Page 34 - Shabd Boond December2022
P. 34
ੱ
ੱ
ੰ
ੰ
ਪਕੀਆਂ ਬੁਿਨਆਦ ਰਖੀਆਂ ਜਾ ਸਕਣ, ਇਹ ਕਮ ਇਕ ਮਧਕਾਲ ਸਮ ਿਵਚ ਿਜਥੇ, ਜਾਤ , ਮਜ਼ ਬ , ਪਾਖਡ,
ੱ
ੱ
ੱ
ਪੀੜੀ ਿਵਚ ਮੁਕਣ ਵਾਲਾ ਨਹ ਸੀ। ਸਦੀਆਂ ਤ ਜਮੇ ਿਫ਼ਰਕਾਪ ਸਤੀ, ਲੁਟ, ਬੇਈਮਾਨੀ ਤੇ ਹੋਰ ਕਈ ਅਲਾਮਤ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ ਧਿਬਆਂ ਨ ਿਮਟਾਉਣ ਲਈ ਲਮੀ ਿਮਹਨਤ ਦੀ ਫੈਲੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਸਨ ਤ ਰੂੜੀ ਿਵਚ ਕਮਲ ਦੇ ਫੁਲ ਗਣ
ੋ
ਲੜ ਸੀ। ਇਹ ਿਮਹਨਤ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮਰਦਾਨ ਦੀ ਭ ਤੀ ਇਸ ਹਨਰ-ਗਰਦੀ ਦੀ ਕੜੀ ਿਵਚ ‘ਸਿਤਗੁਰੂ
ਦੁਆਰਾ ਕੀਤੀਆਂ ਉਦਾਸੀਆਂ, ਗੋਸ਼ਟਾਵ , ਯਾਤਰਾਵ ਨਾਨਕ ਪ ਗਿਟਆ ਿਮਟੀ ਧੁਦ ਜਿਗ ਚਾਣਨ ਹੋਇਆ’ ਦਾ
ੰ
ੰ
ਿਵਚ ਦੇਖੀ ਜਾ ਸਕਦੀ ਹੈ। ਿਕ ਿਕ ਰਾਜਸੀ ਜ ਸਮਾਜਕ ਆਗਮਨ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਇਹ ਰਸ਼ਨ ਿਚਹਰਾ ਸਭ ਤ ਪਿਹਲ
ੌ
ੋ
ੱ
ੱ
ਪਿਰਵਰਤਨ ਿਲਆਉਣ ਲਈ ਆਮ ਲਕ ਦੇ ਿਵਚਾਰ ’ਚ ਕੂੜ ਪ ਧਾਨ ਸਮਾਜ ਦੀਆਂ ਕੁਰੀਤੀਆਂ ਦੇ ਮਥੇ ’ਚ ਿਸਧਾ
ੱ
ਪਿਰਵਰਤਨ ਿਲਆਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਿਜਨ ਿਚਰ ਜਾ ਵਜਦਾ ਹੈ। ਅਗ ਹ ਤੁਰਦਾ ਹੋਇਆ ਆਪਣੇ ਨਾਲ
ੰ
ੱ
ੰ
ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਹਮ-ਭਰਮ, ਅਧ ਿਵ ਵਾਸ, ਗ਼ਲਤ ਰੀਤੀ- ਿਘ ਣਾ ਦੀ ਪਾਤਰ ਬਣ ਚੁਕੀ ਨੀਚ ਕਹੀ ਜਾਣ ਵਾਲੀ ਜਾਤ
ੱ
ੰ
ਿਰਵਾਜ਼ ਦਾ ਕੂੜਾ ਕਰਕਟ ਹਥ ਨਾ ਿਦਤਾ ਜਾਵੇ ਉਨਾ 'ਚ ਭਾਈ ਮਰਦਾਨ ਨ ਚੁਣਦਾ ਹੈ। ਿਜਸ ਕੋਲ ਬਦ ਹੈ
ੱ
ੂ
