Page 14 - Shabd Boond December2022
P. 14
ੰ
ੁ
ੰ
ਜ਼ਲਮ ਦੀ ਇਤਹਾ : ਸਾਕਾ ਸਰਿਹਦ
ੰ
ੰ
ਪੋ. ਨਵ ਸਗੀਤ ਿਸਘ
ੁ
ਂ
ਦੁਨੀਆ ਦਾ ਇਿਤਹਾਸ ਿਸਰਫ਼ ਸਤ ਅਤੇ ਨ ਸਾਲ ਦੀ ਸੀ, ਆਪਣੀ ਬਜ਼ਰਗ
ੱ
ਪੜ ੀਏ, ਤ ਪਤਾ ਲਗਦਾ ਹੈ ਿਕ ਦਾਦੀ ਮਾਤਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਨਾਲ ਸਰਿਹਦ ਵਲ ਚਲ ਗਏ।
ੰ
ੱ
ੇ
ੱ
ੱ
ਿਜਨ ਹੀਦ ਿਸਖ ਧਰਮ ਿਵਚ ਪੋਹ ਦਾ ਸਾਰਾ ਹੀ ਮਹੀਨਾ ਿਸਖ ਹੀਦੀਆਂ ਦੀ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ਹੋਏ ਹਨ, ਓਨ ਿਕਸੇ ਹੋਰ ਧਰਮ ਿਦਲ- ਕਬਾਊ ਘਟਨਾ ਹੈ, ਿਜਸ ਿਵਚ ਗੁਰੂ ਗੋਿਬਦ ਿਸਘ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ੰ
ੱ
ਿਵਚ ਨਹ ਹੋਏ। ਿਸਖ ਧਰਮ ਦੀ ਜੀ ਦੇ ਵਡੇ ਸਾਿਹਬਜ਼ਾਦੇ ਬਾਬਾ ਅਜੀਤ ਿਸਘ ਤੇ ਬਾਬਾ
ਬੁਿਨਆਦ ਹੀ ਹੀਦੀਆਂ 'ਤੇ ਰਖੀ ਗਈ ਹੈ। ਗੁਰੂ ਗ ਥ ਜੁਝਾਰ ਿਸਘ ਚਮਕਰ ਦੀ ਕਰਬਲਾ ਅਦਰ ਹਾਦਤ ਦਾ
ੰ
ੌ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ੱ
ੱ
ੱ
ਸਾਿਹਬ ਿਵਚ ਬਾਣੀਕਾਰ ਨ ਸਚੀ ਸੁਚੀ ਪ ੀਤ ਦਾ ਜਾਮ ਪੀ ਗਏ। ਇਥੇ ਇਕ ਪਾਸੇ ਭੁਖੇ ਿਪਆਸੇ ਤੇ ਥਕਾਵਟ
ੰ
ੰ
ੂ
ੰ
ਆਧਾਰ ਹੀਦੀ ਨ ਮਿਨਆ ਹੈ (ਜਉ ਤਉ ਪ ੇਮ ਖੇਲਣ ਨਾਲ ਚੂਰ ਿਗਣਤੀ ਦੇ ਚਾਲੀ ਕੁ ਿਸਘ ਸਨ, ਜਦਿਕ ਦੂਜੇ
ੱ
ਂ
ਕਾ ਚਾਉ॥ ਿਸਰ ਧਰ ਤਲੀ ਗਲੀ ਮੇਰੀ ਆਉ॥) ਇਸ ਪਾਸੇ ਦਸ ਲਖ ਦੀ ਮੁਗ਼ਲ ਫ਼ੌਜ ਸੀ। ਦੁਨੀਆ ਦੇ
ੱ
ੇ
ਧਰਮ ਦੇ ਅਨਆਈਆਂ ਿਵਚ ਜੇਕਰ ਵਡੀ ਉਮਰ ਵਾਲ ਇਿਤਹਾਸ ਿਵਚ ਇਹੋ ਿਜਹੀ ਅਸਾਵ ਜਗ ਦਾ ਿਕਧਰੇ
ੱ
ੰ
ੁ
ੁ
ਅਤੇ ਬਜ਼ਰਗ ਦੀਆਂ ਅਣਿਗਣਤ ਕੁਰਬਾਨੀਆਂ ਹਨ, ਕੋਈ ਿਜ਼ਕਰ ਨਹ ਿਮਲਦਾ। ਇਹ ਵਾਿਕਆ 22 ਦਸਬਰ
ੰ
ੱ
ੱ
ਥੇ ਛੋਟੇ ਅਤੇ ਮਾਸੂਮ ਬਿਚਆਂ ਨ ਵੀ ਹਕ-ਸਚ ਦੀ 1704 ਈ. ਦਾ ਹੈ। 'ਗਿਜ ਹੀਦ ' ਦੇ ਕਰਤਾ ਅਲਾ ਯਾਰ
ੰ
ੱ
