Page 40 - Untitled-1
P. 40

पररणामी त्याला अटक करण्यात आली आवण त्यास  १७१० ते १७११ दरयॎयान
                                                           ां
                                                े
                                      ै
                                    े
                                                                  े
                े
                                                  े
                                                      े
          वदल्ली यथील सवलमगढ वकल्ल्यामध्य कद कऱून ठवल होत. त्यानतर त्यान
                                                             े
                                                    े
                         ां
           ु
                ै
                                                           े
                                                        ू
                                        े
          मघल सऩॎयाछॎया वशखाववरोधीछॎया लढ्यामध्य मदत करण्याच कबल कल आवण
                             े
                  ु
          स्वत:ची सटका कऱून घतली.
                                                   े
                        े
                                             े
          २.    हरयाणामध्य  मच्चरौली  नावाची  तीन  खडी  आहत,  एक  समालखा
                                                             े
                            ू
             ु
                                                       ु
                      े
                    ु
                                                                 े
                                              े
          तालक्ात, दसर वबलासपर ताल ुक्ात आवण वतसर झज्जर तालक्ामध्य आह,
                                                  ां
                                                       े
                                                 ां
                                                                ा
                                                           े
                     ां
                                                              ां
          या तीनही गावाचा भाई लखी राय बणजारा सोबत सबध आह, तस सदभही
             े
          आहत.
                                 ां
                                              ां
                                          े
                                                              ां
                 े
                   ु
                                           े
          ३. वतसर गरु अमरदासजी यानी नहान यथ मजी स्थापन क ेली. मजी हे
                     ां
                      ु
                                              ु
                            ां
                                                      े
                                                       ू
                  े
          नाव  यॎहणज  गगशाही  मजी  होय.  हा  भाग  यमना  नगर  यथन अवघ्या  ५०
                        े
                                                 े
                                                ु
          वकलोमीटरवर  आह.  आताचा  वसरमौर  वजळॎहा  (जन  नाहन  राज्य)  आवण
                                       ु
            ु
          यमनानगर वजळॎहा (स्तखजराबाद आवण मस्तफाबादचा परगणा) हा भाग शीख
              े
                         े
           ां
                                                 े
          पथाच प्राबल्य असलला होता हे तर अगदी स्पष्ट आह.
                                          ू
                                                             ां
                                                              ु
                                                    े
          ४. लखी राय बणजारा हे लखी शाह यॎहणनही ओळखल जात. (वहदस्थानी
                                                       ा
                             ा
                                   े
             े
          भार्त ’राय’ आवण पवशयन भार्त ’शहा’ या दोन्हीांचा अथ एकच होतो,
                 े
          तो यॎहणज “राजा”)
                                                      े
                                         ु
                             ू
          ५. आता ही जागा रामपर वजल्ह्याछॎया, मरादाबाद (उत्तरप्रदश) ववभागातील
                                            े
                                                 े
                                          े
                     े
                                     ां
             े
          आह. या जागचा काही भाग उत्तराखडमध्य दखील यतो.
                                                     ां
                                          ां
          ६. मोतीलाल राठोड, बणजारा समाज (वहदी), पान क्रमाक १२१
                           े
                                                  ु
                                       ां
                            े
          ७. जॉन्सन गॉडन, बल, सी.ए. (सपादक). द मघल एम्पायर, द ऩॎयु
                   र
                                                            े
                                            ु
                           ां
                                                      े
                                                          ां
          क ेंवब्रज वहस्टी ऑफ इडीया: १.५.१   द मघल्स ॲन्ड दअर कटपररीज.

                                     ां
                            ा
                       ु
                                                 ां
                                े
          क ेंवब्रज: क ेंवब्रज यवनव्हवसटी प्रस, खड १, पान क्रमाक १९०
                          ां
                                        र
                      े
                                                  ां
          ८. एस. जी. दवगावकर: कास्ट ॲन्ड टाईब्ज ऑफ इडीया-३, द बणजारा,
          प्रकरण २.
                                               ू
                              े
                   े
          ९. आग्रा यथील वकल्ला दखील लाल वकल्ला यॎहणन ओळखला जातो. याची
                                        ां
                              े
                               े
                                                        ां
                                                          े
                           े
          व्याप्ती ९४ एकर आह. यथ एक ववटाचा वकल्ला आधीच बाधलला होता,
                         ू
          त्यास बादलगढ यॎहणन ओळखत. इसवी सन १५६८ आवण १५७३ दरयॎयान
              े
                                        े
                                                             े
                               ां
                                   े
          यॎहणजच अकबराछॎया कालखडामध्य त्याच नूतनीकरण करण्यात आल आवण
                                े
                    ां
          त्यात नवीन बाधकामाची भर दखील करण्यात आली. अकबराने राजस्थानातील
                 े
                  ू
                                                               े
                       ु
                                             े
                                                          ां
          बारौली यथन वालकाि (लाल दगड)  मागववल आवण त्या दगडानी बाहरील
                                                    े
                       ू
                              े
            ां
                                               े
               ां
          वभत बाधली; यॎहणनच याच नाव लाल वकल्ला अस पडल.
                                                           ां
                                    े
                           ा
                                     ू
                    ां
          १०. नाहन पावटा मागावर नाहन यथन साधारण २० वकलोमीटर अतरावरील
                             े
               ुां
                                                 ां
                                                       ां
          धौला कआ/धोळवावडी दखील लखी राय बणजारा यानीच बाधली.
                                          ां
                                  े
                                             ां
                     ां
                                                   ू
                           ा
                 ां
          ११. बलवत वसग, पवशयन सौसस ऑफ बदावसग बहादर, पान ३६.
                       ॅ
                  ा
                                  ां
                           ु
          १२. आयववन, लटर मघल्स, खड १, पान १०९
                                         ू
                                  ां
                                                         े
               ां
          १३.  पचौली  जगजीवन  दास  यानी  जयपरछॎया  राजाला  वलवहलल्या  पत्रामधे
                                                                  े
                                        ु
                                                                 े
                   े
                                                    ू
                                                           े
               े
                                     े
          नोांदववल आह की फ ेब्रुवारी १७११ मध मघल सम्राट बहादर शाह दखील यथ
                                                          े
                              े
          वास्तव्यास होता आवण त्यान तो काळ वशकार करण्यात व्यवतत कला.
                                     17
   35   36   37   38   39   40   41   42   43   44   45