Page 23 - final may 2022 sb 26.05.22.cdr
P. 23
ੂ
ੱ
ੱ
ੰ
ਹੀ ਤਿਹ ਕੀਤਾ ਹੋਇਆ ਸੀ, ਿਜਸਦਾ ਸਫ਼ੀਰ ਨ ਇਲਮ ਕਰ ਿਦਤਾ ਿਗਆ ਿਕ ਿਕਸੇ ਦੀ ਕਿਵਤਾ ਿਵਚ ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਦੀ
ਨਹ ਸੀ। ਰਚਨਾ ਦੀ ਕੋਈ ਿਮਲਾਵਟ ਨਾ ਹੋਵੇ।
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ਮ ਦੀ ਮਤ, ਿਪਤਾ ਦਾ ਸਤੋਖ ਸਮਾਜਕ ਪਜਾਬੀ ਕਾਿਵ, ਨਾਵਲ, ਸਮੀਿਖਅਕ, ਿਸਖ
ੰ
ਚੌਿਗਰਦਾ ਉਹਨ ਦੀਆਂ ਿਨ ਜੀ ਰੁਚੀਆਂ ਝੁਕਾਅ, ਿਚਤਕ ਪ ੋ. ਗੁਰਚਰਨ ਿਸਘ ਅਰਸ਼ੀ ਦੇ ਮੁਤਾਿਬਕ ਸਫ਼ੀਰ
ੰ
ੱ
ੰ
ੰ
ਪਿਰਵਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਤ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਸਫ਼ੀਰ ਦੀ ਨਾਲ ਿਤਨ ਦਹਾਿਕਆਂ ਦੇ ਮੁਹਬਤੀ ਿਰਸ਼ਤੇ ਦੌਰਾਨ ਇਕ
ਸ਼ਖ਼ਸੀਅਤ ਨ ਘੜਨ ’ਚ ਸਾਮੂਿਹਕ ਤੌਰ ’ਤੇ ਬਚਪਨ ਤ ਵਾਰ ਉਹਨ ਦਿਸਆ ਿਕ ਉਸਨ ਸਭ ਤ ਪਿਹਲ ਕਿਵਤਾ
ੱ
ੰ
ੂ
ੱ
ਅਸਰਦਾਰ ਸਨ ਹੀ ਪਰ ਸੋਨ ਤੇ ਸੁਹਾਗਾ ਇਹ ਿਕ ਪ ੀਤਮ ਉਰਦੂ ਿਵਚ ਿਲਖੀ ਸੀ ਜਦ ਉਸਦੀ ਉਮਰ ਕੇਵਲ ਸਤ ਵਰ ੇ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ਿਸਘ ਨਾਲ ਇਕ ਖਾਸ ਿਕਸਮ ਦੀ ਉਦਾਸੀ ਵੀ ਜਮੀ ਸੀ ਸੀ। ਤਰਨ-ਤਾਰਨ ਅਤੇ ਖਾਲਸਾ ਕਾਲਜ, ਅਿਮ ਤਸਰ ਦਾ
ੰ
ੂ
ੱ
ਿਜਸਨ ਉਸਨ ਅਿਜਹੀ ਮਾਨਿਸਕ ਸਮਰਥਾ ਬਖਸ਼ੀ ਸੀ ਿਕ ਮਾਹੌਲ ਉਸਦੀ ਕਾਿਵ ਿਸਰਜਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮੁਫੀਦ
ੱ
ੱ
ਿਕਸੇ ਅਿਦ ਸ਼ਟ ਨਾਲ ਦੋਸਤੀ ਪੈ ਗਈ (ਹਵਾਲਾ ਸਫ਼ੀਰ, ਸਾਿਬਤ ਹੋਇਆ। ਪਰ ਸ਼ੁਰੂ-ਸ਼ੁਰੂ ਿਵਚ ਉਹ ਿਸਖ
