Page 181 - Untitled-1
P. 181

ां
                          ां
                            े
                                        े
                              े
                                              े
                                                               े
                       ु
              ां
                                                   ां
                                                    ु
        सुध्दा बद झाली. मघलाच नमबाजीत तरबज असलल्या बदकधाऱ्यानी तसच
                              े
                ां
                                                 े
                                                                े
        बाणधारकानी गढीछॎया भोवतीन आपापल्या जागा वनवित कल्या. कोणी वशखान
                                                              े
                                            े
                                               े
        अन्न अथवा इतर काही वमळववण्याकररता गढीबाहर यण्याचा प्रयत्न जरी कला
                        ां
                                                         ू
                                                े
                                                       ां
                 ां
                               ां
                                ु
                                                              े
        तरी तो त्याछॎया बाणाना वा बदकीांना बळी पडत अस. वशखाकडन अनक
                  े
                                         े
                                          े
                                       े
                   े
              े
               े
                          े
        प्रयत्न कल गल आवण शकडो वशख मारल गल.
                  ु
                                                 ु
                                           े
                                        ू
                                                      ै
                                                                े
                 ां
                                                         े
                              ां
                                  े
               परत इतकी महाप्रचड सना असन दखील मघल सऩॎयान गढीमध्य
                                                                े
                                                             ां
                                ां
                                      ां
                      े
        वशरण्याचा प्रयत्न कला नाही. खर तर त्याना वभती वाटत होती की वशखाकड
                                         े
                         ां
                          ु
                      े
                                               े
                                                         ु
          ां
        प्रचड प्रमाणात अनक बदका आवण तोफा आहत. तसच वेढयाछॎया सरुवातीछॎया
                                                       ां
                                                  े
                                        ू
                    ां
                         े
                                                              ु
                                                             ां
                                             ू
        कालावधीत  त्यानी  शजारपाजारछॎया  गावातन  खप  सार  लोखड  (बदका
                       े
                                  े
                                        े
                                    े
                                            ु
                                               ां
        बनववण्याकररता)  दखील  गोळा  कल  होत.  मघलाना  खबर  वमळाली  की
                     ां
                                                   ू
                                                       ां
                                                            े
                         ू
            ां
        वशखानी या लोखडापासन तीन नवीन तोफा बनववल्या असन त्याछॎयाकड फार
                                                         े
                                                                ा
                              े
                                            ु
                                      े
        मोठ्याप्रमाणात  दाऱूगोळा  दखील  आह.  अब्दस  समद  खानान  हे  सव
                       े
        बादशहाला कळववल. २३ एवप्रल १७१५ रोजी बादशहाला ही खबर वमळाली.
                                             े
                                                             े
                                                 ां
                                 ु
        २८ एवप्रल रोजी बादशहाला अब्दस समद खानाच ववनती पत्र वमळाल की
                                                               े
                         ां
                                           ां
         ु
                ां
        गरुदास  नागलची  तटबदी  उडववण्याकररता  त्यास  मोठी  तोफ  हवी  आह.
                         ा
                                                         े
                                                              े
                      े
                                                     े
                                                               ९
        बादशहाने तातडीन सवात शक्तीशाली तोफ  रवाना करण्याच आदश वदल.
                         े
               दीड मवहऩॎयापक्षा अवधक कालावधी लोटला तरी शीख काही शरण
                                    ू
                                ू
                                                   े
                                                         े
                       ां
           े
        आल नाहीत की त्यानी गढी सोडन पळन जाण्याचा प्रयत्न दखील कला नाही.
