Page 30 - final may 2022 sb 26.05.22.cdr
P. 30
ੰ
ਡਾ. ਸਾਧੂ ਿਸਘ ਰਿਚਤ ਪਜਾਬੀ ਬੋਲੀ ਦੀ ਿਵਰਾਸਤ:
ੰ
ੰ
ਭਾ ਾਈ ਅਤੇ ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਸਦਰਭ
ਡਾ. ਅਕਿਵਦਰ ਕਰ ਤਨਵੀ
ੰ
ੌ
ੂ
ੰ
ੱ
ਅਜ ਦਾ ਯੁਗ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦਾ ਯੁਗ ਹੈ। ਇਹ ਪਿਰਵਰਤਨ ਨ ਿਜ਼ਆਦਾ ਖੁਲ ਿਦਲ ਨਾਲ ਅਪਣਾ ਰਹੀ
ੱ
ੇ
ੱ
ੱ
ੱ
ੋ
ਯੁਗ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲਜੀ ਅਤੇ ਇਸ ਤ ਵੀ ਅਗੇ ਨਨ ਹੈ। ਿਜਸ ਕਾਰਨ ਨਵ ਪੀੜ ੀ ਅਤੇ ਪੁਰਾਣੀ ਪੀੜ ੀ ਿਵਚ
ੱ
ਤਕਨਾਲਜੀ ਦਾ ਯੁਗ ਮਿਨਆ ਜਾ ਿਰਹਾ ਹੈ। ਸੂਚਨਾ ਅਤੇ ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਟਕਰਾ ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਿਕ ਿਕ
ੱ
ੰ
ੋ
ੰ
ੂ
ੱ
ੰ
ੰ
ਸਚਾਰ ਸਾਧਨ ਦੇ ਿਵਸਥਾਰ ਨਾਲ ਸਮੁਚਾ ਸਸਾਰ ਇਕ ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਦੇ ਪ ਭਾਵ ਨ ਕਬੂਲਣ ਕਰਕੇ ਨਵ ਪੀੜ ੀ
ਗਲਬਲ ਿਪਡ ਬਣ ਿਗਆ ਹੈ। ਿਵ ਵੀਕਰਨ ਇਕ ਆਪਣੀ ਪਰਪਰਾ, ਨਿਤਕ ਮੁਲ , ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਕਦਰ -
ੰ
ੋ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ਅਿਜਹਾ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ ਿਜਸ ਦੇ ਅਤਰਗਤ ਜੀਵਨ ਦੇ ਹਰ ਕੀਮਤ , ਪਿਰਵਾਰਕ ਸ ਝਾ, ਿਰ ਿਤਆਂ ਿਵਚਲੀ ਅਪਣਤ
ੱ
ਖੇਤਰ ਿਜਵ ਭਾ ਾ, ਿਸਿਖਆ, ਿਸਹਤ, ਸਮਾਜ, ਦੀ ਥ ਪਦਾਰਥਕ ਰੁਚੀਆਂ ਵਲ ਵਧੇਰੇ ਆਕਰਿ ਤ ਹੋ
ੱ
ੰ
ਸਿਭਆਚਾਰ, ਵਣਜ-ਵਪਾਰ, ਸੂਚਨਾ ਤੇ ਸਚਾਰ ਰਹੀ ਹੈ।
ਮਾਿਧਅਮ ਆਿਦ ਿਵਚ ਤਬਦੀਲੀ ਪ ਤਖ ਨਜ਼ਰ ਆ ਰਹੀ ਅਜੋਕੇ ਯੁਗ ਿਵਚ ਜਦ ਸਾਰਾ ਸਸਾਰ ਇਕ
ੰ
ੱ
ੱ
ਹੈ ਅਤੇ ਿਕਸੇ ਹਦ ਤਕ ਇਸ ਤਬਦੀਲੀ ਨ ਮੂਕ ਰੂਪ ਿਵਚ ਗਲਬਲੀ ਿਪਡ ਬਣ ਿਗਆ ਹੈ ਅਤੇ ਇਸ ਨ ਹਰ ਦੇ , ਹਰ
ੰ
ੋ
ੰ
ੂ
ੱ
ੱ
ੂ
ਪ ਵਾਨ ਵੀ ਕਰ ਿਲਆ ਿਗਆ ਹੈ। ਡਾ. ਸ. ਸ. ਜੌਹਲ ਪ ਤ, ਹਰ ਿਖ਼ਤੇ ਦੇ ਸਿਭਆਚਾਰ ਨ ਆਪਣੀ ਲਪੇਟ ਿਵਚ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ੁ
