Page 22 - final may 2022 sb 26.05.22.cdr
P. 22
ਸਫ਼ੀਰ ਗੁਣੀ ਗਹੀਰ
ੰ
ੰ
ਇਜੀ.ਡੀ.ਐਮ ਿਸਘ
ਅਿਧਆਤਮਵਾਦੀ ਨਹਾਰ ਦੀ ਮੌਿਲਕ ਕਾਿਵ- ਇਕ ਗਲ ਹੋਰ, ਪਿਰਵਾਰ ’ਚ ਸ਼ਾਿਮਲ ਪ ੀਤਮ
ੱ
ੱ
ੁ
ੰ
ੰ
ਕਲਾ ਦੀ ਰੂਹਾਨੀ ਬਖਿਸ਼ਸ਼ ਨਾਲ ਿਨਵਾਜੇ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਿਸਘ ਦੀ ਇਕ ਬਾਲ ਿਵਧਵਾ ਮਾਸੀ ਲਛਮੀ ਤੇ ਉਸਦੀ ਧੀ
‘ਸਫ਼ੀਰ’ ਦਾ ਜਨਮ ਧਾਰਿਮਕ ਰੁਚੀਆਂ ਵਾਲ ਪਿਰਵਾਰ ਦਰਸ਼ਨ ਵੀ ਸੀ। ਬਾਲ ਿਵਧਵਾ ਹੋ ਜਾਣ ਕਰਕੇ ਮਿਹਤਾਬ
ੇ
ੰ
ੰ
’ਚ ਿਪਤਾ ਸ. ਮਿਹਤਾਬ ਿਸਘ ਦੇ ਗ ਿਹ ਿਵਖੇ ਮਾਤਾ ਿਸਘ ਨ ਮ -ਧੀ ਦਾ ਿਜ਼ਮਾ ਆਪਣੇ ਿਸਰ ਲ ਿਲਆ ਸੀ।
ੰ
ੈ
ੰ
ੌ
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ਤੇਜਵਤ ਕਰ ਦੀ ਕੁਖ 10 ਅਪ ੈਲ,191 6 ਈ. ਨ ਿਪਡ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਤੇ ਦਰਸ਼ਨ ਹਮ-ਉਮਰ ਸਨ। ਆਪਸ ’ਚ
ਮਲਕਪੁਰ, ਿਜ਼ਲ ਾ ਰਾਵਲਿਪਡੀ (ਹੁਣ ਪਾਿਕਸਤਾਨ) ਿਵਖੇ ਲੜਦੇ, ਖੇਡਦੇ ਵਡੇ ਹੋਏ। ਇਕ ਿਦਨ ਦੀ ਗਲ ਹੈ ਿਕ ਆਪਸ
ੱ
ੰ
ੱ
ਹੋਇਆ। ਉਨ ਦੇ ਿਪਤਾ ਸ. ਮਿਹਤਾਬ ਿਸਘ ਦੀ ਪੜ ਾਈ ’ਚ ਲੜਦੇ ਬਿਚਆਂ ’ਚ ਪ ੀਤਮ ਨ ਦਰਸ਼ਨ ਨ ਚਪੇੜ ਕਢ
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ੱ
ੱ
ੱ
ਕਰਨ ਅਤੇ ਅਕਾਦਿਮਕ ਖੇਤਰ ਵਲ ਿਵਸ਼ੇਸ਼ ਝੁਕਾਅ ਸੀ। ਮਾਰੀ। ਇਸ ਤ ਗੁਸਾ ਕਰਿਦਆਂ ਮਾਤਾ ਤੇਜਵਤ ਕਰ ਨ
ੰ
ੌ
ੰ
ਿਲਹਾਜਾ ਪੁਸ਼ਤੈਨੀ ਕਾਰੋਬਾਰ ਕਪੜੇ ਦਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਕਨ ਤ ਪਕਿੜਆ ਤੇ ਿਰਹਾਇਸ਼ੀ ਚੁਬਾਰੇ ਤ ਪੌੜ ੀਆਂ
ਬਜਾਜ਼ੀ ਦੀ ਦੁਕਾਨ ਕਰਿਦਆਂ, ਨਾਲ-ਨਾਲ ਉਹਨ ਨ ਉਤਰ ਨੜੇ ਲਗਦੇ ਪ ਇਮਰੀ ਜਮਾਤ ਦੇ ਚੌਥੀ ਜਮਾਤ
ੇ
ਿਗਆਨੀ, ਬੀ.ਏ. ਤੇ ਿਫਰ ਐਮ.ਏ. ਤਕ ਦੀਆਂ ਕਲਾਸ ਵਾਲ ਕਮਰੇ ’ਚ ਿਬਠਾ ਆਈ। ਸਕੂਲ ਮੁਖੀ ਦੀ ਪਤਨੀ ਦਾ
ੱ
ੰ
ਪਾਸ ਕਰ ਲਈਆਂ। ਇਥੇ ਹੀ ਬਸ ਨਹ , ਉਹਨ ਦੀ ਇਨਾ ਦਬ-ਦਬਾ ਸੀ ਿਕ ਅਿਧਆਪਕ ਆਏ ਤੇ ਉਨ ਨ
ੰ
ਿਵਿਦਆ ਦੇ ਪਾਸਾਰ ’ਚ ਰੁਚੀ ਨ ਦੇਖਦੇ ਹੋਏ, ਤਰਨ- ਜੁਰਅਤ ਨਾ ਕੀਤੀ ਿਕ ਹੈ ਡ-ਮਾਸਟਰ ਸਾਿਹਬ ਦੇ ਬੇਟੇ ਨ ੂ
ੱ
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ਤਾਰਨ ਦੇ ਕੁਝ ਇਕ ਪਤਵਤੇ ਵਸਨੀਕ ਨ ਉਹਨ ਮੂਹਰੇ ਉਥ ਉਠਾ ਦੇਣ। ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਬਗੈਰ ਿਤਨ ਜਮਾਤ
ੰ
