Page 45 - Shabad bood july
P. 45
ਤੀਆਂ ਦਾ ਿਤਉਹਾਰ
ੰ
ਅਿਮਤਪਾਲ ਕਰ ਿਵਰਕ
ੌ
ੱ
ੱ
ਤੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਮੁਖ ਮਹੀਨ ਿਵਚ ’ਕਠ ਰਿਹਣਾ ਮਾੜਾ, ਕਰੋਪੀ ਵਾਲਾ ਮਹੀਨਾ
ੱ
ੰ
ਿਤਉਹਾਰ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਸਾਉਣ ਿਗਿਣਆ ਜ ਦਾ ਸੀ। ਇਸ ਲਈ ਿਵਆਹ ਤ ਿਪਛ ਪਿਹਲ
ੱ
ੰ
ੂ
ਮਹੀਨ ਦੀ ਤੀਜ ਨ ਤੀਆਂ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨਾ ਪੇਕੇ ਘਰ ਕਟਣ ਦਾ ਵੀ ਇਕ ਿਰਵਾਜ ਸੀ।
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ੂ
ੁਰੂ ਹੁਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੀਆਂ ਕਈਆਂ ਨ ਤੀਆਂ ਕਰਕੇ ਹੀ ਸਹੁਿਰਆਂ ਤ ਛੁਟੀ ਿਮਲਦੀ
ੰ
ੁ
ਖ਼ ੀਆਂ ਦਾ ਿਤਉਹਾਰ ਹੁਦਾ ਹੁਦੀ ਸੀ।
ੰ
ਸੀ। ਤੀਆਂ ਦਾ ਿਤਉਹਾਰ “ਿਚਟੀ ਕਪਾਹ ਦੀਆਂ ਿਚਟੀਆਂ ਨ ਫੁਟੀਆਂ
ੱ
ੱ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ਵਰਖਾ ਰੁਤ ਨਾਲ ਸਬਿਧਤ
ਚੜ ਿਗਆ ਸਾਉਣ
ੁ
ਇਕ ਖ਼ ੀਆਂ ਭਿਰਆ
ਿਮਲੀਆਂ ਸਹੁਿਰਆਂ ਤ ਛੁਟੀਆਂ।”
ੱ
ੰ
ਿਤਉਹਾਰ ਹੈ। ਇਹ ਿਤਉਹਾਰ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨ ਦੇ ਆਰਭ
ਿਜਸ ਦਾ ਵੀਰ ਤੀਆਂ ਨ ਲਣ ਨਹ ਆ ਦਾ ਸੀ, ਉਸ
ੂ
ੈ
ੰ
ੰ
ਨਾਲ ੁਰੂ ਹੁਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਲਈ ਇਸ ਨ ਸਾਿਵਆਂ ਦਾ
ੂ
ੰ
ਨ ਸਸ ਦੇ ਤਾਹਨ-ਿਮਹਣੇ ਵੀ ਸੁਣਨ ਪ ਦੇ ਸਨ:
ੱ
ੂ
ੰ
ਿਤਉਹਾਰ ਿਕਹਾ ਜ ਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਮਹੀਨ ਧਰਤੀ ਵੀ ਸਾਵੇ
ੱ
ੰ
ਰਗ ਦਾ ਭੇਖ ਧਾਰਨ ਕਰਦੀ ਹੈ। ਪਜਾਬ ਦੇ ਹਰ ਿਪਡ ਿਵਚ “ਸਸ ਮਾਰਦੀ ਬੀਹੀ ਦੇ ਿਵਚ ਿਮਹਣੇ
ੰ
ੰ
ਤੀਆਂ ਦਾ ਿਤਉਹਾਰ ਬੜੀਆਂ ਰੀਝ ਅਤੇ ਚਾਵ ਨਾਲ ਤੀਆਂ ਨ ਨਾ ਆਇਆ ਵੀਰਨਾ।
ੂ
ੰ
ੱ
ਮਨਾਇਆ ਜ ਦਾ ਹੈ। ਜੇਠ, ਹਾੜ ਦੀਆਂ ਧੁਪ ਨਾਲ ਲੂਸੀ
ਪਰ ਉਹ ਪਿਰਵਾਰ ਧੀਆਂ ਨ ਸਧਾਰਾ ਜ਼ਰੂਰ ਭੇਜਦੇ
ੰ
ੂ
ੰ
ੂ
ੰ
ਹੋਈ ਧਰਤੀ ਨ ਸਾਉਣ ਦੇ ਮ ਹ ਦੀਆਂ ਫੁਹਾਰ ਠਡੀਆਂ ਹੁਦੇ ਸਨ। ਸਧਾਰੇ ਿਵਚ ਧੀਆਂ ਲਈ ਸੂਟ, ਲਡ, ਚੂੜੀਆਂ,
ੰ
ੰ
ੋ
ੰ
ੱ
