Page 38 - Untitled-1
P. 38

ु
              वास्तववक  मखलीसगढ  नावाचा  कोणताही  वकल्ला  नाही  (कधीही
                                                                 े
                   े
                              े
                                                             े
                                                     े
          अस्तस्तत्वामध्य नव्हता). खर तर हे नाव एका महालाला दण्यात आल होत,
                                                े
                                                                ां
                                       े
                           े
                                      ां
                                े
          हा  महाल  खास  राजरजवाड,  त्याच  वररष्ठ  सनापती  आवण  राज्यमत्री
                               े
                                                                े
                   १३
                                                      ां
          इत्यादीांकररता   आराम  तसच  मौजमजा  करण्याकररता  बाधण्यात  आलला
                                                      ां
                                       ू
           ां
                                                              ु
                                                               े
          रगमहाल होता. हा महाल लोहगढापासन ३० वकलोमीटर अतरावर यमनछॎया
           ू
                                                ां
            े
                                 ू
                        ुां
                  े
                                                                ू
                                                             े
          पवला आह. हाथीकड धरणापासन तो काही फार अतरावर नाही. याच एकण
           े
                                                  े
                                                          े
                         ू
                                                                 े
          क्षत्र  ४५  एकर  असन  प्रत्यक्ष  महाल  दीड  एकर  क्षत्रावर  वसलला  आह.
           े
                                                                 े
                                                     े
          टकडीछॎया  पायर्थ्ाशी  आवण  नदीछॎया  वकनाऱ्यावर  असल्यान,  ववसावा  तसच
             ु
                          ुां
                 े
                                                          े
            ां
                                                  ां
                                         ु
                                      े
          ववरगळ्याच हे एक सदर वठकाण आह. मघल सम्राटानी या जागचा उपयोग
                                  े
                   े
          मौजमजा तसच वशकारी कररता कला.
                              े
                                                          ां
                                                     ु
                                                      े
                                      ै
              या  महालात  वकल्ल्याच  एकही  ववशष्ट्ट्य  नाही;  त्यामळच  यास  वकल्ला
                       े
                    े
                                 े
              े
                 ु
          यॎहणण  चकीच  ठरल.  या  जागला  बादशाही  बाग  (शाही  बाग)  आवण  या
                                   े
                                                   ां
                                              े
                                                                 े
                                                           े
                                  े
                   ां
          इमारतीला  रग  महाल  (मौजमजच  वठकाण)  असही  सबोधण्यात  यत  अस.
                        े
                       े
                            ा
              ा
                                   ां
          आयववन  या  जागच  वणन  करताना  वलवहतात  “वशकार  घर,  आता  ज्यास
                                           े
                                               ां
                                                               े
                                                              ु
          बादशाही  महाल  यॎहणतात  ते  शहाजहानन  बाधल े  आवण  ते  यमनछॎया
                                      े
                                                               े
                                                      े
                                              ु
                       े
          कालव्याजवळ आह.” सन २०१७ मध्य भारतीय परातत्व सवक्षण ववभागान या
                                                           े
                                                          े
                                                       ा
                    ु
                                                    े
                                                                े
          इमारतीछॎया दरुस्ती आवण नूतनीकरणासाठी २ कोटी रुपय खच कल आहत.
                                                   ं
          राम राय, रुप कौर आसण गुरु हरसकशन  ासहब याचा जन्म
                                                    ु
                  ु
                                             े
                             ां
                 गरु हर राय यानी थापल (लोहगढ क्षत्रातील जऩॎया नाहान/वसरमौर
                                                   ां
                                               े
                                                       ु
                                             े
                                                        ां
                                     े
          राज्यामधील एक गाव) गावी १३ वर् वास्तव्य कल. त्याची मल राम राय
                                                ु
          (२४-२-१६४६), रुप कौर (९-४-१६४९) आवण गरु हरवकशन (२०-७-
                          े
                                            े
                  ां
                                            १४
                           े
          १६५२) याचा जन्म यथच झाला असला पावहज .
                                                       ू
                                                             ां
                                    ु
                                               ां
                                  े
                 इसवी सन १६५७ मध्य गरु हर राय यानी वकरतपर, गोववदवल,
                                             े
                                                       ु
                                                                  े
          वसयालकोट आवण कािीर इत्यादी वठकाणी भटी वदल्या. पढील दोन वर्
                    ू
                                        े
                                                  े
                                  े
                       े
                        े
                                े
                                                     ां
            ां
                                      े
                                                           े
          त्यानी वकरतपर यथ वास्तव्य कल व यथच १६६१ मध्य त्यानी अखरचा श्र्वास
                                              े
                                             े
                                                   े
                                                       े
                                  ां
                                                          े
                 ु
                                                                  े
           े
          घतला. गरु हरवकशन थापल वकवा लोहगढ यथ कोठही भट दऊ शकल
                                                           े
                                                                 ू
                                          ु
                                                       ु
                                   ां
                                                े
                                                    े
                        े
          नाहीत कारण ते कवळ तीन वर्ाकररता गरु रावहल होत. गरु तग बहादर
                                                    े
                                                                े
                            े
                 ां
          सावहब यानी १६६५ मध्य चक्क नानकी हे शहर वसववल. (आता ते ग्रटर
                                                   े
               ू
             ां
                                े
                                         ु
          आनदपर सावहबचा भाग आह). त्यानी पढील चार वर् (१६६६ ते १६७०)
                                    ां
                         े
                                                           े
          हा कालावधी उत्तरप्रदश, वबहार, बगाल आवण आसाम या राज्यामध्य आपल्या
                                                    ु
             ा
                                            े
                                                     े
          कायाचा प्रचार आवण प्रसार करण्यात व्यतीत कला; त्यामळ ते ही लोहगढला
              े
                     े
           े
                                         े
          भट दऊ शकल नाही. या कालावधी मध्य लखी राय बणजारा आवण त्याछॎया
                                           े
                                         े
                                               े
             ां
                                ां
           ु
          मलानी लोहगढ वकल्ल्याछॎया बाधकामावर दखरख कली.
                               ु
                             े
                                                                 ु
                                                             े
                                            ां
                                   े
                                         ू
                 सन १६७५ मध्य गरु तग बहादर याना हौतात्म् प्राप्त झाल. गरु
                                                            े
                                                           े
             ां
                                    ां
                                              े
                 ां
                     ां
          गोववद वसग यानी (सन १६७५ पयत) दहा वर् चक्क नानकी यथ व्यतीत
                                            े
           े
                                          े
                                 े
                  ां
                                         े
                                                          ां
          कली. त्यानी एवप्रल १६८५ मध्य नाहन यथ भट वदली आवण पावटा सावहब
                                            े
                               ु
                                                           े
                                      े
                      े
                                                          े
                           ां
                                               ां
          हे  नगर  वसववल.  त्यानी  पढील  साडतीन  वर्  पावटा  सावहब  यथ  वास्तव्य
                            ां
                                                           े
           े
             े
          कल.  या  दरयॎयान  त्यानी  लोहगढ  वकल्ल्याछॎया  कामावऱून  अखरचा  हात
                                                 े
                                                     ू
                                                                ां
                                      ां
                                                   ृ
          वफरववला. भाई लखी राय बणजारा याचा १६८० मध्य मत्य झाला पण त्याची
                                     15
   33   34   35   36   37   38   39   40   41   42   43