Page 18 - Shabad bood july
P. 18
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ੱ
ੰ
ੰ
ਚਾਹੁਦਾ ਹੈ ਪਰ ਜਦ ਉਹ ਰੂਪੋ ਨ ਉਸਦੀ ਜਞ ਵਾਲੀ ਰਾਤ ਇਹ ਅਿਜਹੀ ਪ ਿਕਿਰਆ ਹੈ ਿਜਸ ਿਵਚ ਸਤਾਧਾਰੀ ਿਲਗ
ਘਰ ਭਜਾ ਿਲਜ ਦਾ ਹੈ ਤ ਹਰਬਚਨ ਦਾ ਉਸਨ ਜਾਣ ਤ ਅਧੀਨ ਿਲਗ ਪਰ ਆਪਣਾ ਅਿਧਕਾਰ ਜਮਾਉਣਾ ਅਤੇ
ੰ
ੂ
ੰ
2
ੱ
ੰ
ਰੋਕਣਾ ਵਰਗੀ ਦਵਦਾਤਮਕ ਸਿਥਤੀ ਰਾਹ ਇਕ ਪਾਸੇ ਵਧਾਉਣਾ ਚਾਹੁਦਾ ਹੈ।
ੰ
ੱ
ੱ
ਇ ਕ ਅਤੇ ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ ਮ ਜਾਏ ਭਰਾ ਦੇ ਮੋਹ ਦੋਹ ਿਵਚ ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਔਰਤ ਦੀ ਇਹ ਸਿਥਤੀ ਅਸਲ ਹੀ
ੱ
ਇਕ ਨ ਚੁਣਨ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਦੁਆਰਾ ਿਨਵੇਕਲਾ ਅਤੇ ਿਵਲਖਣ ਵਰਤਾਰਾ ਨਹ ਸਗ ਸਦੀਆਂ ਤ
ੱ
ੰ
ੂ
ੰ
ਅਪਰਵਾਿਨਤ ਿਪਆਰ ਦੀ ਥ ਮ ਜਾਏ ਦੀ ਪ ਾਥਿਮਕਤਾ, ਨਾਰੀ ਨਾਲ ਹੁਦਾ ਆ ਿਰਹਾ ਹੈ। ਔਰਤ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦੇ
ੱ
ੰ
ੂ
ਉਸਦੇ ੇਿਣਕ ਅਤੇ ਜਾਤੀਗਤ ਸਸਕਾਰ ਉਸਨ ਰੂਪੋ ਦੇ ਅਿਜਹੇ ਗੁਝੇ ਤੇ ਕੋਹਝੇ ਰੂਪ ਹ ਦ ਿਵਚ ਆ ਚੁਕੇ ਹਨ ਿਕ
ੰ
ੱ
ੱ
ੁ
ਕਤਲ ਲਈ ਮਜਬੂਰ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਗ਼ੁਲਾਮ ਔਰਤ ਨ ਖ਼ਦ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਦਾ ਅਿਹਸਾਸ ਨਹ ਹੋਣ
ੰ
ੂ
ਇਸ ਤਰ ਇਸ ਨਾਵਲ ਰਾਹ ਮਧਕਾਲੀਨ ਸਮਾਜ ਿਦਦੇ। ਉਹ ਔਰਤ ਜ਼ਬਰ-ਜ਼ਲਮ ਸਿਹ ਕੇ ਵੀ ਪਤੀ
ੱ
ੰ
ੁ
ੋ
ਿਵਚਲੀ ਔਰਤ ਿਵਰੋਧੀ ਚੇਤਨਾ ਉਘੜਦੀ ਹੈ ਿਜਸਦੇ ਪਰਮੇ ਰ ਦੀ ਦਾਸੀ ਬਣਨਾ ਲਚਦੀ ਹੈ। ਿਵਆਹ ਦੀ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ਨਤੀਜੇ ਵਜ ਿਜਦੋ ਅਤੇ ਰੂਪੋ ਨ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਉਣੀ ਸਸਥਾ ਦਾ ਪਿਰਵਾਿਰਕ ਿਨਯਤਰਨ ਔਰਤ ਦੀ ਗ਼ੁਲਾਮੀ ਨ ੂ