ਕਰਦੀਆਂ ਹਨ। ਧਰਤੀ ਵੀ ਹਰੀ-ਭਰੀ ਹੋ ਜ ਦੀ ਹੈ। ਮਿਹਦੀ, ਪ ਘ ਝੂਟਣ ਵਾਲੀ ਰਗਲੀ ਫਟੀ ਆਿਦ ਿਦਤੀ
ੱ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ਧਰਤੀ ਦੀ ਇਸ ਖ਼ ੀ ਿਵਚ ਾਿਮਲ ਹੁਦੀਆਂ ਹੋਈਆਂ,
ੁ
ਜ ਦੀ ਸੀ।
ਧਰਤੀ ਦੀਆਂ ਧੀਆਂ, ਤੀਆਂ ਦਾ ਿਤਉਹਾਰ ਮਨਾ ਦੀਆਂ
ੰ
ਹਰ ਿਪਡ ਿਵਚ ਤੀਆਂ ਮਨਾਉਣ ਵਾਲੀ ਥ ਮੁਕਰਰ
ੱ
ੱ
ੱ
ਹਨ। ਤੀਆਂ ਮੁਖ ਤੌਰ ’ਤੇ ਕੁੜੀਆਂ ਦਾ ਿਤਉਹਾਰ ਹੈ।
ੰ
ਹੁਦੀ ਹੈ। ਤੀਆਂ ਵਾਲਾ ਟੋਭਾ, ਤੀਆਂ ਵਾਲਾ ਬਰੋਟਾ, ਤੀਆਂ
ੰ
ੂ
ਸਾਵਣ ਦੀ ਤੀਜ ਨ ਤੀਆਂ ਦਾ ਆਰਭ ਹੁਦਾ ਹੈ ਜੋ 15 ਿਦਨ
ੰ
ੰ
ਵਾਲਾ ਖੂਹ ਆਿਦ ਨ ਉਨ ਥਾਵ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੁਦੇ ਹਨ।
ੰ
ੰ
ੂ
ਮਨਾਇਆ ਜ ਦਾ ਹੈ। ਤੀਆਂ ਨ ਸਹੁਿਰਆਂ ਤ ਕੁੜੀਆਂ ਨ ੂ
ੰ
ੰ
ਿਪਡ ਿਵਚ ਥੇ ਖੜ ੇ ਰੁਖ , ਿਬਰਖ ਦੀ ਵੀ ਅਿਹਮ ਥ
ੱ
ੱ
ੈ
ਪੇਕੇ ਲ ਆਉਣ ਦਾ ਿਰਵਾਜ ਪੁਰਾਣਾ ਹੈ। ਮਿਹਮੂਦ ਗ਼ਜ਼ਨਵੀ
ੰ
ਹੁਦੀ ਹੈ।
ਦੇ ਜ਼ਮਾਨ ਦੇ ਇਕ ਾਇਰ ਦੀ ਿਲਖਤ ਹੈ:
ਤੀਆਂ ਿਪਪਲ, ਬਰੋਟੇ ਅਤੇ ਿਨਮ ਦੇ ਦਰਖਤ ਥਲ ੇ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
“ਅਮਾ ਮੇਰੇ ਬਾਬਾ ਜੀ ਕੋ ਭੇਜੋ, ਿਕ ਸਾਵਣ ਆਇਆ,
ੰ
ਲਗਦੀਆਂ ਹੁਦੀਆਂ ਸਨ। ਿਕ ਜੋ ਇਨ ਦਰਖਤ ਦੀ ਛ
ਬੇਟੀ ਤੇਰਾ ਬਾਬਾ ਬੁਢਾ, ਿਕ ਸਾਵਣ ਆਇਆ।” ਸਘਣੀ ਹੁਦੀ ਸੀ। ਦਰਖ਼ਤ ’ਤੇ ਪ ਘ ਪਾਈਆਂ ਜ ਦੀਆਂ
ੱ
ੰ
ੰ
ਇਹ ਵਿਹਮ ਵੀ ਿਰਹਾ ਹੈ ਿਕ ਿਜਸ ਨ ਿਪਡ ਦੇ ਲਕ ਸਨ। ਿਜਨ ਚੇ ਟਾਹਣੇ ’ਤੇ ਪ ਘ ਪਾਈ ਜ ਦੀ ਸੀ ਉਨੀ ਹੀ
ੂ
ੰ
ੰ
ੋ
ੰ
ਿਵਚਾਰ ਕਿਹਦੇ ਹਨ ਿਕ ਸਾਉਣ ਮਹੀਨ ਿਵਚ ਨਵ- ਚਗੀ ਮਨੀ ਜ ਦੀ ਸੀ:
ੰ
ੰ
ੰ
ਿਵਆਹੀਆਂ ਆਪਣੇ ਖ਼ਾਵਦ ਤ ਦੂਰ ਰਿਹਣ। ਕੁਆਰੀਆਂ “ ਚੇ ਟਾਹਣੇ ਪ ਘ ਪਾ ਦੇ
ੰ
ੰ
ਕੁੜੀਆਂ ਪਿਹਲ ਹੀ ਮਾਿਪਆਂ ਦੇ ਘਰ ਹੁਦੀਆਂ ਸਨ।
ੱ
ਿਜਥੇ ਆਪ ਹੁਲਾਰਾ ਆਵੇ।”
ੂ
ਿਵਆਹੀਆਂ ਹੋਈਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਨ ਉਨ ਦੇ ਵੀਰ ਸਹੁਿਰਆਂ
ੰ
ਪ ਘ ਕਲੀਆਂ-ਕਲੀਆਂ ਕੁੜੀਆਂ ਵੀ ਝੂਟਦੀਆਂ ਸਨ
ੱ
ਤ ਿਲਆਉਣ ਲਈ ਜ ਦੇ ਹਨ।
ਤੇ ਦੋ-ਦੋ ਵੀ ਪ ਘ ਦੀਆਂ ਬੜੀਆਂ-ਬੜੀਆਂ ਹ ਚੜ ਾਈਆਂ
ੰ
ਪਿਹਲ ਸਮ ਿਵਚ ਪਡਤ ਦੇ ਵਿਹਮ-ਭਰਮ ਬਹੁਤ ਪਾਏ
ੱ
ੇ
ਜ ਦੀਆਂ ਸਨ।
ੱ
ੰ
ੂ
ਹੁਦੇ ਸਨ। ਨਵੀਆਂ ਿਵਆਹੀਆਂ ਨਹ ਤੇ ਸਸ ਦਾ ਸਾਉਣ
ੰ
ਜੁਲਾਈ - 2022 43
