Page 102 - Untitled-1
P. 102
े
े
ां
ै
ु
ु
खानला (मनम खानाचा मलगा) पाचारण कल व त्याला मानाचा अगरखा
े
ृ
े
ां
े
े
वदला. त्याला वशखाववरोधातील मोवहमच नतत्व करण्याववर्यी ववचारल.
ां
ा
ू
े
े
े
े
ां
बादशहाने त्यास कनाल यथ तळ करण्यास सावगतल, जथन सरवहद फार
ु
ु
ां
ु
े
ै
े
लाब नव्हत. त्यान नसरत खान, गलाम नबी कली खान आवण सय्यद हुसन
े
ु
े
अली खान तसच राजा छत्रसालला दखील महाबत खाना बरोबर यध्दात सामील
ां
े
ां
े
े
होण्याववर्यी ववचारणा कली आवण त्या सवानी ती आनदान माऩॎय कली. २६
ू
ें
२ ऑक्टोबरला बहादर शहाला बातमी वमळाली की २८ सप्टबर रोजी
ां
ा
े
वफरोज खान मवाटी कनाल जवळ पोहोचला आवण लवकरच तो सरवहदवर
े
हल्ला करण्याची शक्ता आह. २७ १२ ऑक्टोबर रोजी बादशहाला खबर वमळाली
े
ू
े
ा
की वफरोझ खानन तरवरी (कनाल पासन ६ वकमीवर) तळ ठोकला आह
ू
ु
ां
े
े
ू
आवण शीख ’डकर’ पळन गली आहत. १४ ऑक्टोबरला बहादर शहाला
े
ुां
ां
बातमी वमळाली की जलाल खान रुवहला आवण वशखामध तबळ लढाई झाली
े
ै
े
ां
े
े
े
आह. त्यात ३०० बादशाही सवनक आवण असख्य शीख मारल गल आहत. २८
रहानची लढाई
ां
ें
े
१७१० छॎया सप्टबर आवण ऑक्टोबर मवहऩॎयामध्य वशखानी रहान वर
े
ां
े
े
े
ां
ां
ु
हल्ला कला आवण ते ताब्यात घतल. या नतर प्रभावी मसलमानानी त्याची घर
े
े
े
ू
सोडन स्वत:कररता नौशहरा (आता नवानशार) नावाच नवीन नगर वसववल.
ां
ु
ू
सरवहदचा पाडाव झाल्यापासन मघल, अफगाण सरदार, अवधकारी
ू
े
े
ां
ां
ां
याना पजाब आवण सभोवतालछॎया पररसरातन वशखाना हद्दपार करायच होत.
े
ां
ु
ै
ु
ू
याछॎयापकी एक व्यक्ती यॎहणज सलतानपर लोधीचा पूवीचा प्रमख शमास खान.
ां
े
े
ें
सप्टबर १७१० मध्य शमास खानान वशखाववरुध्द ’पववत्र युध्द’ (वजहाद) जाहीर
ू
े
ू
ु
ू
ां
े
ु
ु
े
कल आवण सलतानपर तसच आजबाजछॎया पररसरातील मस्तिमाना खप मोठया
ू
ै
े
े
ां
े
ां
े
सख्यन सऩॎयात सामील कल. सरवहदवर हल्ला करण्यापवी त्याला राहन
े
ू
ु
ू
े
े
े
े
ु
ू
ां
वशखाछॎया ताब्यातन मक्त करायच होत. तो सलतानपर यथन राहनछॎया वदशन
े
े
े
ऑक्टोबर १७१० छॎया पवहल्या आठवडयामध्य गला. खाफी खानान शमास
ु
े
ै
ां
खानाछॎया सऩॎयाची सख्या एक लाख अशी वलवहली आह. खाफी खानानसार
े
े
ा
त्यात चार ते पाच हजार घोडस्वार आवण तीस हजाराच पायदळ आवण उवरीत
ां
ु
ु
े
े
ा
सवसामाऩॎय मसलमान लोक होत, त्यातील बहुताशी जलाहा (यॎहणजच वीणकर)
े
ै
े
े
होत. खाफी खानान शीख सऩॎयाचा आकडा सत्तर हजार वदला आह. दोन्हीही
ु
आकडवारी फगवन सावगतलली आह े २९
े
े
ां
ू
े
े
ै
े
े
े
जव्हा शमास खानाच सऩॎय राहानला धडकल तव्हा वकल्ल्यामध्य
े
े
ां
ां
ु
ै
े
े
अवघ काही शेकडयावर शीख सवनक होत. परत ते वकल्ल्याछॎया बाहर आल
े
ै
ां
ु
ू
े
आवण शमास खानछॎया सऩॎयावर तटन पडल. शहराछॎया तटबदी बाहर अगदी
े
ां
वनकराची लढाई लढली गली. वशखानी इतकी कडवी झुांज वदली की एकदा
े
ां
ू
े
े
ां
अस वाटत होत की शमास खान पळन तरी जाईल वकवा लढाई तरी थाबवल.
े
ु
ु
ां
ु
परत दरयॎयान शमास खानच काका बायजीद खान (कतब-उद-वद्दन खायशगी)
ू
ै
े
े
े
े
े
े
जम्मचा राज्यपाल तथ भलमोठ सऩॎय घऊन पोहोचला आवण अगदी त्याच वळी
ु
ु
ै
े
ां
ु
े
कासरचा प्रमख उमर खान दखील सऩॎयासह पोहोचला. यामळ वशखाना माघार
े
ै
े
े
े
े
घऊन वकल्ल्याचा आश्रय घण भाग पडल. आता भल्यामोठया सऩॎयान वकल्ल्याला
79
