Page 38 - Untitled-1
P. 38
ु
वास्तववक मखलीसगढ नावाचा कोणताही वकल्ला नाही (कधीही
े
े
े
े
े
अस्तस्तत्वामध्य नव्हता). खर तर हे नाव एका महालाला दण्यात आल होत,
े
ां
े
े
ां
े
हा महाल खास राजरजवाड, त्याच वररष्ठ सनापती आवण राज्यमत्री
े
े
१३
ां
इत्यादीांकररता आराम तसच मौजमजा करण्याकररता बाधण्यात आलला
ां
ू
ां
ु
े
रगमहाल होता. हा महाल लोहगढापासन ३० वकलोमीटर अतरावर यमनछॎया
ू
ां
े
ू
ुां
े
ू
े
पवला आह. हाथीकड धरणापासन तो काही फार अतरावर नाही. याच एकण
े
े
े
ू
े
क्षत्र ४५ एकर असन प्रत्यक्ष महाल दीड एकर क्षत्रावर वसलला आह.
े
े
े
टकडीछॎया पायर्थ्ाशी आवण नदीछॎया वकनाऱ्यावर असल्यान, ववसावा तसच
ु
ुां
े
े
ां
ां
ु
े
ववरगळ्याच हे एक सदर वठकाण आह. मघल सम्राटानी या जागचा उपयोग
े
े
मौजमजा तसच वशकारी कररता कला.
े
ां
ु
े
ै
या महालात वकल्ल्याच एकही ववशष्ट्ट्य नाही; त्यामळच यास वकल्ला
े
े
े
े
ु
यॎहणण चकीच ठरल. या जागला बादशाही बाग (शाही बाग) आवण या
े
ां
े
े
े
े
ां
इमारतीला रग महाल (मौजमजच वठकाण) असही सबोधण्यात यत अस.
े
े
ा
ा
ां
आयववन या जागच वणन करताना वलवहतात “वशकार घर, आता ज्यास
े
ां
े
ु
बादशाही महाल यॎहणतात ते शहाजहानन बाधल े आवण ते यमनछॎया
े
े
े
ु
े
कालव्याजवळ आह.” सन २०१७ मध्य भारतीय परातत्व सवक्षण ववभागान या
े
े
ा
ु
े
े
इमारतीछॎया दरुस्ती आवण नूतनीकरणासाठी २ कोटी रुपय खच कल आहत.
ं
राम राय, रुप कौर आसण गुरु हरसकशन ासहब याचा जन्म
ु
ु
े
ां
गरु हर राय यानी थापल (लोहगढ क्षत्रातील जऩॎया नाहान/वसरमौर
ां
े
ु
े
ां
े
राज्यामधील एक गाव) गावी १३ वर् वास्तव्य कल. त्याची मल राम राय
ु
(२४-२-१६४६), रुप कौर (९-४-१६४९) आवण गरु हरवकशन (२०-७-
े
े
ां
१४
े
१६५२) याचा जन्म यथच झाला असला पावहज .
ू
ां
ु
ां
े
इसवी सन १६५७ मध्य गरु हर राय यानी वकरतपर, गोववदवल,
े
ु
े
वसयालकोट आवण कािीर इत्यादी वठकाणी भटी वदल्या. पढील दोन वर्
ू
े
े
े
े
े
े
ां
ां
े
े
त्यानी वकरतपर यथ वास्तव्य कल व यथच १६६१ मध्य त्यानी अखरचा श्र्वास
े
े
े
े
ां
े
ु
े
े
घतला. गरु हरवकशन थापल वकवा लोहगढ यथ कोठही भट दऊ शकल
े
ू
ु
ु
ां
े
े
े
नाहीत कारण ते कवळ तीन वर्ाकररता गरु रावहल होत. गरु तग बहादर
े
े
े
ां
सावहब यानी १६६५ मध्य चक्क नानकी हे शहर वसववल. (आता ते ग्रटर
े
ू
ां
े
ु
आनदपर सावहबचा भाग आह). त्यानी पढील चार वर् (१६६६ ते १६७०)
ां
े
े
हा कालावधी उत्तरप्रदश, वबहार, बगाल आवण आसाम या राज्यामध्य आपल्या
ु
ा
े
े
कायाचा प्रचार आवण प्रसार करण्यात व्यतीत कला; त्यामळ ते ही लोहगढला
े
े
े
े
भट दऊ शकल नाही. या कालावधी मध्य लखी राय बणजारा आवण त्याछॎया
े
े
े
ां
ां
ु
मलानी लोहगढ वकल्ल्याछॎया बाधकामावर दखरख कली.
ु
े
ु
े
ां
े
ू
सन १६७५ मध्य गरु तग बहादर याना हौतात्म् प्राप्त झाल. गरु
े
े
ां
ां
े
ां
ां
गोववद वसग यानी (सन १६७५ पयत) दहा वर् चक्क नानकी यथ व्यतीत
े
े
े
े
ां
े
ां
कली. त्यानी एवप्रल १६८५ मध्य नाहन यथ भट वदली आवण पावटा सावहब
े
ु
े
े
े
े
ां
ां
हे नगर वसववल. त्यानी पढील साडतीन वर् पावटा सावहब यथ वास्तव्य
ां
े
े
े
कल. या दरयॎयान त्यानी लोहगढ वकल्ल्याछॎया कामावऱून अखरचा हात
े
ू
ां
ां
ृ
वफरववला. भाई लखी राय बणजारा याचा १६८० मध्य मत्य झाला पण त्याची
15