Page 178 - Untitled-1
P. 178
प्रकरण १४
ं
ं
ु
ं
गरुदा नागल लढाई आसण बदास ग बहाद ू रची
अटक
ा
१४ माच १७१५ रोजी बादशहाला खबर वमळाली की कालानौर आवण
ां
ु
े
े
बटालाचा पाडाव झाला आह. यामळ बादशहा वबथरला आवण सतापला.
े
े
ु
ां
ै
े
दसऱ्याच वदवशी वशखावर आक्रमण करण्याकररता त्यान भल मोठ सऩॎय
ू
कामार-उद-ददीन (मोहम्मद अमीन खानाचा पुत्र आवण मीर मानचा वपता)
े
े
ृ
े
े
े
ा
ू
छॎया नतत्वामध्य रवाना कल. कामार-उद-वद्दनन १५ माच रोजी वदल्लीतन
ू
े
े
प्रयाण कल. बादशहाने त्याच बरोबर अफ्रावसयाब खान बहादर खान-ए-
ां
ां
ु
दौरान, राजा उदीप वसग (ओरछॎछाचा राजा), राजा गोपाल वसग बहादरीया,
े
े
ां
ां
वप्रथी चाद आवण ३०० स्वार मनसबदार (घोडस्वाराची यॎहणजच घोडदळाची
ां
े
े
ां
ु
े
वनयक्ती करण्याचा अवधकार असलल मनसबदार) याना दखील वशखाचा
े
ै
ृ
े
े
पाठलाग करण्याकररता पाठववल. इतकच नाहीतर त्याछॎया वयस्तक्तक नतत्वातील
े
ा
ां
े
ां
बारा हजार पाचश पन्नास घोडस्वाराना वशखाववरोधातील धमयुध्दात सामील
े
े
१
होण्याकररता आदश वदल.
े
ं
ु
गरुदा नागलला वढा
ू
ा
१९ माच १७१५ रोजी बादशहाला खबर वमळाली की लाहोरपासन
े
ां
४० कोसाछॎया (साधारण १२५ वकलोमीटर अतरावर) माजा पररसरामध्य
ै
ू
ां
ां
ा
े
बदावसगचे सऩॎय उतरल असन सव सरकारी अवधकारी आवण प्रभावी व्यक्ती
ू
ां
े
े
ां
ू
े
ां
े
े
े
बदावसगछॎया वभतीन ते क्षत्र सोडन पळन गल आहत. वशखानी त्या पररसरामध्य
े
ा
ु
े
े
स्वत:चे अवधकारी नमल आहत. अब्दस समद खानाला ही वाता
े
ां
ां
े
े
ां
वमळाल्याबरोबर बदावसगही तथच असावा अशी आशा बाळगत त्यान वशखानी
ू
े
े
े
े
े
े
े
व्यापलल्या क्षत्राछॎया वदशन कच करण्याच आदश वदल.
ां
े
ां
े
ा
ा
त्यावळी बदावसग कोट वमझा जानछॎया गढीमध्य होता. कोट वमझा
े
े
े
े
जान हे बटाला आवण कालानौर दरयॎयानच खड होत. इवतहासकार करम
ै
ां
ां
े
ां
े
ू
वसगाचा असा ववश्र्वास आह की, “बदावसगानी सवनकी व्यह रचनचा ववचार
ां
ां
ां
े
े
ा
ू
कऱून जाणीव पवक हे वठकाण वनवडल होत कारण त्याना (बदा वसगाना)
ू
े
ां
ां
े
ठाऊक होत की जर त्यानी बटाला वकवा कालानौर जवळन लढाई कली
ां
ु
ां
आवण समजा लढाई हरल े तर या दोन शहरातील नागरीकानी मघलाची वाट
ै
े
े
ु
ु
अडववली असती, व मघल हरल असत. पळणाऱ्या मघल सऩॎयाला या दोन
ा
ू
ां
े
शहरामध्य आसरा वमळाला असता. यॎहणनच त्यानी कोट वमझा जानछॎया
े
ां
गढीसारख्या सुरवक्षत चौकीची वनवड कली होती. करम वसगाचा असाही
ां
ां
े
ववश्र्वास होता की बदावसगाला ववजयापक्षा पराभव होण्याची शक्ताच अवधक
े
े
ां
ु
े
े
होती. त्याकररताच ही गढी दरुस्त करण्याच काम त्यानी हाती घतल होत.
ु
ां
े
ु
े
ां
ू
ा
ां
बदावसगानी गढीचा आतील भाग जवळ जवळ पणपण दरुस्त कला होता परत
ां
े
े
ां
े
े
अजूनही गढीची तटबदी तसच खदकाच काम बाकी होत, ते तयार नव्हत.
155
