Page 126 - Untitled-1
P. 126
प्रकरण ७
े
े
ृ
े
सशखसवरोधाच्या मोसहमच नतत्व बादशहा करतो
े
े
े
१ जानवारी १७११ रोजी मोहम्मद अवमन खान सदौरा यथ पोहोचतो आवण
ां
े
ृ
ां
बादशहाला सागतो की त्यान चार गाडया भऱून मत वशखाची डोकी आणली
े
ू
ु
े
े
े
आहत. त्यान सलतानपर लोधीछॎया शमास खानाबाबत तक्रार दखील कली.
ु
ां
े
(तो शमास खानावर वचडला होता कारण त्यान फकटच सरवहद कावबज
े
े
१
े
े
करण्याच श्रय हडपल होत) .
ां
ां
े
े
े
ू
ां
एक वदवशी बहादर शहाला समजल की बदावसग चबा मध्ये आह.
ू
े
ु
े
े
ै
े
त्यान त्याछॎया सऩॎयाची तकडी पाठवन खातरजमा कऱून घण्याच ठरववल आवण
ां
े
े
ां
आवश्यकता वाटल्यास चबावर आक्रमण करण्याचही ठरववल. वदनाक ९
ू
े
े
े
ां
ू
फब्रवारी १७११ मध्य बहादर शहान हमीद खानाला मानाचा अगरखा (स्तखलत)
ां
ै
ां
वदला आवण बदा वसगाचा पाठलाग करण्याकररता पाच हजार कडव्या सऩॎयाछॎया
ु
ृ
े
े
ा
नतत्व पदी त्याची वनयक्ती कली. ६ माच रोजी महाबत खानालाही (बक्षी –
ै
े
ु
अल-मल्क) शीख सऩॎयाचा पाठलाग करण्याकररता धाडल. त्याला चौदा हजार
२
े
े
ृ
े
े
े
े
सनच नतत्व बहाल कल.
ै
ां
े
े
ै
े
े
ां
ू
बहादर शहान कक हजारोांछॎया सख्यन वशखाववरोधात सऩॎय धाडल
ा
े
े
े
होत, तरीही त्याच समाधान काही होत नव्हत. याकररताच १४ माच रोजी
ां
े
ू
े
े
े
ू
े
त्यान जाहीर कल की तो लाहोर मध्यच ठाण माडन राहील आवण तथनच तो
े
े
ां
े
ां
ां
ा
ा
वशखाववरोधातील कारवायावर नजर ठवल. त्यान सव शासनाला, वाताहराना
ां
े
ां
ां
े
ां
आवण अवधकाऱ्याना सदश पाठववल की त्यानी रोजछॎया रोज वशखाछॎया
े
े
ां
े
े
हालचालीबाबत कळववत रावहल पावहज. ज्या लोकानी सातत्यान अहवाल वदल
ु
े
ु
े
ां
त्यामध्य उमा पडीत, अस्कर राव, अब्दल रहमान, अब्दल रवहम, अलताफ
े
ां
ां
खान, इरादतमद खान, शकर राव, कशो राव, जगजीवन दास, वदयानात
ां
े
े
राव, परतीत राव आवण भागवती दास इत्यादीांची नाव यतात. (या सवाची
े
े
े
ु
ू
नाव अखबरात-ए-दरबार-ए-मल्लाछॎया नोांदीमध्य आढळन आली आहत.) हे
े
ा
ां
ृ
ु
े
सव अवधकत बातमीदार होत, ते वनयमीतपण लाहोर, सरवहद, गजरात,
३
े
ू
े
वदल्ली, जम्म, अजमर आवण इतर वठकाणाऺून खबरी पाठववत होत. जे
ूां
ां
ृ
ां
े
लोक वशखाछॎया मत्यछॎया वा पराजयाछॎया वकवा अऩॎय महत्वाछॎया बातयॎया दत
ां
ु
े
े
ां
असत त्याना बादशहा इनाम दत असे. या खबरी आवण अहवालामळ त्याला
ां
त्याछॎया वशखाववरोधातील कारवाई अथवा धोरणामध्ये आवश्यक ते बदल
करण्यास मदत होत होती.
ू
ां
ां
े
ा
वदनाक २० माच १७११ रोजी, बादशहान वहद सरदार चुरामणी जाट
े
ां
ां
ां
े
ां
आवण वकशन वसग नारोका याना मानाच अगरख (स्तखलत) वदल े आवण त्याना
े
े
े
ां
े
वशखाववरोधातील मोवहममध्य महाबत खानासोबत सावमल कऱून घतल. २२
े
ा
े
ा
ू
माच रोजी बादशहा सदौरा सोडन लाहोरछॎया वदशन वनघाला. २४ माच रोजी
ु
ां
ां
ृ
े
े
ां
बादशहाला सागण्यात आल की बदावसगन गरु-दा-चक्क (अमतसर) आवण
े
ु
े
े
शहादारा यामधील प्रदश, लाहोरछॎया बाहरील प्रदश (रावी नदीछॎया दसऱ्या
ू
े
े
४
े
बाजचा प्रदश) कावबज कला आह.
103