Page 66 - Shabd Boond December2022
P. 66
ਂ
ੋ
ਨਹ ਸਨ। ਬਹੁਤ ਘਟ ਗਈ ਸੀ। ਥਾ -ਥਾਈ, ਲਕ ਿਜਵ ਕੋਈ ਥ
ੱ
ੰ
ੱ
ਉਹ ਕਈ ਜਣੇ ਬਿਠਡੇ ਦੇ ਿਛਪਦੇ ਵਲ ਬੀੜ ਿਵਚ ਿਮਿਲਆ ਇਕ ਵਾਰੀ ਿਟਕ ਗਏ। ਕਈ ਥ ਈ ਸਰਕਾਰੀ
ਜਾ ਬੈਠ। ਬੀੜ ਦੇ ਨਾਲ ਦੀ ਿਪਡ ਦਾ ਰਾਹ ਸੀ। ਆ ਦੇ- ਕ ਪ ਲਾਏ ਗਏ।
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ੰ
ੂ
ੱ
ੇ
ਜ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨ ਲੁਟ ਲਦੇ। ਕਲ-ਇਕਿਹਰੇ ਨ ਮਾਰ ਭਾਨ ਨ ਵੀ ਸੋਿਚਆ, "ਮ ਵੀ ਾਮ ਦਾ ਪਤਾ ਲਵ ।"
ੰ
ਵੀ ਿਦਦੇ। ਬਿਠਡੇ ਦੇ ਨੜੇ ਦੇ ਿਪਡ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਲਕ ਉਹ ਬਿਠਡੇ ਚਲਾ ਿਗਆ। ਭੈਣ-ਭਣੋਈਏ ਦੀ ਵੀ ਖ਼ਬਰ
ੋ
ੰ
ੰ
ੰ
ਂ
ਸਟੇ ਨ ਵਲ ਆ ਦੇ। ਐਥ ਭਰ ਕੇ ਗਡੀ ਜ ਦੀ। ਉਧਰ ਲਣੀ ਸੀ। ਰਾਹ ਿਵਚ ਉਸ ਨ ਕਈ ਥਾਈ ਲਾਸ਼ ਦੇਖੀਆਂ।
ੱ
ੱ
ੈ
ੱ
ਵੀ ਭਰ ਕੇ ਿਹਦੂ-ਿਸਖ ਦੀ ਗਡੀ ਆ ਦੀ। ਬੇਪਤ ਿਹਰ ਦੇ ਆਸੇ-ਪਾਸੇ ਤ ਬਹੁਤ ਬੁਰਾ ਹਾਲ ਸੀ। ਉਹ
ੱ
ੰ
ੱ
ੱ
ਲੜਕੀਆਂ, ਫਟੜ ਤੇ ਜ਼ਖ਼ਮੀ ਬਚੇ ਦੇਖ ਕੇ ਇਧਰ ਵੀ ਸਟੇ ਨ ’ਤੇ ਉਤਰ ਕੇ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਦੇ ਘਰੇ ਚਲਾ ਿਗਆ।
ੱ
ੱ
ੱ
ਬਦਲ ਦੀ ਅਗ ਭੜਕ ਉਠੀ ਸੀ। ਆਪਣੀ ਵਡੀ ਭੈਣ ਨ ਮਥਾ ਟੇਿਕਆ ਤੇ ਖੈਰ-ਸੁਖ ਪੁਛੀ।
ੰ
ੱ
ੇ
ੱ
ੱ
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ਧਨ ਦੇ ਘਰ ਵਾਲਾ ਸ਼ਾਮ ਨ ਬਹੁਤ ਰੋਕਦਾ, “ਤੂ ਵੀ ਉਸ ਨ ਇਕ ਕੁੜੀ ਮਜੇ ’ਤੇ ਬੈਠੀ ਦੇਖੀ।
ਕਦੇ ਮਾਿਰਆ ਜਾਵੇਗਾ। ਘਰੇ ਿਟਕ ਕੇ ਬੈਠ ਜਾਹ । ਕੋਈ ਆਪਣੀ ਭੈਣ ਨ ਪੁਿਛਆ, ਭੈਣ, “ਆਹ ਕੁੜੀ?"
ੂ
ੰ
ੱ
ਆਵੇ, ਕੋਈ ਜਾਵੇ।" “ਇਹ ਾਮ ਿਲਆਇਆ ਹੈ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੀ ਕੁੜੀ
ੂ
ੱ
ੰ
ੰ
ਧਨ ਦੇ ਘਰ ਵਾਲਾ ਸਾਊ ਆਦਮੀ ਸੀ। ਉਹ ਕਦੇ ਘਰ ਐ। ਇਸ ਨ ਛਡ ਕੇ ਉਹ ਤ ਫੇਰ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਿਗਆ।
ਨਹ ਿਨਕਿਲਆ ਸੀ। ਅਜੇ ਨ ਆਇਆ, ਦੋ ਿਦਨ ਹੋਗੇ। ਬਾਹਰ ਐਨੀ ਅਗ ਮਚੀ
ੱ
ੱ
ਾਮ ਦਾ ਛੋਟਾ ਭਾਈ ਭਾਨ ਿਪਡ ਹੀ ਸੀ। ਧਨ ਉਹਨ ਪਈ ਐ। ਹਥ ਨ ਹਥ ਖ ਦੈ, ਵੀਰ ਭਾਨ ਿਸਆਂ। ਉਹਨ
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ਦੋਨ ਤ ਵਡੀ ਸੀ। ਧਨ ਦਾ ਿਵਆਹ ਉਹਨ ਦਾ ਿਪਓ ਹੀ ਦੁਬਾਰੇ ਕਾਹਨ ਜਾਣਾ ਸੀ।... ਹੋਰ ਤੂ ਤਕੜਾ ਆਇਆ,
ੰ
ਕਰ ਿਗਆ ਸੀ। ਇਹ ਦੋਨ ਭਾਈ ਛੜੇ ਹੀ ਸਨ। ਉਧਰ ਵੀ ਏਹੀ ਹਾਲ ਹੋਣ ?"
