Page 94 - Untitled-1
P. 94
प्रकरण ६
ु
ं
ं
सशखासवरोधात मघलाची कारवाई
ू
ां
ू
मुघल सम्राट बहादर शहा हा त्याचा भाऊ कामबक्षची बडाळी मोडन
े
े
े
काढण्याकररता दवक्षणत गला होता. २ जानवारी १७०९ रोजी कामबक्ष मारला
े
ू
े
ां
ां
े
ां
गला आवण ते बड थड झाल. त्यानतर बहादर शहान त्याछॎया राजधानीछॎया
े
े
ु
े
े
े
वदशन १९जानवारी १७०९ रोजी परतीचा प्रवास सरु कला. २९ जानवारीला तो
े
े
ु
े
े
े
े
े
“तालाब झाकीर हुसन” यथ पोहोचला.यथ त्यान ख्वाजा अब्दल्ला वदल वदलर
े
ां
े
ू
ू
खानाला लाहोर आवण जम्म प्राताचा राज्यपाल यॎहणन नमल आवण त्याला
े
१
े
ां
पदभार घण्याचा सदश पाठववला.
ू
ा
६ माच १७०९ रोजी तो कलामपर शहराजवळ होता. तो अगदी
ू
े
े
ू
ां
आरामात हळ हळ वदल्लीछॎया वदशन जात होता कारण तो जरा वनवात
ा
े
ू
े
े
े
मनस्तस्थतीत होता, त्याच सव शत्र त्यान यमसदनाला पाठवल होत आवण तो
े
ा
ां
े
ूां
े
वनवित मनस्तस्थतीमध्य होता. त्याछॎया सव शत्रचा वन:पात कला असल्यान त्याछॎया
ा
े
वागण्यात एक प्रकारचा उमटपणा,आक्रमकता आली होती. तसच
ा
े
ु
ा
े
वचडखोरपणाला सुध्दा सरुवात झाली होती. ६ माच रोजी त्यान फमान काढल
े
ु
े
ै
ु
होत की सणासदीच वदवस सोडल्यास मनम खान ’खान खनान’, झुिीकार
खान ’अमीर-उलो उमरा’, चौगटटा खान, महाबत खान, शहा वनवाझ खान
ु
ू
ां
ां
आवण हमीद खान यानी सोडन कोणीही त्याछॎया डोक्ावर सशोवभत
ां
ू
ां
े
ां
ा
े
े
ु
े
फट/पगडया बाध नयत. १३ माच रोजी त्यान वहदकररता पालखीचा वापर
ां
े
ू
े
े
े
ां
े
बद करण्याच आदश वदल. अस जाहीर करण्यात आल की जर कोणी वहद
े
२
े
पालखीमध्य बसलला आढळला तर त्याला तात्काळ वशक्षा आवण अटक
े
करण्यात यईल.
े
े
े
ू
ा
२९ माच रोजी बहादर शहा मादरी नगराला पोहोचला. यथ त्यान
ु
असद खान (नवाब असीफ-उद-दौला, वनझाम-अल-मल्क) आवण मोरादाबाद
ै
ू
े
ु
ां
ू
ां
ै
े
यथील सऩॎयाचा प्रमख मोहम्मद अवमन खान (चन बहादर) यास सदश पाठवन
ां
ां
ू
ू
मारवाडचा (जोधपर) राजा अवजत वसग या राजपत राजास बडाची वशक्षा
ां
े
ु
े
ू
े
े
दण्यास सावगतल. त्यावशवाय बहादर शहान स्वतः जातीन राजपतानाछॎया
े
े
े
े
ु
ू
ू
े
(राजस्थान) वदशन कच करण्यास सरुवात कली, जण कऱून राजपत शासक
ां
ां
े
ां
ू
ां
यॎहणज राजा अवजत वसग (जोधपर) , जय वसग सवाई (अबर), अमर वसग
ू
ा
ां
ू
े
ू
(उदयपर) या राजपत राजाना वशक्षा करता यईल. हे सव राजपत राजे
ू
े
े
बहादर शहाला, त्याचा भाऊ कामबक्ष ववरुध्द लढण्यासाठी, यऊन वमळाल
े
ां
ु
े
े
ू
ू
े
होत. पण मदसौर यथ गपचप त्याला सोडन आपापल्या राजधानीला परतल
ां
ां
े
े
ां
ू
ा
ु
े
होत. परतल्यानतर त्यानी मघल सम्राटाछॎया प्रवतवनधीांना ठार कल आवण सपण
े
ां
े
े
स्वातत्र् जाहीर कल होत.
े
े
ू
े
े
२१ ऑगस्ट १७०९ रोजी बहादर शहा समरदा यथ पोहोचला. यथ
ु
ा
ु
े
ु
ां
त्यान मीर अब्दल्ला सलाम (काझी कबानचा मलगा) यास लाहोरचा कोतवाल
े
े
ु
ु
ू
े
(पोलीस प्रमख) यॎहणन वनयक्त करण्याच आदश वदल. २३ ऑगस्ट १७०९
ां
ा
े
रोजी त्यान अली मदान खान (जबरदस्त खान) यास कािीरचा राज्यपाल
71