ਿਚਰ ਨਵ ਿਵਚਾਰ ਲਈ ਥ ਹੀ ਨਹ ਬਣਦੀ। ਇਸ ਸੁਹਜ ਹੈ ਸਾਜ਼ ਹੈ, ਰਸ ਹੈ ਥੇ ਦੋਵ ਕਿਹਣੀ ਤੇ ਕਥਨੀ ਤ
ਮਨਰਥ ਦੀ ਪੂਰਤੀ ਲਈ ਬਾਬੇ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮਰਦਾਨ ਨ ਸਮੁਚੇ ਸਸਾਰ ਨ ਆਪਣੇ ਕਲਾਵੇ 'ਚ ਲਦੇ ਹਨ। ਇਸ ਲਈ
ੰ
ੱ
ੂ
ੰ
ੱ
ਥ -ਥ ਉਦਾਸੀਆਂ, ਗੋ ਟ , ਯਾਤਰਾਵ ਕੀਤੀਆਂ। ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮਰਦਾਨ ਨ ਇਕੋ ਿਸਕੇ ਦੇ ਦੋ ਪਿਹਲੂ
ੰ
ੂ
ੱ
ਆਪਣੀ ਬਾਣੀ ਤੇ ਰਬਾਬ ਰਾਹ ਰਾ-ਵਜਾ ਕੇ ਇਨ ਕਿਹ ਿਲਆ ਜਾਵੇ ਤ ਕੋਈ ਅਤਕਥਨੀ ਨਹ ਹੋਵੇਗੀ।
ੰ
ਕੁਰੀਤੀਆਂ, ਸਮਿਸਆਵ ਦਾ ਖਡਨ ਕੀਤਾ। ਪ ੋ. ਿਕ ਨ ਿਜਵ :
ੱ
ਿਸਘ ਅਨਸਾਰ : "ਿਕਧਰ ਆਏ ਹੋ ?''
ੁ
ੰ
ਂ
ੱ
ੰ
"ਿਸ ਟੀ, ਿਜ਼ਦਗੀ, ਮਨਖ, ਸਮਾਜਕ ਅਸਲੀਅਤ "ਆਪਣੇ ਸਾਈ ਕੋਲ।"
ੁ
ੰ
ੋ
ਜ ਲਕੀ ਬਦੀ ਬਾਰੇ ਸਕਲਪ ਹਮੇਸ਼ ਆਪੋ ਿਵਚ ਹੀ ਇਕ "ਿਕਧਰ ਜਾਣਾ ।
ਂ
ਦੂਜੇ ਨਾਲ ਸਬਿਧਤ ਹੀ ਹੁਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਸਭ ਇਕੋ ਹੀ ਸਾਈ ਘਰ?
ੰ
ੰ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ੱ
ਸਮਾਜਕ ਅਸਲੀਅਤ ਵਲ ਇ ਾਰਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਇਕੋ ਉਹ ਬੁਢਾ ਹੌਲੀ ਿਜਹੇ ਉਠੀਆ। ਮੁਦਤ ਬਾਅਦ ਕੋਈ
ਂ
ੱ
ੰ
ਨਜ਼ਰੀਏ ਦੇ ਅਗ ਤੇ ਉਸ ਦੇ ਵਖ-ਵਖ ਪਿਹਲੂ ਹੁਦੇ ਹਨ। ਿਮਿਲਆ ਸੀ; ਿਜਸਦੇ ਦੋਵ ਪਾਸੇ ਸਾਈ ਸੀ। 6
ੰ
ੱ
ਇਹ ਮੁਮਿਕਨ ਨਹ ਿਕ ਉਸੇ ਨਜ਼ਰੀਏ ਿਵਚ, ਮਨਖ ਦਾ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮਰਦਾਨ ਦੇ ਸਬਧ ਿਵਚ ਦੋਸਤੀ, ਗੁਰੂ-
ੰ
ੱ
ੁ
ੰ
ਸਕਲਪ ਿਜ਼ਦਗੀ ਬਾਬਤ ਇਕ ਵਖਰੀ ਤਰਜ਼ ਵਾਲਾ ਹੋਵੇ ਚੇਲ ਦੀ ਭਾਵਨਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਪਿਰਵਾਰਕ ਮਹਤਤਾ ਵੀ