ੱ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ੂ
ਖ਼ਾਤਰ ਜੂਝ ਮਰਨ ਨ ਤਰਜੀਹ ਿਦਤੀ। ਖ਼ ਜੋਗੀ ਨ ਇਸ ਪ ਸਗ ਨ ਇ ਿਚਤਿਰਆ ਹੈ:
ੰ
ੱ
'ਸਾਕਾ ਸਰਿਹਦ' ਇਕ ਇਹੋ ਿਜਹੀ ਹੀ ਲੂ-ਕਡੇ ਖੜ ੇ ਬਸ ਏਕ ਿਹਦ ਮੇ ਤੀਰਥ ਹੈ ਯਾਤਰਾ ਕੇ ਲੀਏ।
ੰ
ੰ
ੰ
ੱ
ੁ
ਕਰ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਦਾਸਤਾਨ ਹੈ, ਿਜਸ ਿਵਚ ਿਨ ਕੀਆਂ ਅਤੇ ਕਟਾਏ ਬਾਪ ਨ ਬਚੇ ਜਹ ਖ਼ਦਾ ਕੇ ਲੀਏ।
ੰ
ੰ
ਮਾਸੂਮ ਿਜਦ ਨ ਆਪਣੇ ਪ ਾਣ ਦੀ ਆਹੂਤੀ ਦੇ ਕੇ ਿਸਖ ਇਸ ਘਟਨਾ ਤ ਪਜ ਿਦਨ ਿਪਛ , 27 ਦਸਬਰ ਨ ੂ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ਧਰਮ ਦੀ ਨ ਹ ਪਕੀ ਕੀਤੀ। ਛੋਟੇ ਸਾਿਹਬਜ਼ਾਦੇ ਵਜ਼ੀਰ ਖ ਸੂਬਾ ਸਰਿਹਦ ਦੇ ਹੁਕਮ
ੰ
ੱ
ਦਸਮੇ ਿਪਤਾ (1666-1708) ਅਨਦਪੁਰ ਦਾ ਨਾਲ ਨ ਹ ਿਵਚ ਿਚਣਵਾ ਕੇ ਹੀਦ ਕਰ ਿਦਤੇ ਗਏ।
ੱ
ੱ
ੰ
ੂ
ਿਕਲ ਾ ਖ਼ਾਲੀ ਕਰਨ ਿਪਛ ਜਦ ਸਰਸਾ ਨਦੀ ਤ ਪਾਰ ਛੋਟੇ ਸਾਿਹਬਜ਼ਾਿਦਆਂ ਦੇ ਹੀਦੀ ਸਾਕੇ ਨ ਇਿਤਹਾਸ
ੱ
ੰ
ਹੋਏ, ਤ ਉਨ ਦਾ ਪਿਰਵਾਰ ਿਤਨ ਿਹਿਸਆਂ ਿਵਚ ਿਵਚ 'ਸਾਕਾ ਸਰਿਹਦ' ਦੇ ਨ ਨਾਲ ਜਾਿਣਆ ਜ ਦਾ ਹੈ।
ੱ
ੱ
ੰ
ੰ
ੱ
ਵਿਡਆ ਿਗਆ: ਵਡੇ ਸਾਿਹਬਜ਼ਾਦੇ ਆਪਣੇ ਗੁਰੂ-ਿਪਤਾ ਇਸ ਸਾਕੇ ਨ ਪੜ ਨ-ਸੁਣਨ ਵਾਲਾ ਕੋਈ ਵੀ ਇਨਸਾਨ
ੰ
ੱ
ੰ
ੂ
ਸਮੇਤ ਚਮਕਰ ਵਲ ਚਲ ਗਏ; ਮਾਤਾ ਸੁਦਰੀ ਅਤੇ ਅਖ ਚ ਹਝੂ ਵਹਾਏ ਿਬਨ ਨਹ ਰਿਹ ਸਕਦਾ।
ੇ
ੌ
ੰ
ੰ
ੱ
ੱ
ਮਾਤਾ ਸਾਿਹਬ ਕਰ ਭਾਈ ਮਨੀ ਿਸਘ ਜੀ ਦੇ ਨਾਲ ਿਦਲੀ ਪਿਰਵਾਰ ਨਾਲ ਅਡ ਹੋਣ ਿਪਛ ਦਾਦੀ ਮਾਤਾ
ੱ
ੌ
ੱ
ੰ
ੱ
ੇ
ੱ
ਚਲ ਗਏ; ਜਦਿਕ ਦੁਧ- ੀਰ ਛੋਟੇ ਸਾਿਹਬਜ਼ਾਦੇ ਬਾਬਾ ਗੁਜਰੀ ਜੀ ਅਤੇ ਛੋਟੇ ਸਾਿਹਬਜ਼ਾਿਦਆਂ ਨ ਉਨ ਦਾ
ੰ
ੂ
ੰ
ੰ
ੰ
ਜ਼ੋਰਾਵਰ ਿਸਘ ਤੇ ਬਾਬਾ ਫ਼ਿਤਹ ਿਸਘ, ਿਜਨ ਦੀ ਉਮਰ ਪੁਰਾਣਾ ਰਸੋਈਆ ਗਗੂ ਆਪਣੇ ਿਪਡ ਖੇੜੀ ਲ ਿਗਆ।
ੰ
ੈ
12 ਦਸਬਰ - 2022
ੰ