ੰ
ੰ
ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ- ਰਚਨਾ ਪ ਿਕਿਰਆ)। ਕਿਵਤਾ ਅਿਜਹੀ ਐਜੂਕੇਸ਼ਨਲ ਕਾਨਫਰਸ , ਕਵੀ ਦਰਬਾਰ ’ਚ ਸ਼ਮੂਲੀਅਤ
ੰ
ਸਿਥਤੀ ਿਵਚ ਕੁਦਰਤ ਦੇ ਬਖਸ਼ੇ ਕਾਿਵ-ਕਲਾ ਬਲ ਨਾਲ ਵਾਲੀਆਂ ਸਟੇਜੀ ਕਿਵਤਾਵ ਿਲਖਦਾ ਸੀ। ਪ ੇਮ ਿਸਘ ਪ ੇਮ
ੱ
ਸੁਤੇ ਿਸਧ ਿਲਖੀ ਜਾਣ ਲਗ ਪਈ ਸੀ। ਇਕ ਸੂਖ਼ਮ ਛੋਹ ਤੇ ਗੋਪਾਲ ਿਸਘ ਦਰਦੀ ਵੀ ਉਨ ਸਾਲ ਿਵਚ ਹੀ ਖਾਲਸਾ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ਮਿਹਸੂਸ ਹੋਣ ਲਗ ਪਈ ਸੀ ਿਕ ਿਜਵ ਿਕਸੇ ਅਿਦ ਸ਼ਟ ਕਾਲਜ ਦੇ ਿਵਿਦਆਰਥੀ ਰਹੇ ਤੇ ਨਾਮਵਰ ਕਵੀ ਵੀ, ਪਰ
ੱ
ਸ਼ਕਤੀ ਨ ਸਵੈ-ਭਰੋਸਾ ਤੇ ਸਰੂਰ ਪ ਦਾਨ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ। ਸਫ਼ੀਰ ਹਮੇਸ਼ ਉਹਨ ਤ ਿਬਹਤਰ ਿਲਖਦਾ ਤੇ ਅਵਲ
ਮ ਦੀ ਮਤ ਬਾਰੇ ਸਫ਼ੀਰ ਆਪਣੀ ਰਚਨਾ ਇਨਾਮ ਪ ਾਪਤ ਕਰਦਾ।
ੂ
ੰ
ਪ ਿਕਿਰਆ ਪੁਸਤਕ ’ਚ ਿਲਖਦਾ ਹੈ ਿਕ ਕੋਈ ਬਾਰ ਜਲਦੀ ਹੀ ਸਫ਼ੀਰ ਨ ਅਿਹਸਾਸ ਹੋਇਆ ਿਕ
ਵਿਰ ਆਂ ਦਾ ਸੀ ਿਕ ਉਹਨ ਿਕਸੇ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰ ’ਤੇ ਪੜ ਨ ਇਸ ਤਰ ਦੀਆਂ ਕਿਵਤਾਵ ਤ ਸਾਰੇ ਹੀ ਿਲਖ ਲਦੇ ਹਨ।
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ਲਈ ਇਕ ਕਿਵਤਾ ਿਲਖੀ ਤੇ ਪ ਿਸਧ ਰਾਗੀ ਭਾਈ ਸਤਾ ਕਿਵਤਾ ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਅਦਾਜ ਿਵਚ ਿਲਖੀ ਜਾਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ।
