Page 86 - Untitled-1
P. 86
े
े
ा
े
ा
जलालाबाद मागावर १५ वकमी वर होत.) यथील शासक सवसामाऩॎय जनतवर
ै
े
ु
ां
अऩॎयाय, अत्याचार करण्याकररता कप्रवसद्ध होत. बणजारा शीख सवनकानी
े
े
ु
े
ा
े
ां
ां
शहर ताब्यात घतल आवण तथील शासक तसच मजोर श्रीमत वगाची धनसपत्ती,
ां
े
े
े
ु
ां
ां
े
ां
शहॎथॎरात्र, दागदवगन लटल. ज्यानी वशखाना ववरोध कला त्याछॎया घराना आगी
े
े
े
े
ू
े
े
े
लावण्यात आल्या. जव्हा शीख तथन बाहर पडल तव्हा शहर नष्ट झाल होत,
ु
ू
े
े
े
ु
ू
े
त्यामळच या शहराला नाव पडल फटा शहर. (फटाचा शब्दश: तटलल,
े
े
ु
फटलल असा होतो.)
ां
े
े
खाफी खानाछॎया मत जलाल-उद-वद्दन यान त्याचा पुत्र वदनदार खान,
ु
त्याचा भाचा (त्याछॎया बवहणीचा मलगा) गुलाम मोहम्मद खान आवण त्याचा
ां
ां
ु
ु
पतण्या (भावाचा मलगा) हाजबर खान यास वशखाववरुध्द लढण्याकररता
े
ु
े
नानौटाछॎया लढाई दरयॎयान पाठववल होत. या यध्दात हाजबार खान मारला
े
ृ
ां
ू
े
े
गला होता. त्याछॎया मत्य नतर दखील वदनदार खान मोठया शथीन लढला,
ु
ू
पण तो ही लढाई हरला. या लढाईत सहारनपरचा प्रमख मोहम्मद अली
े
े
े
ु
े
े
े
खानच पतण पीर खान आवण जमल खान हे दखील मारल गल. ३१
े
ां
े
जव्हा जलालगढी आवण अबाहेत यथील जलाल खानाछॎया पराक्रमाची
े
ु
ा
ू
े
ू
ु
वाता मघल सम्राटाछॎया कानावर गली त्यान त्यास सहारनपरचा प्रमख यॎहणन
ु
े
े
े
े
ां
े
वनयक्त कल. मोहम्मद अली खानान वशखाछॎया हल्ल्याछॎया वळी जो वभत्रपणा
े
ु
े
ू
े
ु
ू
ू
दाखववला, त्यामळ त्याछॎयाकडन सहारनपरचे प्रमख पद काढन घण्यात आल.
ं
सदल्लीतील मंत्ी आसण उमरावाच्या मनात वचक
ां
े
ू
ां
वशखानी सहारनपरचा ताबा घतल्यानतर, वदल्लीतील
ां
ु
ां
े
उमराव (खास श्रीमत लोक) आवण मघल साम्राज्याछॎया मत्र्ानी धास्तीच घतली
की आता शीख वदल्लीवर दखील हल्ला करतील. इरादत खान वलवहतात ३२ :
े
े
ा
ा
ां
ां
ा
ू
ु
“वदल्लीपासन अगदी मलतानपयत सवत्र गोांधळ (वशखाछॎया वचस्वान वनवमत)
ां
ु
े
होता, परत ठाणसर ते लाहोर दरयॎयान इतकी दृढ धारणा होती (वनवितता)
े
ु
ु
की अवसफ अली, वनझाम-उल-मल्क सुध्दा घाबरला होता आवण त्यान मघल
ां
े
े
े
सम्राटाला पत्र वलवहल आवण वदल्लीतील अवधकाऱ्याना दखील स्मरणपत्र वदली
े
े
े
े
े
की प्रत्यकान या घबराटी बद्दल सम्राटाला कळववल पावहज. तसच वदवाण
बायोतात, वदवाण हाफीज खान, कोतवाल रझा खान, फकर-उद ्-वदन बक्षी
ा
ां
े
ां
महमद तावहर वाताहर आवण काझी दरवश मोहम्मद यानी सम्राटाला स्वतत्र
े
े
ां
े
खवलत धाडल. वदल्लीचा प्रशासक असीफ-उद-दौला दखील चागलाच घाबरला
ू
ू
ां
ां
ां
होता. वदल्लीतील उमरावानी आपल्या क ुटब कवबला आवण धनसपत्तीसह दरछॎया
ां
ु
े
प्रातात पलायन करण्यास सरुवात कली होती.”
ु
ू
ां
वास्तववक वदल्लीछॎया आजबाजची स्तस्थती अगदी वचताजनक होती.
े
ू
े
ां
े
ां
वशखानी वदल्लीछॎया भोवतालच सरवहद, ठाणसर, सहारनपर ही वतन्हीही राज्य
ा
े
े
े
े
ां
ु
ू
कावबज कली होती. मघल साम्राज्याची राजधानी वदल्लीला सपणपण वगळ
े
े
े
े
ां
े
पाडल होत. त्याच बरोबर लाहोरच राज्यकतही वशखाना घाबरत होत.
ं
े
लाहोर आसण ररआकी क्षत्ात सशखाची कारवाई
े
ां
माजा वशखानी (तव्हा मान्झा असा उच्चार करत असत), रावी
े
े
ां
ु
आवण वबयास नदीमधील प्रदशामध्य मघल सरदाराचा पाडाव एवप्रल १७०९
63