Page 49 - final may 2022 sb 26.05.22.cdr
P. 49
ੰ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਮੁਦਈ ਹੈ ਅਤੇ ਲਿਹਦੇ ਪਜਾਬ ਿਵਚ ਪਜਾਬੀ ਬੋਲਣ ਵਾਲ ਮਡੀ ਦਾ ਿਵਸਤਾਰ ਕਈ ਤਰ ਹੁਦਾ ਹੋਇਆ ਵਧ ਜ ਦਾ
ੇ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੀ ਸਿਖਆ ਕਰੋੜ ਿਵਚ ਹੈ। ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਪਜਾਬੀ ਭਾ ਾ ਜਦ ਮਡੀ ਦੀ ਭਾ ਾ ਬਣਦੀ
ੰ
ੰ
ੰ
ਅਜ ਪਜਾਬੀਆਂ ਿਵਚ ਪਜਾਬੀ ਭਾ ਾ ਪ ਤੀ ਹੈ ਤ ਉਸ ਿਵਚ ਅਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾ ਾ ਦਾ ਪ ਯੋਗ ਹੋਣਾ ਆਮ
ੱ
ੱ
ੰ
ੰ
ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਦੇ ਫਲਸਰੂਪ ਪਜਾਬੀ ਸਿਭਅਤਾ ਅਤੇ ਸਰੋਕਾਰ ਹੈ। ਿਸਟੇ ਵਜ ਪਜਾਬੀ ਭਾ ਾ ਿਵਚਲੀ ਿਖਚੜੀ
ਸਸਿਕ ਤੀ ਪ ਤੀ ਵੀ ਉਦਾਸੀਨਤਾ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੀ ਹੀ ਭਾ ਾ ਦੀ ਪ ਿਵ ਤੀ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਅਤੇ ਕਾਲ-ਸ ਟਰ ਵਾਲੀ
ੰ
ਦੇਣ ਹੈ। ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਿਜਹੜਾ ਭਾ ਾਈ ਸਸਿਕ ਤੀ ਦੇ ਸਰੋਕਾਰ ਦੀ ਉਪਜ ਹੈ।
ੰ
ੱ
ੇ
ਸਾਮਰਾਜਵਾਦ ਅਤੇ ਸ ਸਿਕ ਿਤਕ ਸਾਮਰਾਜ ਚਲ ਿਰਹਾ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਿਵਕਾਸ ਿਵਚਲ ਸਿਹ-
ੰ
ੰ
ਹੈ ਉਹ ਿਜ਼ਆਦਾ ਖ਼ਤਰਨਾਕ ਅਤੇ ਿਚਤਾ ਦਾ ਿਵ ਾ ਹੈ ਅਤੇ ਸਕਲਪੀ ਸਦ ਿਤਖੀ ਸਚਾਰ ਕਤੀ ਵਾਲਾ ਕਿਪਊਟਰ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਇਸ ਦੇ ਪ ਿਤਰੋਧ ਵਜ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਕਾਰਜ ਕਰਨਾ ਅਤੇ ਇਟਰਨ ਟ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਸਕਲਪ ਨ ਬੜੀ ਤੇਜ਼ੀ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ਪਜਾਬੀਆਂ ਦਾ ਫਰਜ ਹੈ। ਨਾਲ ਿਵਕਿਸਤ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਇਹ ਜਗ ਅਤੇ
ੰ
ੰ
ੰ
ਸਸਾਰ ਦੀਆਂ ਭਾ ਾਵ ਦੇ ਿਨਰਮਾਣ, ਿਵਕਾਸ ਵਪਾਰ ਲਈ ਵੀ ਬੜੇ ਸਹਾਇਕ ਹਨ ਥੇ ਇਹੀ ਸਦ
ੰ
ੱ
ੱ
ਅਤੇ ਸੁਰਿਖਅਤ ਰਖਣ ਦਾ ਸਭ ਤ ਵਧ ਕਾਰਜ ਪਜਾਬੀ ਭਾ ਾ ਦੀ ਪ ਗਤੀ ਿਵਚ ਵੀ ਸਹਾਇਕ ਸਾਿਬਤ ਹੋ
ੱ
ਇਸਤਰੀਆਂ ਦੇ ਿਜ਼ਮੇ ਹੀ ਆਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਿਵ ਵ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਟਰਨ ਟ ਆਧਾਿਰਤ ਚੇਤਨਾ ਿਵ ਵੀਕਰਨ
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ਭਰ ਿਵਚ ਭਾ ਾਵ ਨ ਮਾਤ-ਭਾ ਾਵ ਿਕਹਾ ਜ ਦਾ ਹੈ, ਰੁਝਾਨ ਤ ਮੁਕਤ ਹੋਣ ਅਤੇ ਉਸਦੇ ਿਵਰੁਧ ਸਘਰ ਕਰਨ
