Page 52 - Untitled-1
P. 52

प्रकरण ३
                              लोहगढचा जन्म

                                                               ां
                                                   ां
                                      े
                 गुरु हरगोांववद सावहब ग्वाळॎहरछॎया वकल्ल्यात बदीवासात असताना,
            ां
                                          े
                                      ां
                                                         ु
          त्याछॎया  मनात  लोहगढ  वकल्ल्याछॎया  सकल्पनचा  जन्म  झाला.  गरु  हरगोांववद
                                  े
                                                       े
                 ां
          सावहब यानी जवळपास सहा वर् (१६१३ ते १६१८ ) ग्वाळॎहरछॎया वकल्ल्यात
                                  ृ
                                                              े
                          े
                                                          े
           ां
                                            ां
          बदीवासात काढली. यथील कारागह खास लोकाकररता राखीव होत (ववशर्त:
                                                                ां
                                  े
                     ु
                          े
                                          े
          कर  भरणा  चकववणार  राज्यकत,  राज्याच  अवधकारी,  राज्यववरोधी  वकवा
                                                  ां
           ां
                              ु
                                        ा
                                             ां
                                            ु
          बडखोर)  आवण  वबगर  मसलमान  धावमक  गरुछॎया  बदीवासाछॎया  कालावधी
                  े
                                             ु
                                       ु
                   े
                                े
                                                           ां
          दरयॎयान  तथ  १०१  शासनकत,  राजपत्र,  प्रमख,  सरदार,  सरजामदार,
                                                               े
                        े
          जवमनदार,  राज्याच  अवधकारी  आवण  इतर  माऩॎयवर  व्यक्ती,  ग्वाळॎहरछॎया
                            ै
                                                            े
                                                           ु
                                                       े
                      ां
                  े
                       े
                                  े
                                       ां
                                                                ां
          वकल्ल्यामध्य  त्याच  सहकदी  होत.  त्यानी  कर  भरणा  न  कल्यामळ  वकवा
                                                 े
                                               ु
                                                       ै
                                   े
                                                         े
                                        ां
                               े
                                                    ां
                                           े
          बादशहाछॎया कोणत्या तरी आदशाच उल्लघन कल्यामळ त्याना कदत टाकण्यात
                   े
                                                                 ां
                           े
                                    ां
                                                       ु
             े
          आल  होत.  यामध्य  कल्याणचद  आवण  त्याचा  मलगा  ताराचद
                                                  ु
                                            ां
                                                 ां
                       ू
                              े
               ू
            े
                                                           े
          (कहलर/वबलासपर राज्याच शासक), हरी चद (हदर/नालागढच शासक)
                                  ां
                           े
                              ू
                                                         ां
                                         ु
                                                                  े
          आवण इतर परकीय प्रदशातन वकवा राजपताना राज्यातील इतराचाही यामध्य
                                            ा
              े
                                    ू
                                                   ै
                                              ै
                        ु
                        ां
          समावश  होता.  गरुछॎया  आगमनापवी  हे  सव  कदी  नराश्यग्रस्त,  असहाय्य
                             ु
                                                         ु
                                              ा
                  े
              े
                                                              े
                                         ां
                          े
          अवस्थ मध्य जगत होत. गरु आल्यावर त्यानी कीतन करण्यास सरुवात कली,
                                           ा
                                                               े
                                 े
                         े
          ज्यात ते काही भजन गात, तसच काही धावमक आवण अध्यास्तत्मक प्रवचन ही
                                                   ू
                                            ु
                     ां
                    ु
           े
                                                                ां
                          ां
                              ां
          दत असत. गरुनी त्याना त्याचा आत्मववश्र्वास पन्हा वमळवन वदला आवण त्याना
                                                                ै
                  े
                                            े
                       ै
                                                             े
                                                            े
                    े
            ु
          प्रफल्लीत कल. नराश्यग्रस्त व असहाय्य अवस्थत जीवन जगत असलल कदी
                                                      ां
                                                      ु
                                                        े
                                                                 े
                                             े
                                                    ा
          आता आशावादी आवण उत्साही जीवन जगू लागल. ते सव गरुच भक्त बनल.
                      े
                               ां
                                       ां
                                    ु
                  ू
                              ु
                       े
             े
                                                  े
          अस  वदसन  यत  की  गरुनी  मघलाना  टक्कर  दण्याकररता  बलाढय,
                                               े
                                  ां
                                                 े
               ा
                                                             े
          सामर्थ्शाली, अजहॎथॎर वकल्ला बाधण्याची योजना यथच बनववली असल. या
                              े
          धोरणाचाच एक भाग यॎहणज लोहगढ वकल्ला होय.
                                ु
           ु
                          ु
                            ं
          गरु आसण राज्य प्रमखाची  टका
                                                      े
                          े
                                            ुा
              सन  १६१८  मध्य  लाहोरचा  सरदार  मुतझा  खान  मला.  दरयॎयानछॎया
                                                          ा
                                        ां
          कालावधीत  वचनीओतचा  वझीरखान  (नतर  जो  लाहोरचा  गव्हनर  झाला)
           ां
                                                        ां
          जहागीरचा खास मजीतला दरबारी झाला.; त्याच कालावधीत जहागीरची वमयान
                                                                 ु
                     े
                                 ां
          मीर  सोबत  भट  झाली.  दोघानीही  (वमयान  मीर  आवण  वझीरखान)  गरु
                       ु
                                          े
               ां
                                                  ां
                   ां
                                       ां
          हरगोववद याची मक्तता करण्याची ववनती कली; जहागीरची आवडती राणी
                               ां
           ू
                                                         ां
                   े
               ां
                        ु
                                   ां
                                       ु
                                                                  े
          नरजहानने दखील गरु हरगोववद याची सटका करण्याछॎया त्या दोघाछॎया सल्ल्याच
                                              ु
                 े
                                                     ा
                         ां
                                                       ां
                                  े
                                                                 ू
                                                       ु
                   े
                              ां
              ा
          समथन कल. तोपयत जहागीर दखील कडव्या मस्तिम धमगरुछॎया प्रभावातन
                                                     ां
                                        े
                                                                े
              ै
          बऱ्यापकी मोकळा झाला होता (यात शख अहमद सारहडीचा ही समावश
                                                  े
                      ां
                                              ां
                                                    ु
                                          े
                                                           ां
          होता.) या सवाचा एकवत्रत पररणाम यॎहणज जहागीरन गर हरगोववद सावहब
                ु
                  े
           ां
                        े
                              े
                    े
          याछॎया सटकच आदश वदल.
                               े
                                                            े
                                              ु
                                 ु
                                                  े
                                                े
                                                      े
                                          ां
                ु
              दस्तर खुद्द वझीरखानान गरुसावहब याछॎया सटकच आदश वदल. जेंव्हा
                  ै
                     ां
                                      ु
                                                    े
                                        े
                         ु
                                 ां
                                                      े
          इतर  राजकदयाना  गरु  सावहबाछॎया  सटक  ववर्यी  कळल  तव्हा  ते  अवतशय
                                          े
                                                      ु
                  े
                                                       ां
                                                   े
          दु:खी झाल. त्यातील काही तर रडायला दखील लागल. गरुछॎया दररोजछॎया
                                     29
   47   48   49   50   51   52   53   54   55   56   57