Page 30 - Untitled-1
P. 30

ु
                                     े
                          े
                                                       ां
                                                             ां
              या आधीच उल्लख क ेल्याप्रमाण लखी राय बणजारा याची मल आवण
                    ां
                 ां
                            ै
                                       े
                                                 ा
                                                      ा
                                                         ु
                                                           ां
              ां
          नातवड बदावसग याछॎया सऩॎयाचा भाग होत आवण ते सवछॎया सव मघलासोबतछॎया
              ां
                 े
                                                  ू
                                                    ु
                                                           े
                                                 ृ
                               े
                                        ा
                                              ा
          लढायामध्य  शवहद  झाले.  जव्हा  ते  सवछॎया  सव  मत्यमखी  पडल  असतील
           े
                   ां
                                        े
                                                      े
                                                           ां
                 ु
                                                 े
                                                               ु
          तव्हाच मघलाना हा वकल्ला कावबज करण शक् झाल असाव. त्यानतर मघल
           ै
                                                    ै
              े
          सऩॎयान वकल्ला पाडला आवण त्यातील दगड आवण ववटा बलगाडयामधे भऱून
                                                 ु
            ां
                                             ां
                           े
                            े
                      े
                       े
                 े
          लाबवर घऊन गल, जण करुन बणजारा वशखाना पन्हा हा वकल्ला उभारता
                े
           े
          यऊ नय.
                       ं
                                   ं
          लोहगढ कोणी बाधला आसण बाधकामाचा कालावधी
                                      ां
                                               ू
                              ां
                                         ां
                                                   ां
                                                       े
                                   े
                  ां
              बहुताश इवतहासकाराछॎया मत बदावसग बहादर याछॎया वळी हा वकल्ला
                                                       ु
                                े
                                                               ु
                                          ां
                                      े
          अस्तस्तत्वात होता. काही वकल्ल सर कल्यानतर (सामाना, गरहम, कापरी,
                                                    े
                                 ां
                                                                ां
                                                          े
          शहाबाद  इत्यादी)  नक्कीच  त्यानी  हा  वकल्ला  कावबज  कला  असल.  त्यानी
                                            े
             े
                                    े
                                           े
                                  े
               ु
          त्याच दरुस्तीकरण, नूतनीकरण कल आवण यथच स्वत:छॎया राज्याची राजधानी
                 े
                                                       े
          स्थावपत कली. पण हा वकल्ला कमीत कमी ७००० एकर क्षत्रात, डझनभर
                     ां
                             े
                                     े
                 े
                                  े
                                                    ां
                                                       े
            ा
                                                         ां
                                                                  े
                                                               ां
          पवतीय टकडयावर पसरलला आह तव्हा तो काही मवहऩॎयामध्य वकवा वर्ामध्य
                      े
             ू
                            े
                                                     ू
           ां
                                                      ा
          बाधन झाला अस यॎहणण हास्यास्पद होईल. हा वकल्ला पण व्हायला कमीत
                          ां
                                                     े
          कमी ७० ते ८० वर्ाचा कालावधी लागला असला पावहज. जरी या कामी
                                                             ा
                                                  ू
                   ा
               े
          लागणार सव सावहत्य दगड, ववटा, चुना आवण लाकड इत्यादी सव काही
                               ु
                           ां
                                  े
                                                  ा
                                        े
          लखी राय बणजारा यानी परववल असल तरी ते सव वकल्ल्यामधील ववववध
                     े
                   े
                                   े
                            ां
                                                   ू
          वठकाणी, वगवगळया उची वर घऊन जाण्याकररता खप कालावधी लागला
                    े
          असला पावहज.
                                                                 े
                                                                  े
                                                             ू
                                   ु
                                          ां
                                                    े
                                े
              इसवी  सन  १६३५  मध्य  गरु  हरगोववद  सावहब  जव्हा  वकरतपर  यथ
                                     े
                                                         े
                                                    े
                                            ु
                                                              ां
                                                               ु
                     े
                        े
          वास्तव्यास आल तव्हा या वकल्ल्याच काम सरु झाल्याच वदसत. परत या
                   े
                                             ां
                      े
                             ु
                े
                                                                 े
                                                           े
          वकल्ल्याच बरचस काम गरु हर राय सावहब याछॎया काळातच झाल असाव.
             े
                                                          ु
                                                ृ
                                                     ु
                                           ा
          दाबस्तान-ए-मजावहब (मौबाद झुस्तिकार अदस्तानीकत) नसार गरु हर राय
                                                                ु
           ां
                                             ां
          यानी (इसवी सन १६४५ ते १६५७) या १३ वर्ाछॎया कालावधीत थापल (जऩॎया
                             े
              ३
                                           े
                                                                  े
                                                              ां
                                                          े
                                                              ु
                                       े
                                                         े
          नाहन   /वसरमौर राज्यामध्य, लोहगढ क्षत्रामध्य) गावी वास्तव्य कल. गरुकड
                                    े
                                               े
                                  े
                                                       ां
                  े
                                ा
                                        ै
                      े
          २२०० घोड होत (याचाच अथ तवढच सवनक होत). घोडयाना चरण्यासाठी
                                े
                                    े
                                                             े
                  े
                     ां
                                                          े
                                             ु
              े
                       े
          या क्षत्रामध्य चागल क ुरण होत तसच पाणीही मबलक प्रमाणामध्य होत.
            ां
                                                         े
                                                                 े
                 े
                                                            ां
          त्याछॎया यथील वास्तव्या दरयॎयान लखी राय बणजारा वनयवमतपण त्याची भट
                                                           े
                      े
                         ां
                    े
           े
                                       ां
                        ु
                                                               े
                                                    े
          घत असत. यथ गरुनीच वकल्ल्याछॎया बाधकामावर जातीन लक्ष वदल असल.
                 े
                  ू
          थापल  यथन  लोहगढ  वकल्ल्याचा  मध्यवती  भाग  साधारण  १५  वकलोमीटर
                                            ां
                                        े
                               ु
           ां
                    े
          अतरावर आह. (आवण आधवनक रस्त्यान हे अतर जवळपास २५ वकलोमीटर
                                                               ां
                                        ां
             े
                                                          े
                            ां
          आह.)  थापल  आवण  पावटा  सावहब  याछॎया  दरयॎयान  फक्त  कालसर  जगल
             े
                                                                  े
                                  े
                                                         ू
          होत.  (आता  या  भागास  कालसर  वऩॎयजीव  अभयारण्य  यॎहणन  ओळखल
                                                           ू
                                                ै
                                ु
                                              ु
                                                  ु
             े
          जात.) लोहगढाला जाणारा दसरा एक रस्ता सखचनपरा गावाकडन जातो.
              े
                           ां
                                                 े
                    ु
                              ां
                       ै
                                              े
          (याच नाव सखचन वसग याछॎया नावावऱून पडल असल आवण ते लखी राय
                      ां
                  ां
                   े
                              े
          बणजारा याच वशज असावत)
                 ू
                                                               ां
                       े
                                                          ां
                                     े
                             े
              यापवी उल्लख  आललाच आह  की लखी राय  बणजारा  यानी  त्याछॎया
                                                               े
                  ां
                             े
                                          ु
                     ां
                                                          ु
                                                      ूां
          व्यापारी ताडयाछॎया मदतीन दगड, ववटा, चना इत्यादी वस्तचा परवठा कला
                                     7
   25   26   27   28   29   30   31   32   33   34   35