ਿਪਤਰ ਭਾ ਾਵ ਨਹ ਿਕਹਾ ਜ ਦਾ। ਪ ਤੂ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਦੂਸਰੇ ਦੇ ਕਮ ਵੀ ਆਵੇਗੀ।
ੰ
ੰ
ਵਰਗ ਕੇਵਲ ਆਰਿਥਕ, ਸਮਾਿਜਕ ਅਤੇ ਸ ਸਿਕ ਿਤਕ ਭਾ ਾ ਿਵ ੇ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਿਵਅਕਤੀ ਦਾ ਿਦਮਾਗ਼
ੰ
ੱ
ੰ
ਪ ਸਿਥਤੀਆਂ ਕਾਰਨ ਆਪਣੀ ਭਾ ਾ ਅਤੇ ਸਸਿਕ ਤੀ ਨਾਲ ਉਸਦੀ ਭਾ ਾ ਦੇ ਬਦ-ਕੋ ਨਾਲ ਵੀ ਵਡਾ ਹੁਦਾ ਹੈ ਅਤੇ
ਜੁੜੇ ਹੁਦੇ ਹਨ। ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਇਸ ਹਲ ਦਾ ਸਭ ਤ ਵਧ ਮਨਖ ਿਵਚ ਭਾ ਾ ਿਸਖਣ ਦੀ ਜਨਮ-ਜਾਤ ਯੋਗਤਾ ਹੁਦੀ
ੱ
ੱ
ੱ
ੱ
ੰ
ੁ
ੇ
ੰ
ੋ
ਪ ਿਤਰੋਧ ਲਕ-ਭਾਸ਼ਾਵ ਿਵਚ ਉਸਰੇ ਲਕ ਸਾਿਹਤ ਿਵਚ ਹੈ। ਭਾ ਾ ਇਕ ਇਿਤਹਾਸਕ, ਸਮਾਿਜਕ ਅਤੇ ਸ ਸਿਕ ਿਤਕ
ੋ
ੰ
ਹੁਦਾ ਹੈ। ਪਜਾਬ ਿਵਚ 1857 ਦਾ ਗ਼ਦਰ, 1947 ਦੀ ਵਡ ਸਰਚਨਾ ਹੈ ਜੋ ਇਿਤਹਾਸਕ ਰੂਪ ਿਵਚ ਸਮਾਜ ਅਤੇ
ੰ
ੰ
ੰ
ਅਤੇ ਆਜ਼ਾਦੀ ਅਤੇ ਸਮ-ਸਾਿਮਅਕ ਦੌਰ ਿਵਚ ਚਲੀਆਂ ਸਸਿਕ ਤੀ ਿਵਚ ਹੋਣ ਵਾਲ ਪਿਰਵਰਤ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ
ੇ
ੰ
ੱ
ੰ
ਲਕ-ਲਿਹਰ ਦੇ ਪ ਤੀਿਬਬ ਪਜਾਬੀ ਲਕ ਗੀਤ ਿਵਚ ਬਦਲਦੀ ਹੈ।
ੋ
ੋ
ੰ
ਆਮ ਵੇਖਣ ਿਵਚ ਿਮਲਦੇ ਹਨ। ਿਲਖਤੀ ਭਾ ਾ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਇਕ ਅਿਤ ਆਧੁਿਨਕ ਪ ਿਕ ਆ
ੰ
ੰ
ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪ ਭਾਵ ਅਧੀਨ ਿਜ਼ਆਦਾ ਆ ਦੀ ਹੈ ਨਹ ਹੈ ਸਗ ਇਸਨ ਇਿਤਹਾਸਕ ਪ ਸਗ ਿਵਚ ਵੀ
ੂ
ਜਦਿਕ ਮੌਿਖਕ ਭਾ ਾ/ਸਾਿਹਤ ਬਹੁਤ ਘਟ। ਸਮਿਝਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ। ਵਰਤਮਾਨ ਸਮ ਿਵਚ ਪਜਾਬੀ
ੱ
ੰ
ੰ
ਮਡੀ ਬਜ਼ਾਰ ਅਤੇ ਪਜਾਬੀ ਭਾ ਾ ਦਾ ਸਬਧ ਭਾ ਾ ਨ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪ ਸਗ ਿਵਚ ਅਗਰੇਜ਼ੀ ਭਾ ਾ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ਇਕ ਪਖੀ ਨਹ ਸਗ ਦੋ-ਪਖੀ ਅਤੇ ਜਿਟਲ ਹੈ। ਿਮਸਾਲ ਦੇ ਤ ਚੁਣੌਤੀ ਿਮਲੀ ਹੈ। ਪ ਤੂ ਆਿਦ-ਕਾਲ ਿਵਚ ਸਸਿਕ ਤ
ੱ
ੱ
ੰ
ਤੌਰ ’ਤੇ ਿਵਿਗਆਪਨ ਦੀ ਭਾ ਾ ਕੇਵਲ ਮਡੀ ਅਤੇ ਭਾ ਾ ਦੀ ਸਰਦਾਰੀ ਨ ਪਾਲੀ ਅਤੇ ਪ ਾਿਕ ਤ ਭਾ ਾਵ ਨ
ੂ
ੰ
ੰ
ੱ
ਉਪਭੋਗਤਾ ਦੀ ਭਾ ਾ ਨਹ ਹੈ ਸਗ ਦੋਵ ਦੀ ਰਲੀ ਿਮਲੀ ਚੁਣੌਤੀ ਿਦਤੀ ਅਤੇ ਮਧਕਾਲ ਿਵਚ ਅਰਬੀ/ਫ਼ਾਰਸੀ
ੱ
ੰ
ੰ
ਿਖਚੜੀ ਭਾ ਾ ਹੈ। ਜਦ ਪਜਾਬੀ ਭਾ ਾ ਮਡੀ ਦੀ ਭਾ ਾ ਭਾ ਾਵ ਨ ਪਜਾਬੀ, ਬ ਜੀ, ਅਧਵੀ, ਮੈਿਥਨੀ ਅਤੇ
ੰ
ਬਣਦੀ ਹੈ ਤ ਉਸਦਾ ਿਵਸਥਾਰ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਪ ਤੂ ਇਸ ਨਾਲ ਬਗਾਲੀ ਭਾ ਾਵ ਨ ਚੁਣੌਤੀ ਿਦਤੀ।
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਮਈ - 2022 47