ਧਨ ਨ ਕਈ ਵਾਰੀ ਿਕਹਾ, “ਨਸੀਰ ਨ ਿਪਡ ਲ ੈ “ਹ ਭੈਣੇ, ਇਹੀ ਹਾਲ ਐ। ਆਪਣੇ ਿਪਡ ਤ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ਜਾਹ। ਨਾਲ ਛਟੇ ਭਾਨ ਦਾ ਵੀ ਪਤਾ ਲਵੇ ਜਘੀਰਾਣੇ ਜਾ ਕ।” ਮੁਸਲਮਾਨ ਦੇ ਥੋੜ ੇ ਘਰ ਸੀ। ਲਕ ਨ ਕੁਛ ਨਹ
ੇ
ੋ
ੋ
ੇ
ੂ
ੰ
ਾਮ ਨ ਧਨ ਦਾ ਲਾਲਚ ਸੀ। ਜਨਾਨੀ ਤ ਕਾਬੂ ਕਰ ਆਿਖਆ। ਰਾਤ-ਬਰਾਤੇ ਟਪਾ ਤੇ। ਇਕ ਲੁਹਾਰ ਦਾ ਘਰ
ੱ
ੋ
ਲਈ ਤੇ ਮਾਲ-ਸਬਾਬ ਵੀ ਇਕਠਾ ਹੋ ਜਾਵੇ। ਉਹ ਿਕਸੇ ਦੀ ਤੇ ਇਕ ਮਰਾਸੀਆਂ ਦਾ ਤ ਐਥੇ ਈ ਐ। ਆਪਣੇ ਲਕ ਨਾਲ
ਨਾ ਮਨਦਾ। ਦੁਬਾਰਾ ਬੀੜ ਿਵਚ ਚਲਾ ਿਗਆ। ਉਥੇ ਉਹਨ ਦਾ ਰਸੂਕ ਵੀ ਚਗੈ।”
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ਆ ਦੇ ਜ ਦੇ ਮੁਸਲਮਾਨ ਨਾਲ ਟਕਰ ਹੋ ਗਈ। ਾਮ ਦੇ ਨਸੀਰ ਗੂੜ ੇ ਰਗ ਦੇ ਸੂਟ ਿਵਚ ਇਕ ਪਾਸੇ ਮਜੇ ’ਤੇ
ੰ
ੱ
ਿਪਸਤੌਲ ਦਾ ਫਾਇਰ ਵਿਜਆ ਤੇ ਮਰ ਿਗਆ। ਉਸ ਦੇ ਇਕ ਬੈਠੀ ਡੁਸਕ ਰਹੀ ਸੀ। ਉਹ ਚੁਨੀ ਿਵਚ ਵਲ ਟੀ ਹੋਈ ਨੀਵ
ੇ
ੂ
ੱ
ਦੋ ਸਾਥੀ ਵੀ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਕੁਝ ਭਜ ਗਏ। ਮੁਸਲਮਾਨ ਦਾ ਪਾਈ ਬੈਠੀ ਸੀ। ਭਾਵ ਉਸ ਨ ਇਥੇ ਕੋਈ ਕੁਝ ਨਹ
ੱ
ੰ
ੱ
ਕਾਫ਼ਲਾ ਵਡਾ ਸੀ। ਆਖਦਾ ਸੀ ਪਰ ਫੇਰ ਵੀ ਉਹ ਡਰ ਨਾਲ ਸਿਹਮੀ ਹੋਈ ਸੀ।
ੱ
ੂ ੌ
ਭਾਦ ਦਾ ਮਹੀਨਾ ਮਾਰ ਮਰਾਈ ਚਲਦੀ ਰਹੀ। "ਭੈਣ-ਭਾਈ, ਮ -ਿਪਓ ਸਾਰੇ ਮਾਰੇ ਗਏ। ਮੈਨ ਕਣ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ਆਖਰ ਸਰਕਾਰ ਨ ਹੁਕਮ ਜਾਰੀ ਕੀਤਾ, “ਜੇ ਕੋਈ ਿਕਸੇ ਨ ੂ ਬਖ ੂ?" ਉਹ ਸਾਰਾ ਿਦਨ ਬੁਕਲ ਮਾਰੀ ਬੈਠੀ ਰਿਹਦੀ।
ੱ
ਮਾਰੂਗਾ, ਉਸ ਨ ਵੀਹ ਸਾਲੀ ਕੈਦ ਭੁਗਤਣੀ ਪਊ।” ਹੁਣ ਨਾ ਕੁਝ ਖ ਦੀ ਨਾ ਪ ਦੀ। ਉਸ ਨ ਧਨ ’ਤੇ ਜ਼ਰੂਰ
ੂ
ੰ
ੂ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ਕਮ ਿਟਕ ਿਗਆ ਸੀ। ਇਧਰ- ਧਰ ਆਵਾਜਾਈ ਵੀ ਤਸਲੀ ਸੀ।
64 ਦਸਬਰ - 2022
ੰ