ੰ
ੱ
ੰ
ੱ
ਪ ਦੀ ਹੈ। ਸਮਾਜ ਿਵਚ ਉਪਜੀ ਸੁਤਤਰ ਿਪਆਰ ਦੀ ਹੋਰ ਿਤਖਾ ਕਰਦਾ ਹੈ। ਿਵਆਹ ਦਾ ਆਧਾਰ ਔਰਤ ਅਤੇ
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਕੀਮਤ ਨ ਕੁਚਲ ਿਦਤਾ ਜ ਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਮਰਦ ਦੀ ਸਵੈ-ਚੋਣ ਨਾ ਹੋ ਕੇ ਪੂਜੀ, ਰੁਤਬਾ ਜ ਕਤੀ
ਸਥਾਪਤ ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਕੀਮਤ ਿਜ ਦੀਆਂ ਿਤ ਰਿਹ ਹੁਦੀ ਹੈ ਜੋ ਿਕ ਅਕਸਰ ਮਰਦ ਕੋਲ ਹੀ ਹੁਦੀ ਹੈ। ਅਫ਼ਜ਼ਲ
ੰ
ੰ
ਜ ਦੀਆਂ ਹਨ। ਤੌਸੀਫ਼ ਦਾ ਆਖਣਾ ਹੈ:
ਇਸੇ ਤਰ ਨਾਵਲ ਦੁਆਬਾ ਿਵਚ ਦੀਪੋ, ਵੀਰ ਕਰ ਅਸਲ ਆਜ਼ਾਦੀ ਤ ਆਰਿਥਕ ਆਜ਼ਾਦੀ ਏ। ਬਾਕੀ
ੌ
ੱ
ਅਤੇ ਾਨ ਬਾਹਮਣੀ ਵਰਗੀਆਂ ਔਰਤ ਮਧਕਾਲੀ ਸਭ ਕੁਝ ਤ ਯੂਰਪ ਅਮਰੀਕਾ ਦੀ ਨਕਲ ਏ ਪਰ ਉਸ ਕੋਲ
ਜਾਗੀਰਦਾਰੀ ਸਮਾਜ ਿਵਚਲੀ ਔਰਤ ਿਵਰੋਧੀ ਚੇਤਨਾ ਦੀ ਕੋਈ ਤਸਵਰ ਈ ਨਹ । ਪਾਿਕਸਤਾਨ ਦੀ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਜ਼ਨ
ੱ
ਾਹਦੀ ਭਰਦੀਆਂ ਹਨ ਅਤੇ ਸਤਾਪ ਭੋਗਦੀਆਂ ਹਨ। ਦੀਪੋ ਬਾਰੇ ਖ਼ਦ ਆਮ ਔਰਤ ਗੂਗੀ ਏ। ਅਨਪੜ ਹੋਣ ਕਾਰਨ
ੰ
ੰ
ੁ
3
ਅਤੇ ਲਖੀ ਨਾਲ ਨੜਤਾ ਦੇ ਬਾਵਜੂਦ ਉਹ ਿਕਧਰੇ ਵੀ ਉਸ ਉਸਦੀ ਕੋਈ ਆਵਾਜ਼ ਨਹ ।
ੱ
ੱ
ਨਾਲ ਖੁਲ ਕੇ ਆਪਣੇ ਿਪਆਰ ਦਾ ਪ ਗਟਾਵਾ ਨਹ ਕਰਦੀ। ਨਾਰੀ ਸਰੋਕਾਰ ਦੇ ਪ ਸਗ ਿਵਚ ਿਵਚਾਰ ਕਰਿਦਆਂ
ੰ
ੱ
ੱ
ਦੀਪੋ ਦੇ ਿਪਤਾ ਫ਼ੌਜਾ ਿਸਘ ਅਤੇ ਭਰਾ ਮਖਣ ਿਸਘ ਦੀ ਮੌਤ ਸਪ ਟ ਹੁਦਾ ਹੈ ਿਕ ਸਰੋਕਾਰ ਤ ਭਾਵ ਅਿਜਹਾ ਵਰਤਾਰਾ
ੰ
ੰ
ੱ
ੰ
ਮਗਰ ਦੀਪੋ ਦਾ ਿਵਆਹ ਮਖਣ ਦੇ ਵੈਲੀ ਅਤੇ ਨ ੇੜੀ ਸਾਲ ੇ ਹੈ ਿਜਸ ਅਧੀਨ ਕੋਈ ਮਸਲਾ, ਸਵੇਦਨਾ, ਵੇਦਨਾ, ਚੇਤਨਾ,
ੱ
ੰ
ਗਡੇ ਨਾਲ ਕਰ ਿਦਤਾ ਜ ਦਾ ਹੈ ਜੋ ਉਸਦੇ ਿਹਸਕ ਵਤੀਰੇ ਸਦਰਭ ਆਿਦ ਨ ਰਿਖਆ ਜ ਦਾ ਹੈ। ਪੜ ੀ-ਿਲਖੀ ਹੋਣ ਦੇ
ੱ
ੰ