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ਿਸਘ ਨ ਸੁਣਾਈ। ਸਤਾ ਿਸਘ ਜੀ ਨ ਉਸ ਿਵਚ ਦੋ/ਿਤਨ ਸੋਚ ਪੁਗਰਦੀਆਂ ਰਹੀਆਂ ਅਤੇ ਅਸਲ ਕਿਵਤਾ ਦੇ ਨਕਸ਼
ੱ
ੱ
ੰ
ਆਪਣੇ ਿਸ਼ਅਰ ਿਵਚ ਪਾ ਿਦਤੇ। ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਨ ਚਾਈ- ਂ ਦੇ ਉਭਰਨ ਦਾ ਇਤਜ਼ਾਰ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਰਚਨਾ
ੰ
ਂ
ੰ
ੰ
ਚਾਈ ਘਰ ਆ ਕੇ ਉਹ ਕਿਵਤਾ ਆਪਣੀ ਮ ਨ ਸੁਣਾਈ ਤੇ ਪ ਿਕਿਰਆ ਕੁਝ ਸਮ ਸਕੋਚੀ ਗਈ, ਪਰ ਸੋਮਾ ਫੁਿਟਆ।
ੱ
ੂ
ੰ
ਸਿਹਜ ਸੁਭਾਅ ਦਸ ਿਦਤਾ ਿਕ ਇਸ ਿਵਚ ਫਲਾਣੇ ਿਸ਼ਅਰ ਇਸ ਕਾਲ ਖਡ ਬਾਰੇ ਿਜ਼ਕਰ ਕਰਿਦਆਂ ਸਫ਼ੀਰ ਆਪਣੀ
ੱ
ੱ
ੱ
ੰ
ਭਾਈ ਸਤਾ ਿਸਘ ਦੇ ਹਨ। ਮ ਨ ਇਹ ਸੁਣਿਦਆਂ ਹੀ ਗੁਸੇ ਸਵੈ-ਜੀਵਨੀ ’ਚ ਿਲਖਦਾ ਹੈ।
ੰ
ੱ
ੰ
ੁ
ੰ
ੱ
ੰ
ਿਵਚ ਜ਼ੋਰ ਦੇ ਚਪੇੜ ਉਸ ਦੇ ਮੂਹ ਤੇ ਮਾਰੀ ’ਤੇ ਿਕਹਾ, “ਹੋਵ “ ਅਨਭਵ ਦੀ ਦੁਨੀਆਂ ਸਵਰਦੀ ਸਵਰਦੀ
ੰ
ਤੂ ਮੇਰਾ ਪੁਤਰ ਤੇ ਿਸ਼ਅਰ ਪਾਵੇ ਰਾਗੀ ਸਤਾ ਿਸਘ ਦੇ ਅਟਲ ਿਵਸ਼ਵਾਸ ਹੋ ਿਨਬੜੀ ਅਤੇ ਅਿਦ ਸ਼ਟ ਕਾਿਵ ਦੀ
ੱ
ੰ
ੰ
ਆਪਣੀ ਕਿਵਤਾ ’ਚ। ਤੂ ਮੇਰੇ ਪੇਟ ’ਚ ਸ ਤੇ ਆਪ ਗੀਤ ਦੇਵੀ ਨਾਲ ਤੁਆਰਫ ਹੋਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ। ਉਸੇ ਦੀ ਤਲਾਸ਼
ੰ
ਬਣ ਦੀ ਤੇ ਗ ਦੀ ਸ ।” ਕਰਿਦਆਂ-ਕਰਿਦਆਂ ਇਕ ਭਾਗ ਭਰੀ ਸਵੇਰ ਅਿਜਹੀ
ਉਹ ਚਪੇੜ ਤੇ ਮ ਦੇ ਬੋਲ ਉਹ ਲਫਜ਼, ਸਫ਼ੀਰ ਆਈ ਿਕ ਰੂਹ ਸਰਸ਼ਾਰ ਹੋ ਗਈ। ਇਹ ਤਰਨਤਾਰਨ ਦੀ
ੇ
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ਦੇ ਿਹਰਦੇ ’ਚ ਵਸ ਗਏ ਤੇ ਉਸ ਨ ਸਦਾ ਵਾਸਤੇ ਪਾਬਦ ਸਨ 1935 ਦੀ ਇਕ ਰਮਣੀਕ ਸਵੇਰ ਸੀ ਜਦ ਜਿਡਆਲਾ
ੰ
ਮਈ - 2022 21