ੱ
ੇ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ਤੇ ਨਕੀ ਬਦੀ ਬਾਰੇ ਉਸ ਤ ਿਬਲਕੁਲ ਵਖਰੀ ਤਰਜ਼ ਵਾਲਾ ਅਿਹਮ ਰਹੀ ਹੈ। ਿਕ ਿਕ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮਰਦਾਨ ਦੇ
ੱ
ੱ
ੰ
ਜਾ ਇ ਕਿਹ ਲਵੋ ਿਕ ਿਸਆਣੇ ਮਨਖ ਲਈ, ਿਕਸੇ ਇਕ ਸਮਕਾਲ ਸਮ ਿਵਚ ਸਾਧੂ, ਸਤ, ਫ਼ਕੀਰ, ਜੋਗੀ, ਰਬ ਦੀ
ੁ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ਖ਼ਾਸ ਸਕਲਪ ਿਵਚ, ਬਾਕੀ ਸਾਰੇ ਸਕਲਪ ਵੀ ਲੁਕੇ ਹੁਦੇ ਪ ਾਪਤੀ ਲਈ ਆਪਣੇ ਫ਼ਰਜ਼ ਅਤੇ ਿਜ਼ਮੇਵਾਰੀਆਂ ਨ ੂ
ੰ
ੰ
ੇ
ਹਨ। ਲੁਕੇ ਇਸ ਵਾਸਤੇ ਹੁਦੇ ਹਨ ਿਕ ਿਕ ਸਮਾਜ ਦੇ ਸਾਰੇ ਿਵਸਾਰ ਕੇ ਜਗਲ ਿਵਚ ਚਲ ਜ ਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਸਾਿਰਕ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਸਕਲਪ ਇਕੋ ਹੀ ਅਸਲੀਅਤ ਦਾ ਪ ਗਟਾਵਾ ਹੁਦੇ ਹਨ। ਿਰ ਿਤਆਂ ਤ ਮੂਹ ਮੋੜ ਲਦੇ ਹਨ ਤੇ ਬਾਹਰੀ ਕਰਮ-
ੰ
5
ਸਭ ਸਕਲਪ ਦੀ ਜਮਣ ਤ ਸਦਾ ਸ ਝ ਹੁਦੀ ਹੈ।'' ਕ ਡ, ਪਾਖਡ ਿਵਚ ਫਸ ਕੇ ਸਤਾਪ ਭੋਗਦੇ ਹਨ। ਥੇ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ਿਬਰਤ ਿਤਕ ਅਿਧਐਨ ਿਵਚ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ਤ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਤੇ ਮਰਦਾਨਾ ਗ ਿਹਸਥੀ ਿਤਆਗ ਕੇ ਬਣੇ
ੰ
ੰ
ਕਈ ਵਾਰੀ ਮਿਹਸੂਸ ਹੁਦਾ ਹੈ ਿਕ ਬਾਬਾ ਨਾਨਕ ਅਤੇ ਸਾਧੂ, ਸਤ , ਫ਼ਕੀਰ , ਜੋਗੀਆਂ ਨ ਗੋ ਟ ਰਾਹ
ੂ
ੰ
ਮਰਦਾਨਾ ਇਕੋ ਿਸਕੇ ਦੇ ਦੋ ਪਿਹਲੂ ਹਨ। ਿਕ ਿਕ ਪਿਰਵਾਰਕ ਿਰ ਿਤਆਂ ਪ ਤੀ ਜਾਗਰੂਕ ਹੀ ਨਹ ਕਰਦੇ
ੱ
ੱ
32 ਦਸਬਰ - 2022
ੰ
