Page 215 - Untitled-1
P. 215
े
ां
े
गढवालछॎया राजान साफ नकार वदला. अनक प्रयत्नानतर आवण गढवालछॎया
े
ां
े
े
े
ु
राजाछॎया मजीववरुध्द १६६१ मध्य सलमान शुकोह औरगजबाला शरण गला.
ू
ृ
े
१६६१-१६६२ मध्य गढवालछॎया राजाचा मत्य झाला (वय ४०),
ु
ु
ु
े
े
ू
े
सलमान शुकोह (२८ वर्), गरु हर राय (३२ वर्) आवण नरुपरचा
ू
े
ां
ृ
े
े
राजा(४० वर्) हे चौघही अगदी तऱूण वयातच मत्य पावल आवण त्याछॎया
ू
ृ
े
ां
ां
े
े
मत्यबाबत गूढ आह. काही लोकाना अशी शका वाटत की यामाग
े
ां
े
े
औरगजबाच कट कारस्थान असाव.
ं
उत्तराखड आसण बणजारा
ू
े
े
े
े
सध्याछॎया दहरादन वजल्ह्यामध्य असलल्या कोणत्याही शहराचा उल्लख
ू
े
्
े
ां
े
चीनी प्रवाशी हयएन त्सांग यानी कलला नाही. ऐवतहावसक घटना दखील
ां
ा
ू
े
ु
असच दाखवन देतात की अकराव्या शतकापयत हा वजळॎहा तसा वनमनष्यच
े
ू
े
ां
ां
रावहला. जव्हा इथन जाणाऱ्या बणजाऱ्याछॎया ताडयाला या प्रदशाछॎया मनमोहक
े
े
ा
े
ु
े
े
े
े
सौांदयान भरळ घातली, तव्हा ते कायमच तथच स्थावयक झाल. आपण माग
ू
ु
े
े
ां
वळन वशखाचा इवतहास पावहला तर पवहल्या उदासीछॎया वळस गरुनानक
ू
े
े
ां
ा
े
े
साहब यानी गोरखमातकडन दवक्षणचा माग घतला होता, अन ते मोरादबाद
े
ां
े
े
े
ां
ववभागातील बरलीजवळील बणजाऱ्याछॎया ताडयाजवळ यऊन पोहोचल होत.
ू
े
े
ां
ा
ां
बरली हे बणजारा व्यापाऱ्याच मळ गाव. या बणजारानी शीख धमाची वदक्षा
ा
े
े
ा
ु
े
ु
घतली आवण सत्याछॎया मागावर मागक्रमण सरु कल. गरु हर राय साहीब
ें
े
ां
ां
ां
४
े
ा
यानी शीख धमाचे वशक्षण दणाऱ्या कद्राची सख्या २२ ऺून ३६० वर नली
ू
े
े
े
आवण नहान गढवाल, सहारनपराच सरकार आवण मोरादाबद यथही नवीन
ां
ां
ु
ां
क ेंद्रे स्थापन करण्यात आली. वशखानी यमना नदी ते गगा नदीपयतछॎया
े
ू
े
े
ां
े
प्रदशातील कडकपारीांवर (दहरादन- हररद्वार माग) तटबदी उभारली.
े
ां
ां
(आजही काही गढया उभ्या आहत आवण भाई लखी राय बणजारा सबवधत
ां
ु
ु
ा
ु
ू
परातत्वशाहॎथॎरीय परावा पवतकडयाछॎया मागछॎया व पढछॎया पठारावर आढळन
ां
े
े
ां
े
े
े
ु
ां
यतात.) यथ वशखाचा इवतहास सागण आवश्यक आह. मघलाछॎया
े
ां
ां
ू
ु
दडपशाहीच समळ उच्चाटन करण्याकररता वववभन्न शीख गरुनी बणजाराना
े
े
ु
े
ै
े
सऩॎयात भरती कल. श्रीनगर-गढवालच प्रमख आवण बणजाराछॎया मदतीन
ां
ां
ू
ां
ु
बदावसग बहादर यानी सरकार मोरादाबाद आवण वदल्ली सभ्यातील चकला
े
े
ू
े
ां
े
५
बरली पयत चालन जाऊन राज्य प्रस्थावपत कल. (ही घटना आह १७१२
ु
े
े
ची, आवण त्यावळी गढवालचा प्रमख होता फतह शाह. हा तोच राजा होता
ां
ां
ां
े
ें
े
ु
े
ै
ु
ु
ज्यान गरसमजतीमळ १८ सप्टबर १६८८ मध्य गरु गोवबद वसग याछॎयावर
े
ां
ां
ां
ां
ू
े
े
ु
ां
ां
भगानी यथ हल्ला कला होता. परत नतर त्यानी बाबा बदावसगाची बाज
ु
ां
े
े
घतली कारण त्याला जाणीव झाली की गरुच युध्द अऩॎयाय अत्याचाराववरोधात
े
ु
े
ु
े
ु
ां
आह आवण मघल तर लोकावर दडपशाही करतात. त्यामळच मघल सत्तची
ू
े
ां
े
ु
ां
े
े
े
पाळमळ उपटन टाकण्याकररता त्यान बदा वसगाशी हातवमळवणी कली. अस
६
े
े
े
अहवाल आहत की गढवालछॎया डोांगराळ प्रदशामध्य साधारण चाळीस हजार
ू
ां
ा
े
ां
ां
शीख वफरत होत. बदावसगाना या वठकाणाची सपण मावहती होती अन ते
े
े
े
े
फारच वगान हालचाली करीत आवण उत्तर प्रदशातील पविमकडील सरकार
े
ां
आवण परगणा भागावर हल्ल चढववत.
********
192