Page 50 - Shabd Boond December2022
P. 50
ੇ
ੱ
ੰ
ਿਹਮਤ ਤੇ ਦਲਰੀ ਖ਼ਤਮ ਹੋ ਚੁਕੀ ਹੈ। ਅਜੋਕੀ ਸਾਿਵਤਰੀ
ਗ਼ਜ਼ਲ
ੇ
ੰ
ੂ
ੰ
ਦੀ ਿਹਮਤ, ਦਲਰੀ ਨ ਮਨਜੀਤ ਿਟਵਾਣਾ ਨ ਆਪਣੀ
ੰ
ਕਿਵਤਾ ਿਵਚ ਵਿਡਆਇਆ ਹੈ। ਪਰਪਰਾਗਤ ਿਮਥਕ
ੱ
ਕਥਾ ਦੇ ਰਾਹ ਮਨਜੀਤ ਿਟਵਾਣਾ ਨ ਔਰਤ ਦੀ ਪਛਾਣ ਦੇ
ੰ
ੂ
ਅਸਲ ਯਥਾਰਥ ਨ ਸਾਹਮਣੇ ਿਲਆਂਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਅਜੋਕੀ
ਧਰਿਮਦਰ ਸ਼ਾਿਹਦ
ੰ
ਸਾਿਵਤਰੀ ਦੀ ਆਵਾਜ਼ ਹੈ।
ੰ
ਿਨਰਸਦੇਹ ਜਦ ਮਨਜੀਤ ਿਟਵਾਣਾ ਵਰਗੀ ਬੌਿਧਕ
ਤੌਰ 'ਤੇ ਚੇਤਨ ਾਇਰਾ ਆਪਣੇ ਅਵਚੇਤਨ ਿਵਚ ਸਮਾਏ ਸ ਝ ਵਾਲੀ ਡਰੀ ਟਟੀ ਿਰਸ਼ਤੇ ਖਰ-ਖਰੂ ਹਏ,
ੰ
ੋ
ੁ
ੋ
ੱ
ੇ
ੇ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ਹੋਏ ਿਵਰਸੇ ਨਾਲ ਸਵਾਦ ਰਚਾ ਦੀ ਹੈ ਤ ਉਸ ਦੇ ਮਨ ਤਿਕਆ ਰਗ ਲਹੂ ਦਾ ਿਚਟਾ ਨਣ ਮਰੇ ਭਰ-ਭਰ ਰਏ।
ੇ
ੱ
ੱ
ੋ
ੰ
ਅਦਰ ਕਈ ਸਵਾਲ ਦਾ ਪੈਦਾ ਹੋਣਾ ਸੁਭਾਿਵਕ ਵਰਤਾਰਾ
ੰ
ਹੈ। ਇਹ ਸਵਾਲ ਭਾਵ ਔਰਤ ਦੇ ਵਜੂਦ ਨਾਲ ਜੁੜੇ ਹੋਣ, ਿਜਸਨ ਿਦਲ ਦਾ ਹਾਲ ਸਣਾਇਆ ਉਸਨ ਦਖੜਾ ਹਰ ਵਧਾਇਆ,
ੋ
ੁ
ੂ
ੁ
ੰ
ੰ
ਭਾਵ ਿਪਤਰਕੀ ਦੇ ਵਖ-ਵਖ ਵਰਤਾਿਰਆਂ ਅਦਰਲੀ ਨਸ-ਨਸ ਮਰੀ ਗ਼ਮ ਦਾ ਆਲਮ ਸਜੇ ਅਖੀਆਂ ਵਾਲ ਕਏ।
ੱ
ੱ
ੇ
ੁ
ੱ
ੱ
ੋ
ੇ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ਿਸਆਸਤ ਨ ਸਮਝਣ ਨਾਲ ਸਬਿਧਤ ਹੋ ਕੇ ਭਾਵ