ੰ
ੰ
ੰ
ੂ
ੱ
ਦਾ ਿ ਕਾਰ ਹੁਦੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਰਕ ਤ ਵੀ ਬਦਤਰ ਜੀਵਨ ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਔਰਤ ਗ਼ੁਲਾਮ ਮਾਨਿਸਕਤਾ ਦੀ ਿ ਕਾਰ ਹੀ
ੰ
ੱ
ੂ
ਭੋਗਦੀ ਹੈ। ਲਖੀ ਵਲ ਉਸ ਵਤੀਰੇ ਨ ਰੋਕਣ ਦੀ ਕੋਿ ਦੇ ਰਿਹਦੀ ਹੈ। ਆਰਿਥਕ ਪਖ ਸਵੈ-ਿਨਰਭਰ ਔਰਤ ਵੀ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ਬਾਵਜੂਦ ਵੀ ਉਹ ਆਪਣੇ ਪਤੀਵਰਤਾ ਧਰਮ ਨ ਹੀ ਮਰਦ ਦੇ ਜ਼ਲਮ ਦੀ ਿ ਕਾਰ ਹੈ। ਇਸਦੀ ਮਹਤਵਪੂਰਨ
ੱ
ੂ
ੰ
ੁ
ਆਪਣਾ ਪਰਮ ਧਰਮ ਸਮਝਦੀ ਹੈ। ਇਹ ਮਧਕਾਲੀ ਜਗੀਰੂ ਉਦਾਹਰਨ ਅਫ਼ਜ਼ਲ ਅਿਹਸਨ ਰਧਾਵਾ ਦੇ ਨਾਵਲ ‘ਸੂਰਜ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ੰ
ੱ
ਸੋਚ ਦਾ ਿਸਟਾ ਹੀ ਹੈ ਿਕ ਉਹ ਗਡੇ ਦੁਆਰਾ ਉਸਦੀ ਕੁਟ- ਗ ਿਹਣ’ਅਤੇ ‘ਪਧ’ ਿਵਚ ਿਮਲਦੀ ਹੈ। ਸੂਰਜ ਗ ਿਹਣ
ੰ
ਮਾਰ ਕਰਨ ਦੀ ਨਜਾਇਜ਼ ਿਹਸਾ ਪ ਤੀ ਕੋਈ ਪ ਤੀਕਰਮ ਨਾਵਲ ਿਵਚ ਨਾਵਲਕਾਰ ਨ ਿਚਠੀਆਂ ਦੀ ਤਕਨੀਕ ਰਾਹ
ੱ
ੰ
ੱ
ੰ
ਨਹ ਕਰਦੀ। ਭਾਵ ਸਚਾਿਰਤ ਕੀਤੇ ਹਨ। ਇਸ ਨਾਵਲ ਿਵਚਲੀ ਨਾਇਕਾ
ੰ
ੱ
ੂ
ੱ
ੱ
ੱ
ੱ
ਿਪਤਰ ਸਤਾ ਿਵਚ ਦਮਨ ਨ ਔਰਤ ਦੀ ਸਿਥਤੀ ਈਵਾ ਸਿਵਟਜ਼ਰਲਡ ਿਵਚ ਇਕ ਵਾਰ ਨਾਇਕ ਹਾਰਸਮੈਨ
ੁ
ੰ
ਅਨਸਾਰ ਦੇਖ ਸਕਦੇ ਹ ਿਕ ਿਕ ਔਰਤ ਹਰ ਤਰ ਨਾਲ ਨਾਲ ਮੁਲਾਕਾਤ ਮਗਰ ਉਸਨ ਖ਼ਤ ਿਲਖਦੀ ਹੈ। ਦੂਜੇ ਪਾਸੇ
ੂ
ਸਮਾਿਜਕ, ਆਰਿਥਕ, ਸਿਭਆਚਾਰਕ ਅਤੇ ਰਾਜਨੀਿਤਕ ਨਾਇਕਾ ਸਾਿਹਬਾ ਵਲ ਨਾਇਕ ਿਮਰਜ਼ੇ ਨ ਖ਼ਤ ਿਲਖੇ ਜ ਦੇ
ੰ
ੱ
ੂ
ਦਮਨ ਦਾ ਿ ਕਾਰ ਰਹੀ ਹੈ। ਕੇਟ ਿਮਲਟ ਨ ‘ਸੈਕਸੂਅਲ ਹਨ। ਨਾਵਲੀ ਘਟਨਾਕ ਮ ਤ ਇਕ ਗਲ ਹੋਰ ਘੜ ਕੇ
ੱ
ੱ
ਪੋਲੀਿਟਕਸ’ ਦੇ ਅਨਸਾਰ ਔਰਤ ਦਮਨ ਦੀ ਪਿਰਭਾ ਾ ਸਾਹਮਣੇ ਆ ਦੀ ਹੈ ਿਕ ਨਾਵਲ ਿਵਚਲਾ ਹਾਰਸਮੈਨ ਅਤੇ
ੁ
ੱ
ੱ
ਇਸ ਤਰ ਿਦਤੀ ਹੈ: ਿਮਰਜ਼ਾ ਨਾਮਕ ਿਵਅਕਤੀ ਇਕੋ ਹੀ ਹੈ ਅਤੇ ਨਾਇਕਾਵ
16 ਜੁਲਾਈ - 2022