ੰ
ੱ
ਤਜਵੀਜ਼ ਰਖੀ ਿਕ ਉਹ ਲਾਹੌਰ ਤ ਤਰਨਤਾਰਨ ਆ ਕੇ ਪਿੜ ਆਂ, ਿਲਹਾਜਾ ਚੌਥੀ ਜਮਾਤ ’ਚ ਹੀ ਜਾਣ ਲਗ ਿਪਆ।
ੱ
ਖਾਲਸਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਸਥਾਿਪਤ ਕਰਨ ਤੇ ਚਲਾਉਣ। ਗਲ ਹੈਰਾਨਕੁਨ ਹੈ, ਪਰ ਹੈ ਸਚੀ। ਿਦਮਾਗੀ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
ਤਜਵੀਜ਼ ਿਖੜ ੇ ਮਥੇ ਪ ਵਾਨ ਕਰਿਦਆਂ ਸ. ਮਿਹਤਾਬ ਿਸਘ ਤੌਰ ’ਤੇ ਤੇਜ਼ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਨ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੀ ਚੌਥੀ ਕਲਾਸ
ੰ
ੰ
ਪਿਰਵਾਰ ਸਮੇਤ ਤਰਨਤਾਰਨ ਆ ਗਏ ਤੇ ਸਨ 1919 ਤ ਕੀਤੀ। ਦਸਵ ਜਮਾਤ ਦੇ ਦਾਖਲਾ ਜਾਣ ਵੇਲ ਉਮਰ
ੰ
ੇ
ੱ
ਿਵਚ ਸ ੀ ਗੁਰੂ ਅਰਜਨ ਦੇਵ ਖ਼ਾਲਸਾ ਹਾਈ ਸਕੂਲ ਦੀ ਕੇਵਲ 14 ਸਾਲ ਸੀ, ਸੋ ਜਨਮ ਿਮਤੀ ਇਕ ਸਾਲ ਿਪਛੇ
ੱ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ਨ ਹ ਰਖੀ। ਉਦ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ‘ਸਫ਼ੀਰ’ ਦੀ ਉਮਰ ਕੇਵਲ ਕਰਨੀ ਪਈ। ਸਨ 1931 ‘ਚ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਮੈਟਿਰਕ ਪਾਸ
ੰ
ਿਤਨ ਵਰ ੇ ਸੀ। ਕਰ ਿਗਆ। 1935 ਈ. ’ਚ ਖ਼ਾਲਸਾ ਕਾਲਜ, ਅਿਮ ਤਸਰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਨ ਪਿਰਵਾਰਕ ਮਾਹੌਲ ਬਹੁਤ ਤ ਬੀ.ਏ. ਦੀ ਿਡਗਰੀ ਪਾਸ ਕਰ ਕੇ ਪ ੀਤਮ ਿਸਘ ਲਾਹੌਰ
ਵਧੀਆ ਨਸੀਬ ਹੋਇਆ। ਿਵਿਦਆ ਦੇ ਪਾਸਾਰ ’ਚ ਰੁਚੀ ਚਲਾ ਿਗਆ ਲਾਅ ਕਾਲਜ, ਿਜਥ 1937 ਈ. ‘ਚ ਉਹਨ
ੱ
ੱ
ਵਾਲ ਿਪਤਾ ਤੇ ਿਫਰ ਮਾਤਾ ਤੇਜਵਤ ਕਰ ’ਤੇ ਵੀ ਕਾਿਵ ਐਲ.ਐਲ.ਬੀ. ਿਡਗਰੀ ਮੁਕਮਲ ਕਰ ਲਈ। ਪਰ ਬੀ.ਏ.
ੰ
ੰ
ੇ
ੌ
ੂ
ੰ
ੰ
ਕਲਾ ਦੀ ਬਖਿਸ਼ਸ਼ ਸੀ। ਉਹ ਬਹੁਤ ਸੁਦਰ ਨਵ -ਨਵ ਕਰਨ ਮਗਰ ਜਲਦੀ ਹੀ 31 ਅਗਸਤ,1935 ਨ ਸਫ਼ੀਰ
ਗੀਤ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰਦੀ ਤੇ ਅਛੇ ਸੁਰ ’ਚ ਗਾ ਦੀ। ਸੋਨ ਦਾ ਿਵਆਹ ਸ. ਅਰਜਨ ਿਸਘ ਚਢਾ, ਰਾਵਲਿਪਡੀ ਵਾਸੀ
ੰ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
’ਤੇ ਸੁਹਾਗਾ ਇਹ ਿਕ ਿਪਤਾ ਸਕੂਲ ਮੁਖੀ ਹੋਣ ਕਰਕੇ, ਦੀ ਸਪੁਤਰੀ ਅਮਰ ਕਰ ਨਾਲ ਹੋ ਿਗਆ। ਦੋਹ ਦੇ
ੌ
ਿਰਹਾਇਸ਼ ਸਕੂਲ ਿਵਚ ਹੀ ਸੀ। ਮਾਿਪਆਂ ਨ ਇਹ ਸਜੋਗ ਆਪਸ ’ਚ ਚਾਰ ਸਾਲ ਪਿਹਲ ੇ
ੰ
ੱ
ਮਈ - 2022 20
