Page 13 - Untitled-1

े
े
प्रस्तावना आसण श्रयसनदश
ां
ू
ां
ां
ां
प्रख्यात इवतहासकार डॉ. हरवजदर वसग वदलगीर यॎहणतात की बदावसग बहादर
ू
े
ृ
्
े
यॎहणज या पथ्वीतलावरचा अदभत चमत्कार होय. ते कवळ एक पौरावणक
े
े
े
े
व्यस्तक्तत्व नव्हत; तर ते एक वास्तवात या दशात जगलली व्यस्तक्त होत.
ां
ां
ू
ू
त्यानी आपली भवमका चोख पार पाडली, या उपखडाचा इवतहास बदलन
े
े
ा
े
े
टाकला आवण हौतात्म् पत्करल. खऱ्या अथान शीख सत्ता स्थापण्याच श्रय या
े
े
े
ां
े
ां
े
े
नायकाला जात. परकीय सत्तचा अत करण्याच श्रय दखील त्यानाच आह.
ां
ां
ु
े
े
ां
ू
ां
ु
े
त्यानी सातश वर्ाछॎया गलामवगरीमधन या व्दीपखडातील लोकाना मक्त कल;
ां
े
ु
ां
े
ु
ु
े
ू
यामळच मघलाछॎया जोखडातन लोकाना मक्त करण्याच श्रयही या
े
महानायकालाच जात.
े
ां
ां
ां
ू
ां
इवतहासकारानी बदावसग बहादराना योग्य ऩॎयाय वदला नाही. कवळ
ा
ू
ां
ा
ां
बदावसगच नाही तर सवात मोठा वकल्लाही पक्षपाती आवण पवग्रहद ूवर्त
ां
े
े
ां
इवतहासकाराछॎया अऩॎयायाचा बळी ठरला आह. या इवतहासकारानी या वकल्ल्याच
े
े
े
ा
वणन करताना हा छोटा वकल्ला होता, अशा प्रकार कल आवण हा वकल्ला
ू
ां
ां
ां
े
ां
बदावसगाछॎयाही आधी पासन अस्तस्तत्वात होता आवण बदावसगान तो बळकावला
े
े
े
े
े
असही कल आह. वास्तवामध्य हा वकल्ला अवतशय बलाढ्य होता आवण तो
ां
े
ां
े
ां
े
ां
वशखाचाच होता. तसच बदावसगान तो कावबज कला नाही तर त्याची वशखाची
े
ू
राजधानी यॎहणन वनवड कली.
ां
ें
ु
ें
ां
पन्हा एकदा नोव्हबर-वडसबर १७१० मधील घटनाचा इवतहासकारानी
ा
ू
ु
ां
ां
े
ु
चकीचा अथ लावन मघलानी अवघ्या एका वदवसामध्य हा वकल्ला कावबज
े
ु
े
े
ां
े
कला अस सावगतल. हे पस्तक वसध्द करल की हा वकल्ला इतका अवाढव्य
े
े
े
ां
ां
े
ा
होता की ५-६ वर् सघर् क ेल्यावरही तो वजकण अवघडच होत. कवळ
ां
े
े
े
े
ां
मोहम्मद कावसम औरगाबादी यान माऩॎय कल होत की हा वकल्ला अवजक्
होता.
ू
े
े
लोहगढ वकल्ला, खरतर भारतीय इवतहासामध्य अवभमानाची वास्त
ा
ां
े
े
े
असायला हवी होती, मात्र पवशयन इवतहासकारानी कलल्या अऩॎयायान तो
ां
े
े
े
अज्ञातच रावहला. त्याना लोहगढाला कोणत्याही प्रकारच महत्व द्यायच नव्हत
ै
े
े
ु
ां
े
े
ां
कारण त्यानी जर तस कल असत तर त्याना मघल सऩॎय बलाढ्य असल्याछॎया
े
ु
बाता मारता आल्या नसत्या. वशवाय मघल खरोखरीच कोणत्याही प्रकार बलाढ्य
े
े
े
नसल्याच उघडकीस आल असत.
े
ू
ां
ां
े
ां
गल्या वर्ी हरयाणा सरकारन बदावसग बहादर याचा ३०० वा हौतात्म् वदन
े
े
े
साजरा करण्याच ठरववल तव्हा प्रथम लोहगढ प्रकाशात आला. गगनवदप
ा
ां
ां
ु
ां
ां
ा
वसग, डीडीपीओ यमना नगर यानी त्यासदभातील सव तर्थ्ाचा, सावहत्याचा
े
े
े
े
मागोवा घतल्यावर लक्षात आल की हरयाणा आवण वहमाचल प्रदशाछॎया सीमवर
े
े
ू
े
े
ु
एका छोट्या टकडीवर अजनही हा वकल्ला आह. जथ बलाढ्य अशा मघल
े
े
े
े
े
ां
े
े
ू
े
ां
सनन १८ व्या शतकामध्य आक्रमण कल होत आवण वशखाच बड मोडन
े
े
े
े
काढल होत, तेव्हाचे हे युध्द साधारण तीन वर् चालल. मग मनात असा
ै
ां
प्रश्न उपस्तस्थत होतो की छोट्याश्या वकल्ल्यातील शीख सऩॎय तीन वर्ाछॎया प्रदीघा