ ਸ਼ਾਹ ਨ, ਿਕਤ ਕਬਰ ਿਵਚ ਬੋਲ।
ੰ
ੂ
ੇ
ੱ
ੱ
ਤ ਅਜ ਿਕਤਾਬ ਇਸ਼ਕ ਦਾ, ਕੋਈ ਅਗਲਾ ਵਰਕਾ ਫੋਲ।
ੇ
ੇ
ੱ
ਇਕ ਰੋਈ ਸੀ ਧੀ ਪਜਾਬ ਦੀ, ਤ ਿਲਖ ਿਲਖ ਮਾਰ ਵੈਣ।
ੂ
ੇ
ੰ
ੰ
ਅਜ ਲਖ ਧੀਆ ਰ ਦੀਆ, ਤੈਨ ਵਾਿਰਸ਼ ਸ਼ਾਹ ਨ ਕਿਹਣ।
ੱ
ੱ
ਂ
ਂ
ੰ
ੂ
ੂ
ੰ
ਅਜ ਸਭ ਕੈਦ ਹ ਗਏ, ਹੁਸਨ ਇਸ਼ਕ ਦ ਚੋਰ।
ੋ
ੇ
ੇ
ੱ
ੋ
ਿਕਥ ਿਲਆਈਏ ਲਭ ਕ, ਅਜ ਵਾਿਰਸ ਸ਼ਾਹ ਇਕ ਹੋਰ।’ 12
ੱ
ੱ
ੇ
ੇ
ੱ
ਇਕ ਥ ਹੋਰ ਇਹ ਕਿਵਤਰੀ ਔਰਤ ਦ ਬ-ਜ਼ਬਾਨ ਹੋਣ ਦੀ ਗਲ ਕਰਦੀ ਹ ਿਕ ਿਕਵ ਕਿਨਆ-ਦਾਨ ਕਰਨ ਵੇਲ ਉਸਨ ੂ
ੈ
ੰ
ੱ
ੱ
ੇ
ੁ
ੰ
ੇ
ੇ
ਉਸਦੀ ਮਰਜ਼ੀ ਦੇ ਿਖ਼ਲਾਫ਼ ਇਕ ਗਊ ਦੀ ਤਰ ਿਕਸੇ ਦੀ ਝੋਲੀ ਪਾ ਿਦਤਾ ਜ ਦਾ ਹੈ:-
ੱ
‘ਹੀਰਾ ਕਦ ਨਾ ਕੂਏ
ੇ
ੇ
ਗਊ ਕਦ ਨਾ ਬੋਲ ੇ
ੰ
ਕਿਨਆ ਬ-ਜ਼ਬਾਨ
ੇ
ੱ
ੋ
ਰਜ-ਰਜ ਦੇਵ ਦਾਨੀਓ
ੱ
ੱ
ੋ
ਰਜ-ਰਜ ਦੇਵ ਦਾਨ
ੱ
ਕਿਨਆ ਦਾਨ............ ਕਿਨਆ ਦਾਨ।’ 13
ੰ
ਂ
ੰ
ਂ
ਬਾਵਾ ਬਲਵਤ ਜੀ ਔਰਤ ਦੀ ਵਧੀਕੀ ਵੇਖ ਕ ਦੁਖੀ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਔਰਤ ਨਾਲ ਸਦੀਆ ਤ ਹੁਦ ਆ ਰਹ ਧੋਖ ਅਤ ਜ਼ਾਲਮਾਨ
ੰ
ੇ
ੇ
ੇ
ੇ
ੇ
ਂ
ੰ
ੰ
ਵਤੀਰੇ ਤ ਦੁਖੀ ਹੋ ਕੇ ਉਹ ਆਖਦਾ ਹੈ:-
‘ਅਜ਼ਲ ਤ ਹੀ ਆਦਮੀ ਜ਼ਾਲਮ ਿਰਹਾ।
ਲ ਕ ਖ਼ ੀਆ ਸੋਹਲ ਦ ਦਾ ਗ਼ਮ ਿਰਹਾ।
ਂ
ੁ
ੈ
ੇ
ਨਜ਼ਰ ਿਵਚ ਔਰਤ ਸਦਾ ਦਾਸੀ ਰਹੀ।
ਇਸ ਲਈ ਔਰਤ ਦੀ ਰੂਹ ਸਦਾ ਿਪਆਸੀ ਰਹੀ।’ 14
ਅਤੇ
ਕੁਰਬਾਨ ਰੋਜ਼ ਹੁਦਾ ਹ ਔਰਤ ਦਾ ਿਜਸਮ ਵੀ,
ੈ
ੰ
ਰਖਦਾ ਹ ਬੁਲ ਖ਼ ਕ ਹੀ ਇਹ ਚਮਕਦਾ ਖ਼ਦਾ। 15
ੱ
ੁ
ੁ
ੱ
ਪਜਾਬੀ ਦ ਮਹਾਨ ਾਇਰ ਸੁਰਜੀਤ ਪਾਤਰ ਜੀ ਨਾਰੀ ਦ ਿਵਆਹ ਤ ਪਿਹਲ ਅਤ ਬਾਅਦ ਦ ਦੁਖ ਤ ਬਾਰ ੇ
ੇ
ੇ
ੇ
ੇ
ੰ
ਆਖਦੇ ਹਨ :-
‘ਇਕ ਕੈਦ ’ਚ ਦੂਜੀ ਕੈਦ ’ਚ ਪਹੁਚ ਗਈ ਏ,
ੰ
ਕੀ ਖਿਟਆ ਵਟਣਾ ਮਲਕ, ਮਿਹਦੀ ਲਾ ਕੇ।’ 16
ੇ
ੱ
ੰ
ਸਦੀਆਂ ਤ ਬਾਅਦ ਇਨਸਾਫ਼ ਲਈ ਭਟਕ ਰਹੀ ਸਮੁਚੀ ਨਾਰੀ ਜਾਤੀ ਨਾਲ ਪਜਾਬੀ ਦੇ ਮਹਾਨ ਕਵੀ ਿ ਵ ਕੁਮਾਰ ਜੀ ਨ
ੱ
ੰ
ਅਪੈਲ - 2022 20