                                            ां
                                                    ु
                                                             े
        १४ मे रोजी बादशहाने इसा खान मान्ज (लाखी जगलाचा प्रमख) यास दखील
           े
                                     ां
                               े
                  ु
                                         े
              ै
                        ां
        त्याच सऩॎय गरुदास नागलला नण्यास सावगतल. २१ मे रोजी साफवी खानास
                                  ा
              े
                                                              ां
                                                         ां
                          ां
          ां
        सावगतल की लाहोर प्रातातील सव मनसबदार आवण जहावगरदाराना त्याछॎया
                      ु
                                     े
             ां
         ै
                                                े
                                                           े
                                                    े
        सवनकासवहत  अब्दस  समद  खानाला  यऊन  वमळण्याच  आदश  दयावत,  जे
                                  ां
                                       ां
                                                          १०
           े
             ां
              े
        आदशाच पालन करणार नाहीत त्याची सपत्ती जप्त करण्यात यावी.  असा
                                                         ां
                 ू
        एकही माणस वशल्लक रावहला नाही की ज्याला बादशहाने वशखाववरोधातील
               े
                                                               ां
                                                            े
                                      े
                            े
                                े
        लढाईमध्य सामील होण्याच आदश वदल नाहीत. मे मवहऩॎयाछॎया अखरपयत
                                          ां
                                                                े
           ु
                                                     ै
                                 ै
                       े
        अब्दस समद खानाच २४ हजार सवनक, सरवहदचे ५ हजार सवनक, लाहोरच
                  ै
                           ू
                                                    ां
                                         ै
        १०  हजार  सवनक,  जम्मतील  ५  हजार  सवनक  आवण  पजाबातील  ववववध
                      ां
                                            े
                                       ै
                       े
                                                 े
                           ू
        भागातील फौजदाराच वमळन २० हजार सऩॎय तसच अनक मनसबदार आवण
                                                    ु
                                                         े
                ां
                           ां
                                      े
                                    े
                    ु
        जहावगरदारानी गरुदास नागल भोवतीन वढा वदला होता. दसरीकड कामार-
                                                  ां
                                                    े
                                                       ै
                   े
                    ृ
                                                     े
                                        े
                                                               ू
                                     ां
        उद-वदनछॎया नतत्वाखाली काहीच वदवसामध्य हजारोांछॎया सख्यन सऩॎय वदल्लीतन
                ां
                          े
                            ू
                         े
         ु
                                                े
        गरुदास नागलछॎया वदशन कच करण्याकररता सज्ज होत.
                          े
                           े
                                         ू
                            े
                                              े
                                                     े
                                                             ां
                                                               े
                     ु
               आता मघल सनन एक हजार लाकड तोड आवण तवढ्याच सख्यने
                            े
                                                          ू
                                                      े
                              ां
                                                ु
               ां
                                                    े
         ु
        सतार याना गढी भोवतालच जगल कापण्याकररता वनयक्त कल. खप मोठ्या
               ृ
                                           ू
                                      े
                                       े
                                                    े
            े
         ां
             े
                                                             ां
        सख्यन वक्ष तोड करण्यात आली. तोडलल लाकड वाऺून नण्याकररता उटानी
                                                               ू
                                                           े
                                                   ा
          े
        खचण्याछॎया दोन हजार गाड्ा लागल्या. गढी भोवतालची सव झाडेझुडप तोडन
                                          ु
                                                  े
                                                             ां
                                              ै
                                     ां
        तो भाग अगदी स्वछॎछ करण्यात आल्यानतर मघल सऩॎयान गढी भोवती खदक
                                              ू
                       े
                           े
                                                         ११
                             े
                                                       े
                 ु
                                         ै
        खणायला सरुवात कली जण कऱून शीख सऩॎय पळन जाऊ नय.
                     ू
                                                 ां
                                                    ू
               आता जन मध्य आला, मागील अडीच मवहऩॎयापासन शीख गढीछॎया
                                                               े
                     े
              ां
                                  े
        आत बदीस्त होत. इब्रतनामाचा लखक मोहम्मद कावसम, जो आरीफ बग
                                          े
        खानाछॎया (लाहोरचा उपराज्यपाल) छावणीमध्य हजर होता, तो वलवहतो : “
                                   158
   176   177   178   179   180   181   182   183   184   185   186