Page 249 - Untitled-1
P. 249
े
ि
ं
धरण आसण जल वधन पध्दती
ू
ा
ां
े
लोहगढ वकल्ल्यातन यणाऱ्या सव लहान नदयाची तपासणी करण्यात आली
े
ां
ू
आवण आढळन आल की अगदी उन्हाळ्यात सुध्दा या छोटया नदयाना पाणी
ां
ां
ा
े
े
असत. या क्षत्रातील पजऩॎयमानात कमी झाल्यानतरही या नदयाना पाणी
े
ू
े
ां
े
आढळन आल्यान लोहगढातील या नदयाचा अभ्यास करण अवधक महत्वाच
ां
े
े
झाल. या छोटया नदयाचे भौगोवलक स्थान यॎहणज अगदी दहा वकलोमीटरवरील
ै
े
ू
े
े
डोांगराळ भागात उगम पावन त्या सपाट मदानी प्रदशामध्य यत असत.
े
े
े
ां
ां
े
े
ु
जसजसा अभ्यासगट टकडयाछॎया वदशन पढ जाऊ लागला तस तस त्याना
ै
ू
ा
े
ां
ां
ां
उपनदयावर बाधलली ववशष्टयपण दगडी बाधकामे (नऊ वठकाणी दगडी
े
ां
ां
ां
े
े
ू
बाधकाम आढळल) अगदी स्पष्टपण आढळन आली. या बाधकामानतर लगचच
े
ू
े
े
े
े
एक पाण्याच भलमोठ तळ आढळल, ज्याची पाणी साठवण क्षमता खप
े
ां
ै
ा
े
अवधक होती. ही बाधकाम बणजारा शीख सऩॎयाच वनयोजन दशववतात, कारण
े
ां
े
ां
े
े
भल मोठ युध्द झाल तर माणसाकररता तसच घोडयाकररता पाणी अत्यत
े
ां
े
े
े
ां
े
महत्वाच असत. टकडयावर पाण्याची उपलभॎधता असण अत्यत आवश्यक होत
ां
े
ै
ां
े
कारण सरक्षण चौक्ा तसच शीख सऩॎयाची वस्ती दखील उचावर होती.
े
ै
ू
े
ू
यावशवाय जर पाण्याच हॎथॎरोत खालील बाजला असत तर शत्र सऩॎयाछॎया हल्ल्याची
े
ां
ां
ु
े
े
े
शक्ता अवधक असत. त्यामळच अशा प्रकार धरणाच बाधकाम कोरडया
ा
ु
े
ां
े
ा
े
े
वमश्रणान शीख गरु सावहबाछॎया मागदशनामध्य करण्यात आल होत. या
ा
े
ां
ू
ां
बधाऱ्याच बाधकाम अगदी वनयोजन व धोरणपवक उगमाजवळच थोडया थोडया
े
े
ां
े
अतरवर करण्यात आलल आह.
226
