Page 145 - Untitled-1
P. 145

े
                                                  ू
                                                     ां
                   ू
                         े
               बहादर  शहान  २३  जानवारी  १७१२  रोजी  जम्म  प्राताचा  फौजदार
                                                     े
                                                   े
                           ां
                                                      ९
                                         े
        वफरोझ  खान  यास  वशखाववरोधातील  मोवहमवर  रवाना  कल.   या  आधीच
        मोहम्मद  अवमन  खान  आवण  होवशयार  खान  भल्यामोठ्या  फौजफाट्यासहीत
                         े
            ां
                                                            े
                                              े
        वशखाछॎया  मागावर  होतच.  मोहम्मद  अवमन  खानान  वीस  हजार  फौजसहीत
        वबलोवाल  या  गावाजवळ  तळ  ठोकला  होता  आवण  होवशयार  खानाचा  तळ
                            ु
                                                 े
                                       े
                                      े
        जयजोन (त्याकाळातील प्रमख शहर) यथ होता. इतकच नाही तर झाज्जर
                     े
                                      े
               ां
                      े
                                                      े
                             ां
                          ु
                                                        े
                              े
        आवण वजदबारी यथही मघलाच तळ होत. या चारही वठकाणच सनापती, या
                         ां
                                                       े
                                             ू
           ा
             ै
                                                  े
                                                            ां
                                            े
                     ां
                                                               ां
        सव सऩॎयासहीत बदावसगछॎया हालचालीांवर नजर ठवन होत. त्यावळी बदावसग
                                                       ू
                                               ै
                                                               े
                                       ां
                                        ु
              ू
                                                                े
                                           ु
                                   े
        वबलासपर राज्यात वास्तव्य कऱून होत. परत मघल सऩॎय वबलासपराछॎया वदशन
                     े
                          ां
                                               े
                                        ै
                                                                े
                              ां
         ू
        कच करीत नव्हत, ते बदावसग मोकळ्या मदानात यण्याची वाट पाहत बसल
                                                   े
           े
                ू
                        ां
                                                                े
                     ु
        होत. यॎहणनच मघलाना या कालावधीत कोणत्याही प्रकारच यश हाती आल
                                      े
                       े
                    ू
                                ू
                                                         ां
                े
        नाही. अस असन दखील बहादर शहान मोहम्मद अवमन खान यास गाझी-
                                        े
                       ू
        उद-वद्दन खान बहादर हा वकताब बहाल कला.
                                              ु
                                                   ै
               फक्त मोहम्मद अवमन खानच नाही तर मघल सऩॎयातील इतर दहा
                                े
                                                           े
                                                              ुां
                                          ां
                                                                े
        वररष्ठ  आवण  डझनभर  कवनष्ठ  सनापती  वशखाववरोधातील  कारवाईमध्य  गतल
                      ां
                                                          े
                                ां
               ां
           े
        होत. त्यानी वशखाववरोधात असख्य लढाया लढल्या आवण ज्यामध्य दोन्हीांही
           ूां
        बाजची अतोनात हानी झाली.
                                  े
                         े
                                                                े
                                      ा
                                          े
                   ू
                                                  ां
                                        े
               बहादर शहान लाखो रुपय खच कल आवण प्रचड प्रमाणात शहॎथॎरात्र
                 े
                                                                ु
                               े
                                 ां
                              ां
                                                               ां
                                       ू
                                                        े
        आवण  हत्यार  वापऱून  वशखाच  बड  मोडन  काढण्याचा  प्रयत्न  कला.  परत
                                                           े
                                                       ां
                            े
                                                 ां
             े
                                             ां
                         े
                                     े
        त्यामध्य  त्याला  यॎहणाव  तस  यश  आल  नाही.  बदावसगाला  सपववण  आवण
                        े
            ां
        वशखाचा वबमोड करण ही बाब त्याछॎयाकररता आता जीवनमरणाचा प्रश्न बनला
                       ू
                                          ां
                े
                                     ा
        होता. तस तर यापवी तो त्याछॎया सव भावाना मारण्यात आवण हरववण्यात
                           े
                                       ां
                                               ू
                                                                े
        यशस्वी झाला होता. त्यान दख्खनमधील बडाळी मोडन काढली होती. त्यान
                     ां
                                                       े
                            े
                                                          े
          ां
           ू
                ू
        वहद राजपत राजाना आपल अवधपत्य माऩॎय करण्यास भाग पाडल होत; आवण
                े
                                    ूां
                                 ा
                                       े
                                                  ै
           े
                                                           े
        तस  पावहल  तर  त्याछॎया  या  सव  शत्रकड  मोठमोठी  सऩॎय,  शहॎथॎरात्र  आवण
                                              े
                                      ु
                                                        े
                              ा
                   े
         ां
                                                   े
        सपत्तीची साधन होती, सामर्थ् आवण मनष्यबळ होत. तस पावहल तर शीख
            े
                              े
                                                      े
                                        े
             े
                                 ां
                         ां
                                               े
                                                               ा
         ां
                     े
        सख्यन कमी होत, त्याछॎयाकड सपत्ती, घोड, शहॎथॎरात्र, वकल्ल इत्यादी सवच
                                          ू
                                 ां
                                                               े
                    े
                                     ां
        काही कमी होत आवण तरीही  बदावसग अजन  काही त्याछॎया पकडीत यत
                                  ां
                             े
                                                          े
                                                     े
                े
                       ू
        नव्हता. जव्हा बहादर शहान वशखाववरोधातील मोवहम हाती घतली तव्हा त्यास
                         ां
                          े
                 े
               ां
          ां
                                ा
        त्याछॎया सख्यबाबत, त्याच सामर्थ् आवण स्तस्थती बाबत व्यवस्तस्थत कल्पना होती.
                                                              ां
             ु
              े
                             े
        त्याचमळ  त्याला  वाटत  होत  की  अगदी  थोड्ा  कालावधीतच  तो  वशखाचा
                       े
                              ु
                             ां
                                           ु
                                                े
                                      ां
        नायनाट कऱून टाकल. परत त्याचा अदाज चकल्यान त्याला फारच धक्का
        बसला.
                   ू
                                            ां
               बहादर शहाचा उत्साह आवण आशाआकाक्षा लवकरच फोल ठरल्या.
         ां
             ां
                     ू
                                            े
                                    ू
                               े
        बदावसगाला पकडन ठार करण तर दरच रावहल पण तो त्याछॎया जवळपास
         े
                  ू
        दखील  फटक  शकला  नव्हता.  डझनभर  तरी  लढाया  झाल्या  होत्या  आवण
                                                           े
                                     ां
                              े
                                                        ां
        छोटी-मोठी हातघाईची प्रकरण तर असख्य झाली होती. या सवामध्य हजारो
                                                                े
                े
                                                               ां
                                    ां
                        े
                    े
                   े
                                ां
        शीख मारल गल होत तरीही त्याची सख्या काही कमी होत नव्हती. वशखाच
                                                   ु
                         े
                     ा
                                                         ू
                                          े
                                                  ा
                        े
                                                    े
                                    ा
        जवळ जवळ सवच नत अजूनही कायरत होत. या सवामळ बहादर शहाला
                       े
               ै
                                                                े
                                                      ा
           ां
        अत्यत  नराश्य  आल  आवण  तो  दु:खी  झाला  होता.  तो  अधवट  शुध्दीमध्य
                                   122
   140   141   142   143   144   145   146   147   148   149   150