Page 62 - Untitled-1
P. 62
े
े
ां
हलववण्यात आली. तरीही सामाना शहरात अजूनही अनक धनीक लोकाच
े
े
८
े
े
ु
े
े
े
े
ां
े
वास्तव्य होत. यथ सय्यद आवण मघलाच मोठमोठ महाल होत. तथ अस
े
ा
ां
े
२२ उमराव (अमीर या शब्दाच अनकवचन; शब्दश: अथ होतो अत्यत
ां
ु
ां
े
ू
प्रभावी आवण प्रमख व्यक्ती) होत, ज्याना त्याछॎया स्वत:छॎया पालखीतन
े
े
े
ां
े
शहरामध्य वफरण्याचा अवधकार होता. ही उमरावाची घर यॎहणज छोट खानी
े
े
े
े
े
े
े
वकल्लच होत. अन यामध्य वढगान वहर माणक होती. या शहरामध्य एक
ां
ां
मोठा वकल्ला सुध्दा होता (या वकल्ल्याछॎया तटबदीछॎया वभतीचा काही भाग
े
े
े
े
े
ै
े
े
अजूनही यथ अस्तस्तत्वात आह). तथ कोणत्याही प्रकारच सऩॎय नव्हत कारण
े
ां
या उमरावाना वाटत होत की कोणीही सामानावर हल्ला करणारच नाही.
ां
े
े
े
वशखाछॎया इवतहासामध्य आवण शीख मानवसकतमध्य सामाना
े
ृ
ां
शहराबद्दल एक प्रकारची घणा होती. ही जागा “जल्लादाच शहर” (जल्लाद
े
े
ु
े
ू
े
ां
यॎहणज फाशीछॎया वशक्षची अमलबजावणी करणार) यॎहणन बदनाम होत. गरु
े
ां
े
तग बहादुर याचा वध करणाऱ्या सय्यद जल्लाल उद ्-वदनच हे शहर. तऱूण
ां
े
े
ां
े
े
शाशाल बग आवण बाशाल बग याचा सरवहदमध्य वध करणारही सामाना
ें
ू
ां
ु
ां
ू
े
े
शहराचच होत. वास्तवात ४ वडसबर १७०५ रोजी गरुना (आनदपर सोडन
े
ू
े
ां
ु
ां
े
े
ां
े
कगार यथ जा सागणार) औरगजबाचे पत्र आणन दणारा काझी सध्दा इथलाच
े
ां
े
े
ां
े
ु
(मळात ते पत्र औरगजबान वलवहलच नव्हत.) या शहराबद्दल वशखाछॎया मनात
े
ां
अत्यत वतरस्कार भरलला होता.
ां
ां
बदावसगाने या पररस्तस्थतीचा सामानावर आक्रमण करण्यासाठी उपयोग
ु
ें
े
े
कऱून घतला आवण २६ नोव्हबर १७०९ रोजी पहाटछॎया समारास या नगरावर
ां
े
ा
े
ू
ै
ु
हल्ला कला. सयोदयापवी शहर अधवट वनद्रत असतानाच शीख सऩॎय शहरात
ां
ां
े
ां
ां
ु
घसल आवण त्याना अडववणाऱ्या वकवा त्याचा ववरोध करणाऱ्याना यमसदनाला
ु
ै
ां
े
ां
पाठवायला सरुवात कली. उमरावानी शीख सऩॎय पाहताच त्याचा प्रवतकार
ु
े
े
करायला सरुवात कली, पण ते काही फार काळ तग धऱू शकल नाही.
ां
े
ु
े
े
े
े
अखर त्यानी स्वत:ला आपापल्या महालामध्य सरवक्षतपण बांवदस्त कऱून घतल.
े
े
ां
ु
ां
ां
मख्य वकल्ला वजकल्याबरोबर बदावसगानी जाहीर कल की शीख
ू
े
े
ा
ू
काही कोणाचाही सड घणार नाहीत. कवळ क्ररकमा अवधकारी आवण
ां
े
े
ां
जल्लादाचा अत करण्यात यईल. या घोर्णचा पररणाम असा झाला की स्थावनक
ा
ां
े
ु
ू
ां
ा
सवसामाऩॎय मस्तिम कामगार वग वशखाछॎया बाजन वळला, कारण त्यानाही या
ां
ु
सय्यद आवण मघल जवमनदाराचा अऩॎयाय अत्याचार सहन करावा लागत होता.
ां
ां
ां
ां
ु
ू
त्याछॎया मनात उमरावाबद्दल जराही सहानभती नव्हती. यानतर वशखानी
ां
ू
ां
े
ां
ां
राज्यकत्याछॎया आवण क्रर अवधकाऱ्याछॎया महालावर हल्ला कला. उमरावानी
ां
ै
ु
ां
ै
ां
त्याछॎया घराछॎया छतावऱून शीख सऩॎयावर बाणाचा, बदकीछॎया फरीांचा मारा
ु
ु
े
े
े
े
सरु कला तसच जळती लाकडे फकायला सरुवात कली. बराच काळ हे
ां
ां
े
ां
ु
े
सरु होत. अखर वशखाचा नाईलाज झाला आवण त्यानी या महालाना आगी
े
ां
ू
ां
ु
े
े
लावन टाकल्या; त्यामळ बरचस उमराव आवण सय्यद त्याछॎयाच घरात वजवत
े
े
े
ां
े
े
े
े
े
जाळल गल. ज्यानी बाहर पडण्याचा प्रयत्न कला ते लढाईत मारल गल.
ु
े
ा
ां
ां
काही मघल आवण सय्यद यानी अगदी शौयान लढा वदला, पण सध्याकाळ
ृ
े
ां
ां
ू
ू
ू
पयत त्यातील बहुताशी मत झाल आवण काही जीव वाचवन शहर सोडन पळन
39