Page 117 - Untitled-1
P. 117
े
लोहगढ वकल्ला फत्त झाल्याची बातमी आल्या बरोबर बादशहाने
ै
े
ां
े
ां
नौबती झाडायला सावगतल्या आवण त्याच सवनक आनदान ववजयी जल्लोर्
ां
ां
े
े
करायला लागल. मात्र वकल्ला ताब्यात आला आह पण बदावसग वनसटला हे
ां
ां
समजल्याबरोबर बादशहाने ववजयोत्सव थाबववला आवण तो अत्यत दु:खी झाला.
े
े
ां
ू
ां
े
वकल्ला ताब्यात आला यॎहणन वकवा मोठया सख्यन यॎहणज जवळपास १५००
ां
ै
वशख सवनक माऱूनही तो आनदी नव्हता. ५९
ू
े
ां
े
े
जव्हा शाही फौजानी वकल्ला ताब्यात घतला, तव्हा खप मोठया
ु
ै
े
े
े
ां
े
े
ां
सख्यन मघल सवनकानी वकल्ल्यात धाव घतली. वतथ उपस्तस्थत असलला
कामवार, वलवहतो :
ै
ां
ा
े
“आयॎही चचा कली आवण वकल्ल्यात वशरलो. आयॎही सवनकानी
ू
ू
े
चालवलली लट पावहली. बदमाश आवण वधप्पाड अफगाण आवण बलच
ै
ां
ु
े
ु
ू
ां
सवनकाची मवहला आवण मल तसच मौल्यवान वस्त लटण्यासाठीची आपापसातील
ां
े
झोांबाझोांबी पावहली. त्याछॎया या हाणामारीमध्य दाऱूगोळ्यावर एक वठणगी पडली
ां
ां
े
े
अन पररणाम स्वऱूप अनकाना आपला जीव गमवावा लागला. यामध्य वशखानी
ां
ु
ु
े
ै
े
े
ां
े
ु
आपल्या कदत ठवलला सरवहदचा सचानदाचा पुत्र आवण अनक मस्तिम परुर्
े
े
े
े
े
ां
े
आवण मवहला मारल्या गल्या; त्याच दह तथच वढगाऱ्याखाली दफन झालत.
ू
े
े
े
े
े
े
ु
(स्फोटामळ झालला वढगारा)” (सरळ मचकर लखकान वलवहलला आह.)
े
ं
े
लोहगढ सजकण शक्य होत का?
ु
ां
े
ा
उपरोक्त वणन कल्यानसार लोहगढ वकल्ला वजकण्याचा इवतहास
ां
ां
ु
ू
ु
े
ां
मघलाछॎया लखनावर वकवा अखबरात-ए-दरबार-मल्ला (जयपरछॎया शासकाछॎया
ां
ु
े
े
ां
ु
प्रवतवनधीांची मघल दरबारातील पत्र, जी मघल दरबारामध्य त्याना कळलल्या
े
ा
मावहती वर आधारीत होती.) यावर आधारीत आह. या सव वलखाण वऱून
ां
ु
ू
े
े
े
ू
अस वदसन यत की हे वलखाण मघल बादशहाला खर् करण्यासाठी वकवा
ां
ा
े
ु
ै
ु
ै
ां
ां
मघल सऩॎयाछॎया सामर्थ्ाची फशारकी वमरववण्याकररता वकवा वशखाच सऩॎय वकती
ु
े
े
े
े
े
कमकवत होत आवण कमजोर होत हे दाखववण्याकररता कल गेले असाव.
ां
े
े
आपण पावहल आह की लोहगढ वकल्ल्याची लाबी ४० ते ५०
े
ां
वकलोमीटर आवण रुदी १० ते १५ वकलोमीटर इतकी आह. वकल्ल्याचा पररघ
ू
े
५० वकलोमीटर असन त्याछॎया भोवती ५२ गढया आवण डझनभर टकडया
े
ां
े
ां
े
आहत. हा असा बल्लाढय वकल्ला एक दोन वदवसामध्य वजकता यईल? एका
े
ां
े
ां
ां
ां
वदवसात हे कवळ अशक्, इतकच नाही तर एका वदवसामध्य त्याची एक
े
े
े
े
े
गढी दखील कावबज करण शक् नाही. तथ डझनावारी टकडया होत्या,
ू
ां
ां
े
त्यातील काही तर शत्रकररता भयकर धोकादायक होत्या, प्रत्यकीवर स्तभ,
ु
ां
ां
बरुज, खदक आवण तटबदी होती.
ां
े
ु
ां
मोहम्मद कावसम औरगाबादी याछॎयामत, “खान खानान आवण मघल
े
ा
े
ां
े
राजपुत्र याछॎयामत एका वर्ापक्षा कमी कालावधीत हा वकल्ला कावबज करण
६०
े
े
कवळ अशक् आह.
ं
ु
े
लोहगढ ताब्यात घतल्ाचा मघलाचा खोटा गवगवा
ां
े
ु
ै
मघल सऩॎयान लोहगढ वकल्ला काही तासात वकवा एक-दोन
ां
े
े
े
वदवसामध्य कावबज कला हा दावाच हास्यास्पद आह. सत यता अशी होती की
े
ां
ां
ु
मघलानी लोहगढ वकल्ला पररसरातील फक्त एक दोन टकडयाच ताब्यात
94