ੰ
ਿਪਤਰਕੀ ਸਮਾਜ ਦੇ ਅਵਚੇਤਨ ਨ ਹੀ ਿਕ ਨਾ ਮੁਖ਼ਾਤਬ
ੂ
ਮਰੀ-ਮਰੀ ਕਰਦੀ ਦਨੀਆਂ ਤਰੀ-ਤਰੀ ਭਲ ਗਈ ਏ,
ੁ
ੇ
ੇ
ੱ
ੁ
ੇ
ੇ
ਹੋਣ, ਪਰ ਇਹ ਸਵਾਲ ਿਪਤਰਕੀ ਸਮਾਜ ਤ ਜਵਾਬਦੇਹੀ
ੋ
ੌ
ਗਰਜ ਦੇ ਸਭ ਆਸ਼ਕ ਏਥੇ ਕਣ ਿਕਸੇ ਦੀ ਖ਼ਾਿਤਰ ਮਏ।
ੰ
ਮਗਦੇ ਹਨ। ਿਨ ਚੇ ਹੀ ਮਨਜੀਤ ਿਟਵਾਣਾ ਦੁਆਰਾ
ੰ
ਆਪਣੀ ਲਬੀ ਕਿਵਤਾ 'ਸਾਿਵਤਰੀ' ਰਾਹ ਿਸਰਿਜਆ
ਿਮਿਲਆ ਨਾ ਹਮਦਰਦੀ ਕਈ ਹਿਸਆ ਤਾੜੀ ਮਾਰ ਜ਼ਮਾਨਾ,
ੱ
ੋ
ੰ
ਿਗਆ ਸਵਾਦ ਪਜਾਬੀ ਕਿਵਤਾ ਨ ਇਕ ਨਵ ਿਦ ਾ ਤੇ
ੰ
ੂ
ੰ
ਜਦ ਮ ਮਨ ਦੇ ਮਿਹਰਮ ਬਾਝ ਅਥਰਆਂ ਦੇ ਹਾਰ ਿਪਰਏ।
ੋ
ੂ
ੱ
ੈ
ਡੂਘਾਈ ਵਲ ਲ ਜ ਦਾ ਹੈ।
ੰ
ੱ
ਸਹਾਇਕ ਪੁਸਤਕ
ੌ
ੱ
ੁ
ੋ
ਿਮਿਲਆ ਸਹਣਾ ਰਣ ਬਸਰਾ ਵਾਹਵਾ ਦਲਤ ਸ਼ਹਰਤ ਖਟੀ,
ੇ
ੈ
ੂ
1. ਸੁਿਤਦਰ ਿਸਘ ਨਰ, ਿਸਰਜਣਾ ਤੇ ਸਮੀਿਖਆ,
ੰ
ੰ
ਲਭੇ ਨਾ ਪਰ ਿਦਲ ਦੇ ਜਾਨੀ ‘ਸ਼ਾਿਹਦ’ ਨ ਜੋ ਹਥੀ ਖਏ।
ੋ
ੱ
ੱ
ਆਰਸੀ, ਪਨਾ-40
ੰ
2. ਅਤਰ ਿਸਘ, "Missings on a Workshop"
ੰ
Indian Express, 9th Nov, 1977, P-10.
ੰ
ੰ
ੰ
3. ਹਰਿਵਦਰ ਭਡਾਲ , ਸਮਕਾਲੀ ਪਜਾਬੀ ਕਿਵਤਾ :
ੰ
ਪ ਵਚਨ ਤੇ ਪ ਸ਼ਨ , ਪਨਾ 144. ਿਕਸ਼ਨਾ ਨਗਰ,
ੁ
ੰ
ੰ
4. ਮਨਜੀਤ ਿਟਵਾਣਾ, ਸਾਿਵਤਰੀ, ਭੂਿਮਕਾ ਖਨਾ, ਿਜ਼ਲ ਾ-ਲਿਧਆਣਾ (ਪਜਾਬ)
99144-00151
ਖੋਜਾਰਥੀ
ੰ
ਪਜਾਬ ਯੂਨੀਵਰਿਸਟੀ, ਚਡੀਗੜ
ੰ
62802-91029
48 ਦਸਬਰ - 2022
ੰ
