Page 104 - Untitled-1
P. 104
बादशहा लोहगढाच्या पसहल्ा गढी नजीक पोहोचला (उगाला तहस ल
बरारा)
ू
ां
ा
ें
कनालमधन जाताना (२० वा रमजान, ११ नोव्हबर १७१०).
ू
ें
े
आलमवगरपर (२ रा रमजान, १३ नोव्हबर १७१०). ठाणसर (२८ रमजान,
ें
े
१९ नोव्हबर) आवण शहाबाद, बादशहा ओकला गावी (आताच उगला,
ु
ें
े
तहसील बरारा) २७ नोव्हबर १७१० रोजी मक्काम कला. ३४ मुघल फौजेने
ा
ां
े
अशा प्रकार बादशहाचा सदौरापयतचा माग मोकळा करण्याकररता एक मवहना
ु
े
े
ां
े
े
े
घतला. मघलानी जवळचा रस्ता न घता फरा मारला याच कारण स्पष्ट आह.
ू
ा
ू
े
ां
े
ु
ा
जवळचा रस्ता पणत: यमनछॎया काठाकाठान आवण गद जगलातन जात होता
े
ू
ा
ां
ा
े
े
े
े
ू
े
तसच यथील सव परगण पणत: वशखाछॎया अवधपत्याखाली होत. यथन जाण्यान
ा
े
े
ु
े
वजवावर बतण्याची शक्ता होती. याउलट मघल बादशहान वनवडलला माग
े
ां
े
े
ू
कोरडया झालल्या मारकडा नदीछॎया कडन जाणारा होता, सपाट भभाग होता,
े
ु
े
ु
े
ु
े
े
त्यामळ आधी पाठववलल्या मघल फौजन बादशहाछॎया सरक्षची खातरजमा
ा
ां
ू
ू
करण्याकररता शहाबादकडन जाणारा लाबचा माग वनवडला. बहादर शहा
े
ै
ां
े
ू
कधीच सदौराला गला नाही त्यान सदौरापासन काही मल अतरावर तळ
ै
े
ू
े
ठोकला आवण तव्हाच बणजारा शीख आवण वसकलीगर सऩॎयान बहादर शहा
े
ां
े
ां
बादशहाछॎया तळावर हल्ला कला. लागलीच त्याछॎया शाही सरदारानी त्याच तळ
े
े
१२ कोसावरील (४८ वकलोमीटर) शहाबादला हलववल, अन शहाबादछॎया
े
े
ां
े
ां
ां
सराईवऱून बादशहान लोहगढावरील लढाईवर लक्ष ठवल. बदावसग यानी
ां
ू
ां
े
ु
ां
ां
मघलाना अगदी पार पजाबमधे जालधर दोआब पासन वदल्लीछॎया बरली पयत
े
अशा ववस्तीणा पररसरावर हल्ला कला. ३५ बणजारा शीख सैवनकाांनी कनााल,
ु
ां
ां
ु
े
ां
करुक्षत्र, यमनानगर, अबाला आवण वपजौर वजल्ह्यामधील गढ्यावर स्वत:ला
े
े
प्रस्थावपत कल.
लोहगढावरील पसहली लढाई (१७१० ते १७१२)
े
े
े
े
े
ा
े
े
ु
इवतहासामध्य या लढाईच अगदी चकीच वणन कलल आह,
ां
ां
ां
ां
ु
ां
े
मघलाछॎया २४६ वर्ाछॎया कालखडामध्य लोहगढाची लढाई ही त्यानी त्याछॎया
ा
े
े
ू
े
ां
ै
ां
कोणत्याही शत्रशी कलल्या मोठया लढायापकी एक आवण दीघकाळ चाललल्या
ां
ै
ु
े
ां
मोवहमापकी एक होती. (लोहगढाछॎया लढाई नतरच मघल सत्तला उतरती
कळा लागली.)
ां
ु
ू
ु
बादशहा बहादर शहा लोहगढाला चार राजपत्रासवहत (राजपत्र रफी-
ु
ां
ु
उस-शाह, राजपुत्र अवझमशान, राजपुत्र जहादर शहा आवण राजपत्र
े
े
ां
ु
खवझस्ता), पन्नास पक्षाही अवधक उच्च मनसबदार (१००० वकवा त्यापक्षा
े
ा
े
ां
े
े
अवधक मनसब असलल), शभर पक्षाही अवधक कमी दजाच शाही सरदार
ू
ां
े
ां
े
ै
आवण लाखो सवनकाची बलाढय सना घऊन वनघाला होता. त्यावशवाय वहद
े
ुां
ु
ां
ू
ां
े
राज उदा. बदलखडचा छत्रसाल, आवण चऱूमणी जाट आवण नतर जयपरचा
ू
ां
ां
े
राजा जय वसग सवाई, जोधपरचा राजा अवजत वसग, अजमरचा राजा अजय
ां
े
ू
ां
ु
े
ां
वसग याना दखील बादशाह बहादर शहान वशखाववरुध्दछॎया यध्दात सहभागी
ां
ां
े
ु
ां
े
े
होण्याकररता वनमवत्रत कल होत. मघल सैऩॎयाने वशखावर वनयत्रण
ां
ां
वमळववण्याकररता प्रचड प्रमाणात तोफखाना वापरला. लोहगढापयत तोफा
81
