Page 8 - APRIL 2022
P. 8
ਿਜਸ ਦਾ ਕੋਈ ਿਹਰ ਨਹ ।
ਮ ਉਹ ਬਾਗ਼ ਹ ,
ੱ
ੱ
ਿਜਸ ਿਵਚ ਫੁਲ ਨਹ ,
ਮ ਪ ਘ ਹ ,
ੰ
ਿਜਸ ਿਵਚ ਰਗ ਨਹ ।
ੱ
ਮ ਉਹ ਬ ਗ ਹ ,
ੰ
ਿਜਸ ਦਾ ਅਰਥ ਨਹ । (ਅਿਹਸਾਸ, ਪਨਾ -27)
ੋ
ੰ
ਇਸ ਤਰ ਆਤਮ ਿਚਤਨ ਤ ਪਰ ਾ ਿਚਤਨ ਦੀ ਪਛਾਣ ’ਚ ਗ਼ਰੀਬੀ, ਬੇਸਹਾਰਾ, ਿਨਤਾਣੇਪਣ, ਲੜਵਦ, ਹਟਕੋਰਾ,
ੰ
ੰ
ਿਜ਼ਲਤ, ਠਕਰ , ਦੁਤਕਾਰ , ਭੁਖ ਅਤੇ ਵਡੇ ਸਘਰ ਤ ਬਾਅਦ ਵੀ ਹਟਕੋਿਰਆਂ ਤ ਿਨਜਾਤ ਨਹ , ਤ ਮਜ਼ਲੂਮ ਸਿਥਤੀ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ਿਵਚ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਰੋਹ, ਤਰਸੇਵ ਜਾਗਦਾ ਹੈ ਤ ਉਹ ਕਿਹ ਠਦੀ ਹੈ:
ੱ
ੰ
ੱ
ੂ
ੰ
ਰਬਾ ਮੇਿਰਆ ਤੂ ਿਕਸੇ ਨ ਗ਼ਰੀਬ ਨਹ ਬਣਾਉਣਾ ਸੀ
ਬਚਪਨ ਦੇ ਹੋਠ ਤ ਹਾਸਾ ਨਹ ਚਰਾਉਣਾ ਸੀ।
ੰ
(ਅਿਹਸਾਸ, ਪਨਾ -17)
ਲਾਚਾਰੀ ਦਾ ਿਵਰਲਾਪ ਆਪ ਮੁਹਾਰੇ ਬੁਲ ਤੇ ਆ ਜ ਦਾ ਹੈ ;
ੱ
ੰ
ਬਿਚਆ ਖਾਣਾ ਦੇਖ ਰਿਹਦੇ ਲਲਚਾ ਦੇ ਹ ,
ੂ
ੰ
ਅਤੇ ਖੁਦ ਨ ਲਾਚਾਰ ਿਜਹਾ ਪਾ ਦੇ ਹ ,
ੰ
ਤ ਹੀ ਛੋਟਾ ਅਖਵਾ ਦੇ ਹ । (ਅਿਹਸਾਸ, ਪਨਾ -18)
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ੰ
ਸਮਾਿਜਕ ਰਹੁ-ਰੀਤ ਦੇ ਬਧਨ ਤ ਪਾਰ ਜਾ ਕੇ ਮਿਜ਼ਲ ’ਤੇ ਪਹੁਚਣ ਲਈ ਿਹਮਤ ਦਾ ਵਡਾ ਜਾਦੂ ਆਪਮੁਹਾਰੇ ਫੁਟਦਾ
ੱ
ੱ
ੈ
ੰ
ੇ
ੰ
ਹੈ। ਿਜਸ ਨਾਲ ਹ ਸਲਾ ਹੀ ਅਸਲ ਿਜ਼ਦਗੀ ਹੈ, ਮਿਜ਼ਲ ਹਰ ਹੀਲ ਪਾ ਲਣ ਦਾ ਤਹਈਆ ਪਕਾ ਹੈ। ਹਾਰ-ਿਜਤ ਦੇ ਘੋਲ ਿਵਚ
ੱ
ੱ
ੱ
ਿਜਤ ਯਕੀਨੀ ਦਾ ਮਤਰ ਚੇਤੇ ਆ ਦਾ ਹੈ:
ੰ
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ਮਿਜ਼ਲ ਦੀ ਹਰ ਰਾਹ ਨ ਪਾ ਲਦਾ ਹੈ ਹ ਸਲਾ,
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੱ
ਚਲਦੇ ਨਾ ਥਕਦੇ ਰਾਹੀ ਨ ਸਲਾਮ ਹੁਦਾ ਜਾਪਦਾ ਹੈ। (ਅਿਹਸਾਸ, ਪਨਾ -21)
ੱ
ੱ
ੱ
ੰ
ਕਿਵਤਰੀ ਦਾ ਿਹਰਦਾ ਉਸ ਸਮ ਵਲੂਧਿਰਆ ਜ ਦਾ ਹੈ ਜਦ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਗ਼ਰੀਬੀ, ਭੁਖਮਰੀ ਦਾ ਬੋਲਬਾਲਾ ਹੋਵੇ ਅਤੇ
ੱ
ਲੀਡਰ ਿਭ ਟਾਚਾਰ ਿਵਚ ਖਪਤ ਹੋਣ, ਨਜਵਾਨੀ ਨਿ ਆਂ ਦੀ ਦਲਦਲ ਿਵਚ ਿਘਰੀ ਹੋਵੇ ਤ ਉਸ ਨ ਆਜ਼ਾਦੀ ਵੀ ਇਕ
ੱ
ੱ
ੌ
ੂ
ੰ
ੱ
ਭਰਮ ਹੀ ਲਗਦੀ ਹੈ:
ੱ
ਿਭ ਟਾਚਾਰ ਫੈਿਲਆ ਹਰ ਤਰਫ਼ ਹੈ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤ ਦੋਸਤੋ ਇਕ ਭਰਮ ਹੈ।
ੈ
ੱ
ੁ
ੱ
ੰ
ੈ
ੋ
ਨਿ ਆਂ ’ਚ ਫਸੇ ਪਤਰ ਦਾ ਦਰਦ ਹ, ਆਜ਼ਾਦੀ ਤ ਦਸਤੋ ਇਕ ਭਰਮ ਹ। (ਅਿਹਸਾਸ, ਪਨਾ -81)
ੰ
ਸਮ ਦੀ ਕਦਰ ਿਜ਼ਦਗੀ ਿਜਊਣ ਦਾ ਅਸਲ ਅਮਲ ਹੈ ਪਰ ਿਜਹੜੇ ਲਕ ਸਮ ਦੀ ਕਦਰ ਨਹ ਕਰਦੇ, ਸਮ ਵੀ ਉਨ ਦੀ
ੋ
ੱ
ੱ
ਕਦਰ ਨਹ ਕਰਦਾ। ਇਸ ਤਰ ਦਾ ਵਡਾ ਸੁਨਹਾ ਵੀ ‘ਸਮ ’ ਕਿਵਤਾ ਿਵਚ ਨਮੂਨ ਦੇ ਤੌਰ ’ਤੇ ਦੇਿਖਆ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ:
ਜੋ ਆ ਿਗਆ ਉਹ ਵੀ ਹੁਣੇ,
ਜਾਣ ਹੀ ਵਾਲਾ ਹੈ ਸਮ ।
ਬੀਤੇ ਸਮ ਨ ਲ ਕੇ ਬੈਠ,
ੈ
ੰ
ੂ
ਅਪੈਲ - 2022 06
