Page 196 - Untitled-1
P. 196
प्रकरण १५
लोहगढाची तोडफोड
े
लोहगढाचा सवनाश करण्ा ाठी लागलला कालावधी
ै
ू
ां
ु
े
ां
मुघल सम्राट आवण मघल सऩॎयाच सरदार,बदावसग बहादर, सदौरा आवण
ु
ां
ां
े
ां
ु
े
ां
लोहगढ वकल्ला याना चागलच वचकन होत,परत लोहगढ ही त्याछॎयासाठी
ां
ां
ां
ां
ू
ां
ां
अत्यत वचताजनक बाब होती. बाबा बदावसग बहादर याछॎया हौतात्म्ानतरही
ां
ा
े
ां
ु
ृ
े
े
बणजारा शीख सघर् करत राहील, परत नतत्वा अभावी लवकरच ते पकडल
ु
ां
ां
ु
े
े
े
े
गल. १७१६ मध्य त्यानी सदौरा वकल्ल्याची तोडफोड सरु कली.परत,
ां
े
े
लोहगढाबद्दल ते जास्तच काळजीत होत.त्याना सातत्यान वभती वाटायची की
ां
ु
ु
े
ु
ां
वशखानी हा वकल्ला पन्हा कावबज कला तर! तो पन्हा वजकण्यास मघल
ा
े
ु
ै
ु
े
े
ां
ै
े
सऩॎयाला वकत्यक वर् यध्द कराव लागल यॎहणजच हजारो मघल सवनकाना
ु
े
ा
ां
ै
ां
ु
े
प्राणास मकाव लागल, यात प्रचड पसा खच होईल आवण तरीही मघलाना हा
े
े
े
वकल्ला जास्त काळ स्वत:छॎया ताब्यात ठवण अशक् होत. बणजारा शीख
े
े
े
ु
ु
पन्हा यतील आवण हा वकल्ला आपल्या ताब्यात घतील. यॎहणून मघल सम्राटान
ु
े
ा
ू
ां
े
आपल्या सरदाराछॎया सल्यानसार या वकल्ल्याचा सांपण ववनाश करण्याच आदश
े
वदल.
ां
ृ
ू
मवधला गावातील ( अमतसर आवण झाबल कलन पासन १३ की.मी) चौधरी
ु
१
ु
ां
मसा-अल-खान ३४७ ( मस्सा रगार यॎहणन ओळखला जाई) याला ही
े
ां
ै
े
े
ू
ां
कामवगरी दण्यात आली होती. जव्हा बदावसग बहादर आवण वशख सऩॎयाच
ें
ां
े
ा
सव वररष्ठ सरदाराना अटक करण्यात आली ( वडसबर १७१५ मध्य) आवण
ू
े
ु
ां
ृ
े
ां
ां
त्याना मत्यदड दण्यात आला ( ९ जन १७१६ मध्य), त्यानतर या वकल्ल्याची
े
ू
े
े
ु
ु
नासधस, ववनाश करण्याच काम सऱू झाल. या कामासाठी शकडो मघल
ू
ै
े
े
ां
ु
सवनक आवण हजारो मजर वनयक्त करण्यात आल. त्यानी एक टकडी हे एक
े
ां
ां
े
े
े
ु
यवनट हे प्रमाण वनवित कल, आवण एकका टकडीवरील वभती, खदक,
ु
े
े
े
इमारतीचा पाया, दोन खोल्यामधील रस्ता उध्वस्त करण्याच काम सरु कल.
े
ां
ां
ां
र ांगार, ज्याना या वकल्ल्याची तोडफोड करण्यासाठी आवण वशखाच हत्याकाड
े
े
ां
ु
े
े
ां
करण्यासाठी आणल होत, नतर ते जऩॎया अबाला वजल्ह्यातील ८५ वगवगळ्या
ां
े
े
खेड्ामध्य स्थावयक झाल.
ां
ां
त्याच काळात, भाई लखी राय बणजाराछॎया ताडयातील नोकर व
ां
ां
ां
ु
ू
ां
ां
ू
े
ां
ां
त्याची क ुटबे आवण वसकलीगराची क ुटब ( जे गरु आवण बदावसग याछॎयासाठी
े
ु
े
े
ां
हत्यार आवण यध्दसामग्री तयार करत होत) या टकड्ावर आवण वकल्ल्याछॎया
ां
े
ां
े
पायर्थ्ाशी खडयामध्य रहात होती. हा वकल्ला याच बणजारा, वसकलीगरानी
ां
ां
ां
आवण त्याछॎया वाडववडलानी बाधला होता.
ां
ा
ु
याचा अथ मघलाना फक्त वकल्लाच उध्वस्त करायचा नव्हता,
ा
ां
े
ां
तर त्याना एकक करुन सव गावाचाही ताबा वमळवायचा होता. त्यासाठी त्यानी
ां
ां
ां
े
े
ां
बणजारा आवण वसकलीगराना आवण त्याछॎया पररवारानाही मारल असाव वकवा
ू
ै
ु
फाशी वदली असावी. यातील काही मघल सऩॎयाछॎया अत्याचारापासन स्वत:चा
173