ੈ
ਅਨਸਾਰ: ਲ ਿਲਆ ਹੈ ਤ ਪਜਾਬੀ ਸਿਭਆਚਾਰ ਵੀ ਇਸ ਤ
ੱ
ੰ
“ਅਜ ਦੇ ਹਾਲਤ ਅਧੀਨ ਕੋਈ ਵੀ ਪ ਗਤੀ ੀਲ ਅਣਿਭਜ ਨਹ ਿਰਹਾ। ਡਾ. ਜਸਿਵਦਰ ਿਸਘ ਦੇ ਅਨਸਾਰ:
ੰ
ੁ
ੱ
ੰ
ੂ
ਦੇ ਜ ਸਮਾਜ ਆਪਣੇ ਆਪ ਨ ਬਾਕੀ ਦੀ ਦੁਨੀਆ ਦੇ “ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਬਦਲਾਅ ਆਪਣੇ ਆਪ ਿਵਚ ਇਕ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ਦੇ ਤ ਅਡਰਾ ਨਹ ਰਖ ਸਕਦਾ। ਅਜ ਦੁਨੀਆ ਇਨੀ ਲਾਜ਼ਮੀ, ਿਨਰਤਰ ਅਤੇ ਿਵਕਾਸਮੁਖੀ ਵਰਤਾਰਾ ਹੈ, ਿਜਸ
ਛੋਟੀ ਹੋ ਗਈ ਹੈ ਿਕ ਆਰਿਥਕ, ਸਮਾਿਜਕ ਅਤੇ ਦੇ ਆਪਣੇ ਸਿਹਜ, ਆਂਤਿਰਕ ਅਤੇ ਬਾਹਰਮੁਖੀ ਬਦਲਾਅ
ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਆਦਾਨ ਪ ਦਾਨ ਰੋਿਕਆ ਵੀ ਨਹ ਰੁਕ ਮੂਲਕ ਿਨਯਮ ਅਤੇ ਪ ਿਕਿਰਆਵ ਹਨ। ਪਰ ਅਜੋਕਾ
1
ਸਕਦਾ।” ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਬਦਲਾਵ ਆਂਿਤ ਕ ਅਤੇ ਲਾਜ਼ਮੀ
ੋ
ਿਗਆਨ, ਿਵਿਗਆਨ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ ਤਕਨਾਲਜੀ ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਵਰਤਾਰੇ ਦੀ ਬਜਾਏ ਕਤੀ ਾਲੀ
ੰ
ਦੇ ਖੇਤਰ ਿਵਚ ਤੇਜ਼ ਰਫ਼ਤਾਰ ਵਾਧੇ ਨਾਲ ਰੋਜ਼ਮਰ ਾ ਦੀ ਏਕੀਕਰਣ ਦੀਆਂ ਪੂਜੀਵਾਦੀ ਕਤੀਆਂ ਅਤੇ ਉਸ ਦੇ
ੰ
ਿਜ਼ਦਗੀ ਿਵਚ ਵੀ ਬਹੁਤ ਤੇਜ਼ੀ ਨਾਲ ਤਬਦੀਲੀਆਂ ਵਾਪਰ ਤੂਫ਼ਾਨੀ ਦਬਾਅ ਦਾ ਪਿਰਣਾਮ ਹੈ। ਇਸ ਬਦਲਾਓ ਦਾ ਇਕ
ੰ
ਰਹੀਆਂ ਹਨ, ਿਜਸ ਸਦਕਾ ਰਿਹਣ-ਸਿਹਣ, ਪਿਹਨਣ, ਪਛਾਣ ਿਚਨ ਪੂਰਬਲੀ ਬਦ ਿਵਧਾਨਕ ਸਿਭਆਚਾਰਕ
ੰ
ਖਾਣ-ਪਾਣ, ਕਾਰ-ਿਵਹਾਰ, ਸੁਹਜ-ਸੁਆਦ ਵੀ ਬਦਲ ਿਵਵਸਥਾ ਦੇ ਉਲਟ ਨਵ ਭਰ ਿਰਹਾ ਸਿਭਆਚਾਰ ਖੁਲ ੇ
ੱ
ਿਰਹਾ ਹੈ। ਿਸਟੇ ਵਜ ਿਨ ਤ ਨਵੀਆਂ ਵਗਾਰ , ਅਤਰ- ਸਰੂਪ ਦਾ ਧਾਰਨੀ ਹੈ, ਿਜਸ ਨ ਸਾਡੇ ਜੀਵਨ ਢਗ, ਧਦੇ,
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ਿਵਰੋਧ , ਮਾਨਿਸਕ ਦਵਦ ਅਤੇ ਖ਼ਲਾਅ ਦੀ ਸਿਥਤੀ ਵੀ ਰੁਝੇਵ , ਮਨਰਥ ਅਤੇ ਿਰ ਤੇ ਇਕ ਨਵ ਿਦ ਾ ਿਵਚ
2
ੇ
ਪੈਦਾ ਹੋ ਰਹੀ ਹੈ। ਬਦਲ ਹਨ।''
ੇ
ਪੁਰਾਣੀ ਪੀੜ ੀ ਦੇ ਮੁਕਾਬਲ ਨਵ ਪੀੜ ੀ ਇਨ ਸੋ ਸਿਭਆਚਾਰ ਆਪਣੇ-ਆਪ ਿਵਚ ਇਕ ਿਵ ਾਲ
ਮਈ - 2022 28
